του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Για τους Ολλανδούς, η μικρή γραφική πόλη του Χάρλεμ των 155 χιλιάδων κατοίκων είναι ένας κοντινός στο Άμστερνταμ προορισμός για μικρές αποδράσεις, ψώνια και διασκέδαση.
Για τους πιο «ψαγμένους» Ευρωπαίους είναι μια εναλλακτική επιλογή για χαλαρές ολιγοήμερες διακοπές. Για τους ανθρώπους όμως των τροπικών χωρών, το Χάρλεμ είναι η πόλη όπου παράγεται και απ’ όπου ξεκινά το «ταξίδι» της, η πολύτιμη θεραπεία για τη συχνή ασθένεια στον τρίτο κόσμο, την «τύφλωση του ποταμού».
Μια θεραπεία η οποία φέρει παράλληλα και την «υπογραφή» του Δρ. Γουίλιαμ Κάμπελ ο οποίος τιμήθηκε φέτος με το βραβείο Νόμπελ καθώς με την ανακάλυψη της αβερμηκτίνης πριν από 30 και πλέον χρόνια, οδήγησε την MSD στην ανάπτυξη της θεραπείας για την αντιμετώπιση της νόσου.
Η τύφλωση των ποταμών, γνωστή και ως ογκοκερκίαση, είναι μια παρασιτική μόλυνση που μπορεί να προκαλέσει έντονο κνησμό, αποχρωματισμό του δέρματος, εξανθήματα και μόλυνση των ματιών που πολύ συχνά μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη τύφλωση.
Η MSD, βασισμένη στην σημαντική ανακάλυψη των εργαστηρίων της, τη θεραπεία της ιβερμηκτίνης (Mectizan), ανέπτυξε ένα εκτεταμένο χορηγικό πρόγραμμα δωρεάς της θεραπείας και έχει καλύψει από το 1987 περισσότερους από 250 εκατομμύρια ανθρώπους στις περιοχές της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Υεμένης διαθέτοντας περί τα 2 δισεκατομμύρια θεραπευτικά χάπια. Μάλιστα ο 1998, η MSD επέκτεινε το πρόγραμμα για να περιλάβει και την εξάλειψη της νόσου της λεμφικής φιλαρίασης (ελεφαντίαση).
Μέσω της συγκεκριμένης θεραπείας, η οποία παράγεται από την «ευρωπαϊκή» βάση της φαρμακευτικής εταιρείας MSD στην Ευρώπη, η τύφλωση ποταμού η οποία απειλεί εκατομμύρια ανθρώπους στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική, αντιμετωπίζεται πλέον εντυπωσιακά. Μάλιστα στη Λατινική Αμερική, η ασθένεια έχει εξαλειφθεί στο Μεξικό, ενώ η Γουατεμάλα είναι η επόμενη χώρα η οποία βρίσκεται στο πρόγραμμα και αναμένεται να χαρακτηριστεί ως χώρα στην οποία θα έχει εκλείψει η νόσος.
Η Κολομβία είναι η πρώτη χώρα που ολοκλήρωσε επιτυχώς το πρόγραμμα τριετούς μεταθεραπευτικής παρακολούθησης και τελικά το 2013 ανακηρύχθηκε ελεύθερη της νόσου.
Επίσης στην Αφρική, αρκετές περιοχές της Ουγκάντα το 2012 ανακοίνωσαν την εξάλειψη της μετάδοσης ογκοκερκίασης, ενώ εφικτή θεωρείται και η εξάλειψη της μετάδοσης στη Νιγηρία, καθώς και στη Σενεγάλη, το Μάλι και το Σουδάν.
Σημειώνεται ότι το εργοστάσιο της MSD στο Xάαρλεμ είναι το μοναδικό στον κόσμο όπου παράγεται το Mectizan και φυσικά δεν πωλείται αλλά απλά διανέμεται δωρεάν. Σήμερα 850 εκατομμύρια δισκία παράγονται ετησίως και από την Ολλανδία διακινούνται προς όσες χώρες το έχουν ανάγκη. Μάλιστα το 2013, περισσότεροι από 100 εκατομμύρια άνθρωποι υποβλήθηκαν σε θεραπεία με Mectizan, ενώ πέρυσι αυξήθηκαν σε πάνω από 120 εκατομμύρια.
