Από την έντυπη έκδοση
Της Εφης Τριήρη
[email protected]
Επιστρέφοντας από τις θερινές διακοπές της, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ προκάλεσε έκπληξη όταν χαρακτήρισε το μεταναστευτικό πρόβλημα της Ευρώπης μεγαλύτερη απειλή από την ελληνική κρίση. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, το μεταναστευτικό ζήτημα στη Γερμανία, που μέχρι πρότινος θεωρείτο κατ’ εξοχήν πρόβλημα του ευρωπαϊκού Νότου, έχει βρεθεί στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας, με τη χώρα να αναμένει να δεχθεί φέτος 800.000 αιτούντες άσυλο, τέσσερις φορές περισσότερους από πέρυσι και να αντιμετωπίζει φαινόμενα ρατσιστικής βίας και ξενοφοβίας.
Ξαφνικά, λοιπόν, φαίνεται ότι το μέγεθος της μεταναστευτικής κρίσης αρχίζει να γίνεται αισθητό και στη Γερμανία. Η κα Μέρκελ δεν είναι άπειρη σε κρίσεις, καθώς δέκα χρόνια τώρα στην εξουσία έχει αντιμετωπίσει διεθνείς χρηματοοικονομικές εντάσεις, την αναστάτωση στην Ευρωζώνη και τη διένεξη με τη Ρωσία για την Ουκρανία. Το θέμα όμως είναι ότι όλες αυτές οι κρίσεις ήταν πολύ μακριά για τους περισσότερους Γερμανούς, οι οποίοι αρχίζουν τώρα να συνειδητοποιούν ότι βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα με σημαντικές κοινωνικές επιπτώσεις.
Με ένα πρόβλημα τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό, το οποίο, σύμφωνα με αναλυτές του Reuters, προϋποθέτει ένα είδος προληπτικής πολιτικής στο οποίο όμως η κα Μέρκελ δεν έδειχνε πάντα άνεση στο παρελθόν. Η Γερμανίδα καγκελάριος περίμενε σχεδόν τρεις ημέρες για να καταδικάσει τα φαινόμενα βίας στο Χαϊντενάουν, γεγονός που πυροδότησε επικριτικά σχόλια και έδειξε ότι δεν έχει βρει ακόμη την κατάλληλη πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης.
Στη μεγαλύτερη διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου, οι Γερμανοί πολιτικοί αναφέρονταν στους μετανάστες ως «επισκέπτες εργαζόμενους», με την προοπτική ότι θα επέστρεφαν στις πατρίδες τους όταν θα ολοκλήρωναν την εργασία τους. Αυτή η αυταπάτη συνεχιζόταν μέχρι πρότινος, οπότε η πραγματικότητα ήρθε να δείξει ότι η Γερμανία χρειαζόταν απεγνωσμένα μετανάστες για να αντιμετωπίσει την υποβόσκουσα δημογραφική κρίση, λόγω χαμηλού ποσοστού γεννήσεων. Βασικός στόχος λοιπόν ήταν να καλυφθούν οι ανάγκες με εξειδικευμένο προσωπικό, κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις.
Οι περισσότεροι όμως από τους μετανάστες που καταφθάνουν σήμερα στη Γερμανία από εμπόλεμες ζώνες δεν μπορούν να καλύψουν αυτά τα κενά. Η μεγαλύτερη πρόκληση λοιπόν για την κα Μέρκελ είναι να οδηγήσει την Ευρώπη σε μία νέα πολιτική ασύλου και να γίνει συνειδητό ότι το ζήτημα είναι ευρωπαϊκό, το οποίο απαιτεί συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση, λαμβάνοντας υπόψη και τις οικονομικές δυσκολίες χωρών, όπως της Ελλάδας.
