Εάν ο άνθρωπος θέλει να αναγνωρίζεται, πρέπει απλά να λέει ποιος είναι. Αν σιωπά ή ψεύδεται, πεθαίνει μόνος, και το σύμπαν γύρω του βουλιάζει στη δυστυχία. Και επειδή, δίχως αμφιβολία, ακόμα και τη γλώσσα της αλήθειας να μιλήσει, πάλι στο τέλος θα πεθάνει, τουλάχιστον σε αυτήν την εκδοχή, θα έχει προλάβει και να ζήσει. 

Επιχειρώντας να αναπαράγει εκ νέου, σε έναν σύγχρονο μύθο, το αρχαίο θέμα του μοιραίου, το έργο του Αλμπέρ Καμύ, «Η παρεξήγηση», παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία της Αναστασίας Παπαστάθη, στο θέατρο Radar, κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή.

Αλλού θέλει να  κατευθύνει τη σκέψη μας

«Διάλεξα τη δημιουργία, για να ξεφύγω από το έγκλημα. Και να που με σέβονται! Τι παρεξήγηση!». Λόγια του - βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1957) - Γάλλου φιλόσοφου, συγγραφέα, σκηνοθέτη, διασκευαστή και ηθοποιού Αλμπέρ Καμύ, ο οποίος, ως γνήσιος στοχαστής, θέτει ερωτήματα. Για να απεγκλωβίσει τον θεατή από το κυνήγι των μυστηριακών εξελίξεων του έργου, τον κάνει κοινωνό όλων των μυστικών του. Αλλού θέλει να  κατευθύνει τη σκέψη μας.

Τα ερωτήματά του είναι υπαρξιακά και φιλοσοφικά ταυτόχρονα. Το μοιραίο είναι, τελικά, αναπόφευκτο; Όποιος παίζει με τη ζωή το πληρώνει; Ποια είναι η σχέση του παράλογου και της αυτοκτονίας; Πότε ο άνθρωπος παύει να επαναστατεί; Ποια είναι η σχέση του Θεού με τον άνθρωπο; Είναι ο Θεός σκληρός και άσπλαχνος; Ή μήπως ο άνθρωπος έχει πάψει να τον αναζητεί μέσα του;

Όποιος πελάτης φτάνει εκεί, τον δολοφονούν

Το έργο μάς μεταφέρει στην κεντρική Τσεχία του Μεσοπολέμου. Την ώρα που ο τρόμος της γερμανικής κατοχής απειλεί ολόκληρη σχεδόν την  Ευρώπη, δύο γυναίκες, διατηρούν ένα πανδοχείο σε μια απομακρυσμένη περιοχή. Όποιος πελάτης φτάνει εκεί, τον δολοφονούν. Τον κλέβουν και ρίχνουν το πτώμα του στο ποτάμι. Στόχος τους είναι να συγκεντρώσουν χρήματα, για να μπορέσουν να φύγουν από τον σκοτεινό και καταθλιπτικό Βορά και να ταξιδέψουν στον Νότο, για να συναντήσουν τη θάλασσα και το φως του ήλιου.

Η ρουτίνα των εγκλημάτων τους διαταράσσεται, όταν τις επισκέπτεται ένας ταξιδιώτης διαφορετικός από τους άλλους. Έρχεται από τον Νότο και είναι πλούσιος: το τέλειο θύμα. Όμως, επιλέγει να κρατήσει την πραγματική του ταυτότητα κρυφή. Ως το τέλος;

«Αντιλαμβάνομαι το έργο ως σύγκρουση ανάμεσα σε δύο κόσμους: το φως και το σκοτάδι» σημειώνει η σκηνοθέτις τής παράστασης. «Στην ουσία, είναι σύγκρουση ανάμεσα σε ανθρώπινες ψυχές. Αυτές με ενδιαφέρει να διερευνήσω, γιατί, μόνο έτσι, αποκτούν υπόσταση οι αφηρημένες έννοιες. Το σκοτάδι εκπροσωπούν η Μητέρα και η Μάρθα. Είναι ένας κόσμος, που δολοφονεί, κλέβει, εξαπατά και στραγγαλίζει κάθε είδους συναίσθημα. Το φως εκπροσωπεί η Μαρία, γέννημα θρέμμα του Νότου, του ήλιου και της θάλασσας. Η Μαρία αισθάνεται και διαισθάνεται αυτό που θα συμβεί, εκφράζει  τα συναισθήματά της με καθαρότητα και αλήθεια, έχει πάθος για τη ζωή. Ο Γιαν, που κινείται ανάμεσα στους δύο κόσμους, απορροφάται, τελικά, από το σκοτάδι, που, συνήθως, είναι πιο δυνατό. Όσο για τον υπηρέτη, εξυπηρετεί το μοιραίο, το αναπόφευκτο, άλλοτε με τη μορφή του Θεού και, άλλοτε, με τη μορφή του δαίμονα.

Επιλέγω να διατηρήσω την εποχή της “Παρεξήγησης” του Αλμπέρ Καμύ, γιατί πιστεύω ότι αυτό ακριβώς αναδεικνύει το σύγχρονο και διαχρονικό ενός έργου. Όλα επαναλαμβάνονται με άλλο τρόπο. Μήπως, σήμερα, δεν ζούμε κάτι αντίστοιχο, με τον τρόμο της γερμανικής κατοχής, του Μεσοπολέμου και της αστυνόμευσης της Γκεστάπο;». 

naftemporiki.gr