Ελεφαντίαση
Εκτός από την τύφλωση των ποταμών, η θεραπεία της MSD από το 1998 ενδείκνυται και για τη θεραπεία της ελεφαντίαση (λεμφική φιλαρίαση). Αυτή η ασθένεια, κοινή στην Αφρική, συνδέεται με ένα παραμορφωτικό οίδημα των άκρων και των γεννητικών οργάνων.
Για να επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους εξάλειψης της ελεφαντίασης μέχρι το 2020 θα πρέπει να υπάρχει εγρήγορση στην έναρξη της θεραπείας, αναφέρει ο , Δρ Άντριαν Χοπκινς, διευθυντής του φιλανθρωπικού προγράμματος υγείας Mectizan.
Χώρες όπου εξακολουθεί να μην αντιμετωπίζεται η ελεφαντίαση είναι ανάγκη να ξεκινήσουν άμεσα την υιοθέτηση της θεραπείας μέσα στο το 2016, ώστε οι πέντε ετήσιοι κύκλοι θεραπείας που απαιτούνται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2015.
Σύμφωνα με τα στελέχη της πολυεθνικής MSD, η διαδικασία που αυτή τη στιγμή γίνεται στην παραγωγική μονάδα της πολυεθνικής στην Ολλανδία, η οποία είναι και η πρώτη την οποία ίδρυσε η αμερικανική εταιρεία πριν από 60 περίπου χρόνια στην Ευρώπη, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει πρότυπο ανάπτυξης και για άλλες χώρες.
Όπως αναφέρουν, το πρόγραμμα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της MSD είναι ιδιαίτερα διευρυμένο, εξάλλου το πρόγραμμα Mectizan είναι το μεγαλύτερο φιλανθρωπικό πρόγραμμα παγκοσμίως και θα μπορούσε μια αντίστοιχη δράση να γίνεται και μέσω Ελλάδας, όπου διακρίνεται για το υψηλό επίπεδο των επιστημόνων και των παραγωγικών της μονάδων.
Νόμπελ
Όπως αναφέρθηκε το Mectizan βασίζεται στο έργο του βραβευμένου με Νόμπελ, Δρ. Κάμπελ, ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του στην MSD το 1957 στην ομάδα των εργαστηρίων έρευνας και στη διάρκεια της 30ετούς θητείας του συνέβαλλε στην ανακάλυψη της αβερμηκτίνης και μετέπειτα στην ιβερμηκτίνη που αποτέλεσε σωτήρια θεραπεία για την ογκοκερκίαση.
Για τον Δρ Κάμπελ, ο Keneth Frazier, Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος της MSD δήλωσε : «Είμαστε πολύ υπερήφανοι για τον συνάδελφό μας Δρ. Κάμπελ, ο οποίος με τη πρωτοπορία του, το πάθος του και την αφοσίωσή του στην καταπολέμηση ασθενειών στη διάρκεια της 30ετούς του καριέρας στα ερευνητικά εργαστήρια της MSD, επέτρεψε την ανακάλυψη της ιβερμηκτίνης», συμπληρώνοντας ότι «…το Χορηγικό Πρόγραμμα Ιβερμηκτίνης, το οποίο προωθούμε με τους συνεργάτες μας για περίπου 3 δεκαετίες, κατέστησε δυνατή τη διαθεσιμότητα του φαρμάκου αυτού, χωρίς χρέωση, σε όλους όσους είχαν προσβληθεί από την ασθένεια της τύφλωσης των ποταμών.
Η δέσμευσή μας στην MSD είναι να μπορούμε να προσφέρουμε ότι καλύτερο έχει να επιδείξει η επιστήμη και η καινοτομία, έτσι ώστε να δίνουμε απαντήσεις στις παγκόσμιες προκλήσεις για θέματα υγείας…»
