Τα κείμενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και την ΠΓΔΜ σχολίασε σήμερα, σε συνέντευξη Τύπου, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Βαληνάκης.
Όπως είπε ο κ. Βαληνάκης, η Αθήνα επιδιώκει τη συνεργασία με τους γείτονες, στη βάση του διεθνούς Δικαίου και των ευρωπαϊκών αξιών και στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική τους, ως τον «ασφαλή δρόμο» προς την «εξομάλυνση» των διμερών σχέσεων.
Όπως υπογράμμισε ο υφυπουργός Εξωτερικών στα κείμενά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- καταγράφει για πρώτη φορά την τουρκική απειλή πολέμου (casus belli) κατά της Ελλάδας για το θέμα των χωρικών υδάτων και σημειώνει ότι θα παρακολουθήσει το θέμα
- υπογραμμίζει την ανάγκη να αντιμετωπίσει η Τουρκία οποιαδήποτε σημεία τριβής και να απέχει από οποιαδήποτε δράση που δυσχεραίνει την ειρηνική επίλυση των διαφορών
- επισημαίνει θέματα θρησκευτικών ελευθεριών, όπως το ζήτημα της Χάλκης, το Νομοσχέδίο περί βακουφίων, τους πλειστηριασμούς ομογενειακών ακινήτων, τις τρομοκρατικές επιθέσεις κατά του Πατριαρχείου
- σημειώνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα (εκπαίδευση, κληροδοτήματα) στην Κωνσταντνιούπολη, Ιμβρο, Τένεδο
- ζητεί από την ¶γκυρα την υπογραφή και πλήρη εφαρμογή του συμπληρωματικού πρωτοκόλλου για την προσαρμογή της συμφωνίας της Αγκυρας και την αναγνώριση όλων των κρατών-μελών της ΕΕ, ενώ επικρίνει το βέτο της Τουρκίας στην είσοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διεθνείς οργανισμούς και της ζητά να προσαρμόσει την πολιτική της.
Πέραν αυτών, σημείωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών, η Επιτροπή προέβλεψε ένα «ιδιαίτερα ευνοϊκό πλαίσιο» για την παρακολούθηση και τον έλεγχο από της πορείας συμμόρφωσης της Τουρκίας.
Ερωτηθείς για τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης αυτών των θέσεων, ο κ. Βαληνάκης δήλωσε πως η Τουρκία έχει μπει σε μια προοδευτική πορεία και όσο συμμετέχει στην εφαρμογή των θέσεων αυτών, τόσο θα δικαιούται κάθε φορά να προχωρά στο επόμενο στάδιο.
Κληθείς να εξηγήσει γιατί η «σταδιακή» πορεία συμμόρφωσης της Τουρκίας δεν έχει παράξει την παραμικρή βελτίωση της συμπεριοφοράς της προς την Ελλάδα επί έξι χρόνια, ο κ. Βαληνάκης επισήμανε ότι τώρα έχει αλλάξει το πλαίσιο που υπήρχε μετά το Ελσίνκι και την Κοπεγχάγη, με σαφείς αναφορές και χρονοδιαγράμματα.
Αυτό που έχει αλλάξει, σημείωσε ο κ. Βαληνάκης, είναι αυτό που ζητείται από την Τουρκία και σε αυτό ακριβώς το σημείο έγινε πρόοδος σε σχέση με το παρελθόν.
Σε ερώτηση εξάλλου για το περιεχόμενο και τη συνταγματικότητα των διερευνητικών επαφών της Ελλάδος με την Τουρκία, ο κ. υφυπουργός απάντησε ότι προφανώς η κυβέρνηση τηρεί το Σύνταγμα, και ανέφερε ότι πρόκειται για «διερευνητικές επαφές και όχι διαπραγματεύσεις».
Ο κ. Βαληνάκης δεν θέλησε να σχολιάσει τις σχετικές αναφορές του πρώην πρωθυπουργού, Κώστα Σημίτη, λέγοντας ότι δεν έχει διαβάσει το βιβλίο του.
Όσον αφορά την ΠΓΔΜ, ο υφυπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι η γνωμοδότηση της Επιτροπής για τη βαλκανική χώρα περιέχει τη σύσταση να μην αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις παρά μόνο μετά την διαπίστωση ικανοποιητικού βαθμού συμμόρφωσης με τα κριτήρια. Επιπρόσθετα, καλούνται τα Σκόπια να καταβάλουν ιδιαίτερες προσπάθειες για την επίλυση, με την αμοιβαία αποδεκτή λύση, του θέματος της ονομασίας, με ταυτόχρονη μνεία των αποφάσεων του ΟΗΕ και της Ενδιάμεσης Συμφωνίας Ελλάδας - πΓΔΜ του 1995.
Ερωτηθείς για το αν η Ελλάδα αποδέχεται σύνθετη ονομασία της πΓΔΜ που να περιέχει τον όρο «Μακεδονία», ο κ. Βαληνάκης αρκέστηκε να πει ότι η Ελλάδα έχει αποδεχθεί την πρώτη πρόταση Νίμιτς ως καλή βάση για διαπραγμάτευση. Όσον αφορά το θέμα της λεγομένης «μακεδονικής γλώσσας», ο υφυπουργός είπε ότι «το παρακολουθούμε», συμπληρώνοντας ότι «οι θέσεις μας ειναι γνωστές».
