Τις λεπτομέρειες της πρότασής της για νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας και ανάπτυξης στο διάστημα 2007-2013 διατύπωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, τα ειδικά προγράμματα που προτείνονται από την Επιτροπή μεταφέρουν στην πράξη τις αδρές γραμμές, γνωστές ως έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο, το οποίο υπέβαλε η Επιτροπή τον Απρίλιο 2005 και αποτελείται από τέσσερα βασικά στοιχεία: τη συνεργασία, τις ιδέες, τους ανθρώπους και τις ικανότητες. Τα στοιχεία αυτά θα συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και θα ακολουθήσει η απόφαση του Συμβουλίου.
«Η Ευρώπη χρειάζεται ένα στέρεο πλαίσιο για τις ερευνητικές της δραστηριότητες, από το 2007 και μετά», δήλωσε ο Επίτροπος Janez Potočnik, αρμόδιος σε θέματα επιστήμης και έρευνας. «Η πρότασή μας επιδιώκει να αποδώσει ό,τι χρειάζεται η Ευρώπη για το μέλλον της. Εκείνο που προέχει τώρα είναι να διατεθούν επαρκή κονδύλια, ώστε να καταστεί δυνατό να επιτευχθεί ο στόχος του παρόντος εγχειρήματος, που είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών της. Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να είναι έτοιμη για την υλοποίηση των προγραμμάτων, μόλις ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία.»
Τα τέσσερα βασικά ειδικά προγράμματα που προτάθηκαν σήμερα είναι τα εξής:
Συνεργασία: Με το πρόγραμμα "Συνεργασία" επιδιώκεται να κατακτηθεί ηγετική θέση σε καίριας σημασίας επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς, με τη στήριξη της συνεργασίας μεταξύ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, βιομηχανιών, ερευνητικών κέντρων και δημοσίων αρχών στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Οι προτεινόμενοι εννέα θεματικοί τομείς αντιστοιχούν στα μείζονα πεδία προόδου της γνώσης και της τεχνολογίας, όπου πρέπει να ενισχυθεί η έρευνα υψηλού επιπέδου, ώστε να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές και βιομηχανικές προκλήσεις στην Ευρώπη.
Ιδέες: Στο πλαίσιο του προγράμματος "Ιδέες" θα συσταθεί Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, ένας πανευρωπαϊκός μηχανισμός που θα υποστηρίζει τους πραγματικά δημιουργικούς επιστήμονες, μηχανικούς και υποτρόφους. Η περιέργειά τους και η δίψα τους για γνώση θα οδηγήσουν, πιθανότατα, στις απρόσμενες και θεαματικές ανακαλύψεις που είναι ικανές να αλλάξουν τον ρου της ανθρώπινης σκέψης και να διανοίξουν νέους ορίζοντες στην τεχνολογική πρόοδο για την επίλυση χρόνιων κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων.
¶νθρωποι: Σκοπός του προγράμματος "¶νθρωποι" είναι να ενισχύσει, ποιοτικά και ποσοτικά, το ανθρώπινο δυναμικό της επιστήμης και της έρευνας στην Ευρώπη. Το πρόγραμμα θα παροτρύνει τους νέους να επιλέγουν και να ακολουθούν επαγγελματική σταδιοδρομία στο χώρο της έρευνας, θα ενθαρρύνει τους ερευνητές να παραμείνουν στην Ευρώπη και θα προσελκύσει σ’ αυτήν τους κορυφαίους.
Ικανότητες: Το ειδικό πρόγραμμα με αντικείμενο τις ικανότητες θα βελτιώσει τις ικανότητες έρευνας και καινοτομίας σε όλη την έκταση της Ευρώπης. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται: οι νέες υποδομές έρευνας, η υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η ανάπτυξη "περιφερειών της γνώσης", η απελευθέρωση του ερευνητικού δυναμικού των "περιφερειών σύγκλισης" και των άκρως απόκεντρων περιοχών και η βελτίωση της θέσης της επιστήμης στην κοινωνία.
Η Επιτροπή ενέκρινε επίσης ένα πρόγραμμα που καθορίζει τη μελλοντική κατεύθυνση των εσωτερικών ερευνητικών ικανοτήτων της, δηλ. του Κοινού Κέντρου Ερευνών (ΚΚΕρ). Το πρόγραμμα αυτό θα ενισχύσει την ικανότητα του ΚΚΕρ να παρέχει έγκυρη επιστημονική και τεχνική υποστήριξη στις υπηρεσίες της Επιτροπής και στα κράτη μέλη, ώστε αυτά να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται κατάλληλα στις νέες προκλήσεις που απορρέουν από κρίσεις, έκτακτες ανάγκες και από τους μείζονες τομείς άσκησης πολιτικής.
Αργότερα, εφέτος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση σχετικά με τους κανόνες συμμετοχής στα διάφορα ειδικά προγράμματα. Η πρόταση αυτή θα είναι σημαντική από την άποψη των προσπαθειών απλούστευσης που καταβάλλει η Επιτροπή, με σκοπό να γίνει το πρόγραμμα πιο προσιτό και σαφές για τους χρήστες του. Η σημερινή πρόταση κινείται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, με την απλή και σαφή διάρθρωσή της και με τον περιορισμό των διαφόρων ειδών μέσων χρηματοδότησης.
