Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
H προεκλογική εκστρατεία του Αρτούρ Μας υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας φαινομενικά στέφθηκε με επιτυχία: το εθνικιστικό κόμμα «Μαζί για το Ναι» (Junts pel Si) του εθνικιστή Μας αναδείχθηκε πρώτο στις δημοτικές εκλογές της 27ης Σεπτεμβρίου, καταλαμβάνοντας 62 έδρες στο περιφερειακό κοινοβούλιο της Καταλονίας
Η διαδικασία ήταν κάτι παραπάνω από μια απλή ψηφοφορία για την ανάδειξη των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι αυτονομιστές είχαν προσδώσει στις εκλογές τον χαρακτήρα δημοψηφίσματος για την οριστική απόσχιση της περιοχής από την Ισπανία.
Η νίκη όμως του Αρτούρ Μας είναι μάλλον «πύρρειος», καθώς το συνολικό ποσοστό που έλαβαν οι αποσχιστές ανέρχεται στο 47,8%, γεγονός που σημαίνει ότι δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν την ευρεία υποστήριξη της κοινής γνώμης των Καταλανών για ένα οριστικό «διαζύγιο» από την κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης.
«Οι αυτονομιστές κερδίζουν τις εκλογές, αλλά χάνουν το δημοψήφισμα» αναφέρει χαρακτηριστικά η ισπανική εφημερίδα «Εl Pais», σε μια πρώτη ερμηνεία των κρίσιμων εκλογικών αποτελεσμάτων.
Κάθε νόμισμα όμως έχει δύο όψεις και η άλλη όψη έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα δύο αυτονομιστικά κόμματα, το «Μαζί για το Ναι» και το μικρότερο ακροαριστερό κόμμα «Λαϊκή Ενότητα» (CUP), καταλαμβάνουν συνολικά 72 σε σύνολο 135 εδρών του καταλανικού κοινοβουλίου.
Και πριν από τις εκλογές είχαν δεσμευθεί ότι ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα τους επέτρεπε να κηρύξουν μονομερώς την ανεξαρτησία της αυτοδιοικούμενης καταλανικής περιφέρειας εντός 18 μηνών, με όραμα για δικό τους σύνταγμα, δικαστικό σύστημα και κεντρική τράπεζα.
Το Σύνταγμα της Ισπανίας δεν επιτρέπει την απόσχιση μιας περιοχής, γι’ αυτό και η κυβέρνηση της Μαδρίτης έσπευσε χθες να διαμηνύσει ότι η Καταλονία θα πρέπει να σεβαστεί την εθνική νομοθεσία.
«Υπάρχουν πολλά που μπορούν να συζητηθούν. Ενόσω όμως ασκώ καθήκοντα πρωθυπουργού, δεν θέτω υπό συζήτηση την ενότητα της Ισπανίας, την εθνική κυριαρχία ή την ελευθερία όλων των Ισπανών.
Είμαι έτοιμος να εισακούσω, όχι όμως και να παρακάμψω τον νόμο» ήταν η αντίδραση του πρωθυπουργού, Μαριάνο Ραχόι στην «ετυμηγορία» των Καταλανών. Και είναι φυσικό οι αυτονομιστικές τάσεις να προβληματίζουν βαθιά τη Μαδρίτη, ειδικά εν όψει των εθνικών εκλογών του Δεκεμβρίου.
Η περιοχή της Καταλονίας, από τις πιο πλούσιες της Ισπανίας, συνεισφέρει 18% στο σύνολο του ισπανικού ΑΕΠ. Η ανεξαρτησία της συνεπάγεται σημαντική απώλεια φορολογικών εσόδων, αλλά και ισχυρή δοκιμασία για το ισπανικό τραπεζικό σύστημα.
Η ισπανική κεντρική τράπεζα προειδοποίησε για «πάγωμα» των καταθέσεων στις καταλανικές τράπεζες, εάν η περιοχή κηρύξει μονομερώς ανεξαρτησία.
Προς το παρόν, το ενδεχόμενο διάσπασης της Ισπανίας φαντάζει μακρινό, δεδομένων των πολιτικών και νομικών εμποδίων. Και, όπως συνηθίζουν να λένε και οι ίδιοι οι Ισπανοί, «μεταξύ των λέξεων και των πράξεων υπάρχει μεγάλη απόσταση».
