O Φριτς Μπολκεστάιν (φωτογραφία) ήταν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό τον Ρομάνο Πρόντι αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς.
Η θητεία του στις Βρυξέλλες ήταν σχετικά ήρεμη, μέχρι την κατάθεση πρότασης – οδηγίας, που φέρει το όνομά του, για την παροχή υπηρεσιών στην Ε.Ε. και που οι επικριτές της ονομάζουν «οδηγία Φρανκενστάιν». Εκφρασμένος στόχος της οδηγίας είναι «να δημιουργήσει ένα νομικό πλαίσιο που καταργεί τα εμπόδια στην ελευθερία εγκατάστασης εκείνων που παρέχουν υπηρεσίες καθώς και την ελεύθερη διακίνηση των υπηρεσιών μεταξύ των κρατών-μελών». Από την αρχή της λειτουργίας της η Ευρωπαϊκή Κοινότητα εργαζόταν προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας εσωτερικής αγοράς. Τι σημαίνει αυτό; Ελεύθερη διακίνηση ατόμων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων. Ο προστατευτισμός που χαρακτηρίζει ακόμη τον κλάδο των υπηρεσιών, δημιουργεί εμπόδια για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, καθώς δυσχεραίνει τη λειτουργία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων εκτός των εθνικών συνόρων. Ως εδώ καλά.
Εκείνο που συναντά αντιδράσεις είναι η πρόβλεψη ότι οι υπηρεσίες που παρέχει εταιρεία στο χώρο της Ε.Ε. διέπονται αποκλειστικά από την νομοθεσία της χώρας της Ε.Ε., όπου η εταιρεία εδρεύει, άρα κατά τους πολέμιους της οδηγίας θα υποβιβάζονταν τα δικαιώματα των εργαζομένων στο επίπεδο του χειρότερου κράτους-μέλους.
Στη Γαλλία κατά την προεκλογική περίοδο ενόψει του δημοψηφίσματος της 29ης Μαϊου, οι ευρω-επικριτές χρησιμοποιούσαν ως βασικό επιχείρημα κατά του Ευρωσυντάγματος την οδηγία Μπολκεστάιν η οποία προβλέπει απελευθέρωση της προσφορά υπηρεσιών στο εσωτερικό των 25 χωρών, ξεκινώντας από τους... υδραυλικούς (Η δαμόκλειος σπάθη του πολωνού υδραυλικού κυριάρχησε στην καμπάνια υπέρ του «no», αν και σύμφωνα με τα, επίσημα στατιστικά στοιχεία της Πολωνίας, μόνον 150 Πολωνοί υδραυλικοί έχουν μεταναστεύσει στη Γαλλία) και τους ηλεκτρολόγους μέχρι τους συμβολαιογράφους και τους δικηγόρους.
H εισβολή φθηνών υδραυλικών από την Πολωνία ή άλλων επαγγελματιών του τομέα των υπηρεσιών, που αποτελεί το 70% της ευρωπαϊκής οικονομίας, ισοδυναμούσε για τους Γάλλους με αύξηση της ανεργίας και σταδιακή κατάργηση των εργατικών δικαιωμάτων, καθώς και του κράτους προνοίας προς όφελος της οικονομίας της αγοράς.
H Βρετανία και, κυρίως, τα νέα μέλη από την ανατολική Ευρώπη είναι ευνοϊκώς κείμενα προς την οδηγία, που θα 'φερνε λιθουανούς οδοντιάτρους και πολωνούς υδραυλικούς και τσέχους μηχανικούς να σπάσουν τις αμοιβές στο Μόναχο και στο Παρίσι.
Η οδηγία μπήκε στο ψυγείο, μετά από τις έντονες αντιδράσεις κυβερνήσεων και εργαζομένων, και τροποποιημένη πρόταση θα υποβληθεί, σε πρώτη ανάγνωση, για έγκριση από τους ευρωπαίους βουλευτές οι οποίοι θα συνέλθουν σε Ολομέλεια στις 24 Οκτωβρίου.
Οι τομείς που καλύπτει είναι: διανεμητικό εμπόριο (ιδίως το λιανεμπόριο), οικοδομικές εργασίες, υπηρεσίες ψυχαγωγίας, όπως τα γραφεία ταξιδίων και οι πράκτορες ταξιδίων (tour operators), οι υπηρεσίες που σχετίζονται με τις τεχνολογίες της πληροφορίας, η διαφήμιση, η ενοικίαση αυτοκινήτων, τα πρακτορεία απασχόλησης, οι ασφαλιστικές και οι οπτικοακουστικές υπηρεσίες, καθώς και οι υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Σύμφωνα με την «αρχή της χώρας καταγωγής» που ορίζει η οδηγία, μία πολωνική επιχείρηση για παράδειγμα που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, θα απασχολεί τους Πολωνούς εργαζομένους της, όχι σύμφωνα με την ελληνική, αλλά με την πολωνική νομοθεσία.
Εδώ εγείρεται, όμως, το ερώτημα για την αληθινή δυνατότητα που έχουν οι αρχές της χώρας υποδοχής να ελέγξουν, ακόμα κι αν το θέλουν, τη λειτουργία των επιχειρήσεων με άλλη χώρα καταγωγής.
K.T.
