Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Πολλά τα «γκρίζα» σύννεφα πάνω από την παγκόσμια οικονομία, που σε δύο μήνες θα αποχαιρετίσει μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά, αφήνοντας πίσω της ανοικτές «εστίες», έτοιμες να εξελιχθούν σε μια νέα κρίση. Οι μνήμες των τραγικών ημερών του καλοκαιριού, με κορύφωση τη «Μαύρη Δευτέρα» της 24ης Αυγούστου, είναι ακόμη νωπές για τους επενδυτές.
Η «σπίθα» άρχισε από τις κινεζικές μετοχές και γρήγορα προσέλαβε παγκόσμιες διαστάσεις, καταποντίζοντας τα χρηματιστήρια σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ηταν ένα καλοκαίρι που σηματοδοτήθηκε με απώλειες 5 τρισ. ευρώ από την κεφαλαιοποίηση των διεθνών μετοχών. Ηταν μια χρονιά όπου ο κινεζικός «δράκος» λύγισε κάτω από το βάρος των μειωμένων εξαγωγών, γνωρίζοντας τη βραδύτερη ανάπτυξη της τελευταίας εικοσαετίας. Η απειλή όμως μιας νέας φούσκας δεν κρύβεται μόνο στην Κίνα. Επειτα από την πιστωτική κρίση του 2008, που είχε τις ρίζες της στις ΗΠΑ και τη μετέπειτα κρίση χρέους που τάραξε συθέμελα την Ευρωζώνη, σειρά έχουν οι αναδυόμενες: Το ΔΝΤ, σε πρόσφατη έκθεσή του προειδοποιεί για τον κίνδυνο που εγκυμονεί το εταιρικό χρέος στις αναδυόμενες, έχοντας τετραπλασιαστεί μέσα σε μια δεκαετία, αγγίζοντας πέρυσι το ιλιγγιώδες ποσό των 18 τρισ. δολαρίων.
Ενα «ντόμινο» χρεοκοπιών θα έθετε και πάλι σε σκληρή δοκιμασία το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό οικοδόμημα, που επαναπαύεται στις «δάφνες» του, έπειτα από αρκετά χρόνια συνθηκών ευφορίας που δημιούργησε η υποστηρικτική νομισματική πολιτική και οι ενέσεις ρευστότητας των μεγάλων κεντρικών τραπεζών. Οι κορυφαίοι κεντρικοί τραπεζίτες, γνωρίζοντας ότι έχουν εξαντλήσει τα όρια της νομισματικής χαλάρωσης, προειδοποιούν για τις «παγίδες» του εύκολου χρήματος. Ποτέ δεν είναι αργά για να μη γραφτεί το επόμενο δράμα στις οικονομικές σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Οπως άλλωστε έλεγε και ο Τζον Φ. Κένεντι, «στα κινεζικά η λέξη “κρίση” αποτελείται από δύο χαρακτήρες. Ο ένας αντιπροσωπεύει τον κίνδυνο και ο άλλος την ευκαιρία».