Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Αφηγήτρια σε μια παράσταση που συνδυάζει το ερμηνευτικό ενδιαφέρον της τέχνης του παραμυθά με το λαογραφικό, μιας και καταδύεται σε παμπάλαιο γλωσσικό νησιωτικό κοίτασμα, η ηθοποιός Ρίτα Λυτού μάς μιλά για τα «Δυο λαϊκά παραμύθια από την Κάρπαθο».
Μέσα από ένα λιτό θέαμα με μία ηθοποιό και έναν μουσικό που παίζει κρουστά, δύο παραμύθια για ενηλίκους, σε τοπική διάλεκτο, ζωντανεύουν σε αυτήν την ιδιαίτερη παράσταση, που παρουσιάζεται στο θέατρο Σφενδόνη, έως τις 29 Δεκεμβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 9 το βράδυ.
Έχοντας μεγαλώσει στην Κάρπαθο, η Ρίτα Λυτού, συνοδευόμενη μουσικά από τον Μανούσο Κλαπάκη, έχει αναλάβει την αφήγηση των δύο παραμυθιών, που απευθύνονται σε ενήλικες κυρίως - λόγω της ντοπιολαλιάς - και παρασύρουν σε μια μαγευτική κατάδυση σε μια αρχαία θαλασσινή γωνιά, και μας μιλά για την παράσταση, για τον τόπο της και για το σκοτεινό παραμύθι της σημερινής Ελλάδας.
KALLIOPI MALLOFTI
Τι περιλαμβάνει αυτή η παράσταση; Δυο λαϊκά παραμύθια: το «Ελλούι» και ο «Φτωχός και η κούτσα». Επίσης, μια μεγάλη ποικιλία από κρουστά. Η παράσταση αυτή είναι ένας ολόκληρος κόσμος ενός τόπου. Οι άχοι του, η αγριάδα του, η σκληρότητά του, η βιαιότητά του. Όπως λέει ο Γιουνγκ: «τα παραμύθια μάς συνδέουν με το συλλογικό ασυνείδητο. Είναι ιστορίες ανθρώπων, που μας συνδέουν με την εσωτερική καρδιά, με τους νεκρούς».
Για ποιους λόγους διατηρήσατε την τοπική διάλεκτο στην αφήγηση των παραμυθιών;
Γιατί η διάλεκτος είναι ρυθμός, σαν τραγούδι. Και επίσης, γιατί μας συνδέει με ξεχασμένους κόσμους, με τους νεκρούς. “Εάν θέλεις να φτάσεις στην πατρίδα σου, πρέπει να πας να μιλήσεις με τους νεκρούς”. Εκεί, που όλα είναι δυνατόν να γίνουν. Είναι πιο πιστευτό το παραμύθι σε αυτήν τη γλώσσα. Είναι η γλώσσα των προπάππων μας και, με αυτόν τον τρόπο, συνδεόμαστε με εκφράσεις παλιές, με τρόπους παλιούς, με την ιστορία μας.
KALLIOPI MALLOFTI
Ποια είναι η σχέση σας με την Κάρπαθο; Μεγάλωσα εκεί. Από κει, ξεπηδούν τα αερικά, τα στοιχειά, τα φαντάσματα. Οι θρησκευτικές ιστορίες με τους αγίους που σε συναντούν. Είναι ανιμιστική η φύση στην Κάρπαθο. Έχουν ψυχή ο αέρας, τα δέντρα, οι πέτρες. Αφηγούνται μια ιστορία. Την ιστορία ενός τραγουδιού, ενός ζώου, ενός έρωτα. Υπάρχει τελετουργία ακόμα στα πανηγύρια. Η σχέση με την πίστη είναι ιερή.
Το σκοτεινό «παραμύθι», που ζούμε στη σημερινή Ελλάδα, πιστεύετε ότι θα έχει καλό τέλος;
Ο αγώνας των ανθρώπων, που παρατηρώ γύρω μου, είναι εναντίον του σκοταδιού και για τη νίκη του φωτός. Είναι εγγενής η έλξη προς το φως. Η Ιστορία δεν είναι παραμύθι που τελειώνει... Είναι μία αέναη διαδικασία εξέλιξης προς την αυτοδικαίωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Έχω μεγάλη αισιοδοξία και πίστη για το καλύτερο που θα συμβεί, γιατί οι άνθρωποι, και μαζί οι κοινωνίες, ωριμάζουν και αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Το καλό είναι ισχυρότερο από το μέτριο ή το κακό!
Ταυτότητα παράστασης Αφήγηση: Ρίτα Λυτού, κρουστά: Μανούσος Κλαπάκης, ενδυματολογική επιμέλεια: Ιουλία Σταυρίδου, κόσμηση αφίσας: Μυρτώ Δεληβοριά, χτένισμα παράστασης: Αλέξανδρος Μπαλαμπάνης.
Πληροφορίες
Θέατρο Σφενδόνη: Μακρή 4 - Μακρυγιάννη, τηλ.: 215 5158968. Τιμή εισιτηρίου: 8 ευρώ.
