Πρόταση επικαιροποίησης της ευρωπαϊκής οδηγίας του 1989 «Τηλεόραση χωρίς σύνορα», κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να ανταποκριθεί στις ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας και της αγοράς του ευρωπαϊκού τηλεοπτικού τομέα.
Εμφορούμενη από την αρχή της βελτίωσης της νομοθεσίας, η πρόταση αποβλέπει αφενός να περιορίσει τον κανονιστικό φόρτο που βαρύνει τους ευρωπαίους παρόχους τηλεοπτικών και ομοειδών υπηρεσιών και αφετέρου να προσδώσει μεγαλύτερη ευελιξία στη χρηματοδότηση οπτικοακουστικού περιεχομένου από νέες μορφές διαφήμισης. Η πρόταση διαμορφώνει επίσης ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλες τις εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες ομοειδείς προς τις τηλεοπτικές, ανεξάρτητα από τη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία παροχής των υπηρεσιών (π.χ. τηλεοπτική εκπομπή, υψίρρυθμη ευρυζωνική, κινητά τηλέφωνα τρίτης γενιάς).
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτείνει την αντικατάσταση των ετερόκλιτων εθνικών κανόνων όσον αφορά την προστασία των ανηλίκων, την πρόκληση φυλετικού μίσους και τη συγκαλυμμένη διαφήμιση από ένα βασικό, ευρωπαϊκής κλίμακας, ελάχιστο πρότυπο προστασίας για οπτικοακουστικές κατ’ αίτηση υπηρεσίες.
Σύμφωνα με την αρμόδια για την Κοινωνία της Πληροφορίας και τα μέσα επικοινωνίας Επίτροπο, Β. Ρέντινγκ, «οι νέοι κανόνες αναμένεται να διανοίξουν ευκαιρίες στο χώρο των πολυμέσων, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό και τις δυνατότητες επιλογής του καταναλωτή, ενώ παράλληλα θα δοθεί ώθηση σε στόχους δημόσιου συμφέροντος, όπως η προστασία των ανηλίκων και η πολιτιστική πολυφωνία». «Υφιστάμενοι κανόνες, οι οποίοι έχουν ξεπεραστεί λόγω των εξελίξεων στην τεχνολογία και στην αγορά, πρέπει να καταργηθούν ώστε να πραγματοποιηθεί αποφασιστικό βήμα προς τα οπτικοακουστικά μέσα επικοινωνίας χωρίς σύνορα στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά», σημείωσε η κ. Ρέντινγκ
Με βάση την πρόταση της Επιτροπής, η εκσυγχρονισμένη οδηγία για την τηλεόραση χωρίς σύνορα θα διέπει τηλεοπτικές και ομοειδείς υπηρεσίες. Προκειμένου να προσαρμοστούν οι σημερινοί ευρωπαϊκοί κανόνες στις τεχνολογικές εξελίξεις, στην πρόταση γίνεται διάκριση μεταξύ «γραμμικών» υπηρεσιών (π.χ. προγραμματισμένες εκπομπές μέσω παραδοσιακής τηλεόρασης, του Ίντερνετ ή κινητής τηλεφωνίας, με τα οποία το περιεχόμενο “ωθείται“ στους θεατές), και «μη γραμμικών», όπως κατ’ αίτηση ταινίες ή δελτία ειδήσεων, τα οποία ο θεατής «κατεβάζει» από το δίκτυο. Οι σημερινοί κανόνες για τις τηλεοπτικές εκπομπές θα ισχύουν για τις γραμμικές υπηρεσίες υπό σύγχρονη, πλέον ευέλικτη μορφή, ενώ οι μη γραμμικές υπηρεσίες θα υπόκεινται μόνο σε βασικό πλέγμα ελάχιστων αρχών, ώστε π.χ. να προστατεύονται οι ανήλικοι, να προλαμβάνεται η πρόκληση φυλετικού μίσους και να κηρυχθεί ως παράνομη η υποβολιμαία διαφήμιση.
Η εναρμόνιση των ανωτέρω κανόνων σε ευρωπαϊκή κλίμακα θα συνεπάγεται ότι οι πάροχοι υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων θα πρέπει πλέον να συμμορφώνονται μόνο προς τους κανόνες των κρατών μελών στα οποία είναι εγκατεστημένοι και όχι με τους ετερόκλιτους κανόνες όλων των κρατών μελών στα οποία λαμβάνονται οι υπηρεσίες τους.
