Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Δύο σχεδόν άγνωστοι ήρωες αναμετριούνται με την εθιστική ευφορία και τις δυσκολίες της θεατρικής πράξης, σε μια παράσταση - κλειδαρότρυπα στο making off του θεάτρου, όπου ο  Τένεσι Ουίλιαμς εκθέτει τις στιγμές, που το προσωπικό τραύμα του καλλιτέχνη μετουσιώνεται σε τέχνη. Ο ηθοποιός Αλέκος Συσσοβίτης ενσαρκώνει τον έναν από αυτούς, και μας μιλά για το έργο «Η κραυγή».

Έργο σχεδόν άγνωστο στο αθηναϊκό κοινό, το σπάνιο αυτό αριστούργημα του Ουίλιαμς, το οποίο αποτέλεσε μια καινοτομία στο συγγραφικό του ύφος, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία της Έλλης Παπακωνσταντίνου, στο Faust.

Χάνοντας τα όρια ανάμεσα στον ρόλο και τον ηθοποιό, στην πραγματικότητα και την ψευδαίσθηση, ως ήρωας του έργου, ο Αλέκος Συσσοβίτης μιλά για την παράσταση αλλά και για τα «τραύματα» της σημερινής Ελλάδας.

Μιλήστε μας για αυτό το σπάνιο έργο του Τένεσι Ουίλιαμς.

Έργο αυτοβιογραφικό, γραμμένο το 1967. Σε μια στιγμή συγγραφικής καμπής και μετά τον θάνατο του αγαπημένου φίλου του, καταθέτει τολμηρά και απροκάλυπτα την προσωπική του σχέση με την αδελφή του και ξεδιπλώνει μια διαδρομή προς το παρελθόν τους, σκάβοντας βαθιά τις ανεξίτηλες πληγές που κουβαλούν επάνω τους.

Πώς εξελίσσεται η ιστορία του;

Δέκα ολόκληρα χρόνια τού πήρε, για να ολοκληρώσει τη συγγραφή του, χρησιμοποιώντας μια νεωτεριστική γραφή για την εποχή του, σε ένα έργο που η δράση δεν είναι ξεκάθαρη και συγχέονται το παρόν με το παρελθόν, δίνοντάς μας την εντύπωση ότι, μια, βρισκόμαστε στην πραγματικότητα και, μια, ταξιδεύουμε στη φαντασία. Δύο φτωχοί ηθοποιοί βρίσκονται σε ένα περιφερειακό θέατρο, σε μια άγνωστη επαρχία, εγκαταλελειμμένοι από τον υπόλοιπο θίασο και αναγκασμένοι να παίξουν ένα έργο δύο χαρακτήρων, των δικών τους, ούτως ώστε να βγάλουν χρήματα για τα προς το ζην. Κατά τη διάρκεια της παράστασης που θα δώσουν στο άγνωστο κοινό τους, θα βουτήξουν στα άδυτα της ψυχής τους, θα αντιμετωπίσουν το αδιέξοδο, στο οποίο είναι μια ζωή εγκλωβισμένοι, και όταν τελειώσει η παράσταση και δουν ότι πραγματικά είναι εγκλωβισμένοι στο θέατρο που παίζουν, θα επικαλεστούν τη μαγεία ως μέσο επιβίωσης.

Κάποια στιγμή, ο Φελίς λέει στην αδελφή του, την Κλερ, πως “ο χειρότερος εχθρός είναι ο ίδιος ο εαυτός”. Η αναμέτρηση είναι κυρίως προσωπική, αντιμετωπίζοντας τις μέγιστες φοβίες τους και τον χρόνο αυτόν καθ’ εαυτόν, ανήμποροι να διώξουν από πάνω τους τις μνήμες του παρελθόντος και να πορευτούν στο αύριο, παρόλο που, στο παρόν, καταβάλουν μέγιστη προσπάθεια. Σε μια εποχή και σε ένα μέρος του πλανήτη με έντονες ρατσιστικές διαφορές, αντιμέτωποι με την καχυποψία και τον φθόνο των άλλων.   

Με ποιον τρόπο το προσωπικό τραύμα του καλλιτέχνη μετουσιώνεται σε τέχνη;

Το μέγιστο όχημα του καλλιτέχνη είναι η φαντασία, για να ξεφύγει από τη δική του σκληρή πραγματικότητα. “Ο φόβος τους είναι παράσημο γενναιότητας” λέει κάπου ο Ουίλιαμς. Και επειδή οι συγκεκριμένοι άνθρωποι καλούνται να δουλέψουν για να ζήσουν, επιχειρούν με οποιοδήποτε μέσο να ταξιδέψουν τους εαυτούς τους και τον θεατή στη σχέση παιδιών και γονέων, με την οποία όλοι μας είμαστε άρρηκτα δεμένοι, και μόνο το παιχνίδι που παίζαμε μικροί μπορεί να ταΐσει τη φαντασία μας. 

Τα τραύματα της σημερινής Ελλάδας πώς μπορούν να επουλωθούν;

Μόνο ο χρόνος, όπως τα φέρνει, μπορεί να τα πάρει. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή και να μην ξεχνάμε τις περγαμηνές του παρελθόντος, όπου η χώρα βασανίστηκε πολλάκις, αλλά κατάφερε να επιβιώσει και να ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της.

Υπάρχει χώρος για αισιοδοξία;

Είναι στη φύση των ανθρώπων να ζει το αισιόδοξο και το απαισιόδοξο και, εφόσον μετά τη φουρτούνα έρχεται η άπνοια, είμαστε γεννημένοι για να ελπίζουμε.

Μετάφραση: Έλλη Παπακωνσταντίνου - Αθηνά Μαξίμου, σκηνοθεσία: Έλλη Παπακωνσταντίνου, σκηνογραφία - κοστούμια: Τέλης Καρανάνος - Αλεξάνδρα Σιάφκου, φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, βοηθός σκηνοθέτη: Νίκος Αναστασόπουλος. Παίζουν: Αλέκος Συσσοβίτης και Μάνια Παπαδημητρίου.

Faust: Καλαμιώτου 11 - Μοναστηράκι, τηλ.: 210 3234095. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη - Σάββατο: 21.00, Κυριακή: 20.00. Διάρκεια παράστασης: 100 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 12 ευρώ, μειωμένο (ανέργων και φοιτητών): 10 ευρώ.