Eυέλικτοι κανόνες για τη διαφήμιση
Για τις προγραμματισμένες τηλεοπτικές εκπομπές η Επιτροπή προτείνει περιορισμό της γραφειοκρατίας, μεγαλύτερη ευελιξία των ισχυόντων κανόνων για νέες μορφές διαφήμισης και ενθάρρυνση της αυτορύθμισης και της συρρύθμισης. Αντί για αναλυτικές προδιαγραφές σχετικά με τη συχνότητα και τους όρους υπό τους οποίους μπορούν να διακόπτονται τα προγράμματα από διαφημίσεις, με την αναθεωρημένη οδηγία θα απλουστευθούν οι ισχύοντες κανόνες της Ε.Ε..
Στο μέλλον, οι τηλεοπτικοί οργανισμοί θα μπορούν να επιλέγουν οι ίδιοι πότε θα παρεμβάλλουν διαφημίσεις στα προγράμματά τους, αντί της υποχρέωσης - όπως συμβαίνει σήμερα - να μεσολαβούν τουλάχιστον 20 λεπτά μεταξύ διαφημιστικών διαλειμμάτων. Ωστόσο, δεν θα επιτραπεί αύξηση του διαφημιστικού χρόνου, καθώς η Επιτροπή προτείνει να διατηρηθεί το ισχύον ανώτατο όριο των 12 λεπτών ανά ώρα.
Με τη νέα οδηγία θα δοθεί επίσης στήριξη σε νέες μορφές διαφήμισης, όπως η διαιρούμενη εικόνα στην οθόνη, η εικονική και διαδραστική διαφήμιση. Για πρώτη φορά θα ορισθεί ρητά η τοποθέτηση προϊόντων, που θα συνοδεύεται από σαφές νομικό πλαίσιο. Με εξαίρεση τα δελτία ειδήσεων, την επικαιρότητα και τα παιδικά προγράμματα, η τοποθέτηση προϊόντων θα επιτραπεί, με σαφή σήμανση, στην Ευρώπη, σε αμφότερες τις γραμμικές και μη γραμμικές τηλεοπτικές υπηρεσίες. Για την πρόληψη της συγκαλυμμένης διαφήμισης, στην αρχή του προγράμματος θα επισημαίνεται στους καταναλωτές ότι περιλαμβάνεται τοποθέτηση προϊόντων. Οι νέοι αυτοί κανόνες αναμένεται ότι θα άρουν τη νομική αβεβαιότητα, θα προσφέρουν επιπρόσθετους πόρους για ευρωπαϊκές παραγωγές και συνεπώς θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού τηλεοπτικού κλάδου.
Σύμφωνα με την ασκούμενη από την Επιτροπή πολιτική για βελτίωση της νομοθεσίας, ο προτεινόμενος εκσυγχρονισμός της οδηγίας τηλεόραση χωρίς σύνορα δεν επηρεάζει την ιδιωτική αλληλογραφία, τις ηλεκτρονικές εκδόσεις εφημερίδων ή περιοδικών, δικτυακούς τόπους που δεν αποσκοπούν κυρίως στην παροχή περιεχομένου οπτικοακουστικών μέσων έπικοινωνίας, την εκπομπή απλών ακουστικών μηνυμάτων ή ραδιοφωνικών προγραμμάτων. Συνεκτιμήθηκαν εισηγήσεις κατόπιν εντατικών διαβουλεύσεων σε ευρωπαϊκή κλίμακα που ξεκίνησαν τον Ιούλιο, στις οποίες συμμετείχαν ενεργώς εκπρόσωποι του οπτικοακουστικού κλάδου, τηλεπικοινωνιακοί οργανισμών, πάροχοι διαδικτυακών υπηρεσιών, οργανώσεις καταναλωτών και άλλοι ενδιαφερόμενοι.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση της Κομισιόν, ο εκσυγχρονισμός των κανόνων της Ε.Ε. για το περιεχόμενο των οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας εντάσσεται στη στρατηγική i2010, η οποία στοχεύει στην Ευρωπαϊκή Κοινωνία της Πληροφορίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Περισσότερες πληροφορίες: http://europa.eu.int/information_society/newsroom/cf/itemlongdetail.cfm?item_id=2343
