Από την έντυπη έκδοση
ΝΑΤΑΣΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ
[email protected]
Και εκεί που περιμέναμε από την κυβέρνηση να δώσει τέλος στο θρίλερ, μάθαμε ξαφνικά ότι το τέλος θα πρέπει να το γράψουμε εμείς. Ο πρωθυπουργός επέλεξε την οδό του δημοψηφίσματος ως την ύψιστη δημοκρατική διαδικασία, η οποία θα φέρει τη λύση σε αυτή την κρίσιμη στιγμή για τη χώρα. Μπορεί, όμως, όντως, να λειτουργήσει έτσι; Ή απλώς καλούμαστε εμείς, χωρίς να έχουμε προετοιμαστεί, να βγάλουμε τα κάστανα από τη φωτιά;
Το δημοψήφισμα μπορεί πράγματι να είναι ένα πολύτιμο εργαλείο άμεσης δημοκρατίας, μία καίριας σημασίας πολιτική επιλογή, η οποία μας προσφέρει τη δυνατότητα να δώσουμε τις απαντήσεις μας για την κατεύθυνση και το μέλλον της χώρας. «Είναι ένα δώρο, ένα “γλύκισμα” της πολιτείας προς τα παιδιά της» διάβασα κάπου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, φαίνεται σαν κάποιος να έφαγε το παιδικό γλύκισμα και να μας άφησε με το περιεχόμενο-«έκπληξη».
Γιατί, για να λειτουργήσει ως πολύτιμο εργαλείο το δημοψήφισμα, πρέπει να υπάρχει ένα ξεκάθαρο ερώτημα. Το εάν εγκρίνουμε μία συμφωνία η οποία δεν υπάρχει ουσιαστικά στο τραπέζι, μία συμφωνία με δεκάδες φορολογικά και άλλα περίπλοκα μέτρα, της οποίας τις λεπτομέρειες δεν είναι εύκολο να κατανοήσουν όλοι, δεν μπορεί να θεωρηθεί ξεκάθαρο ερώτημα. Κάποιος πρέπει να μας πει ποιο είναι το πραγματικό ερώτημα, το ουσιαστικό διακύβευμα.
Για να μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη οι πολίτες, πρέπει η κυβέρνηση, πάνω από όλα, αλλά και ο υπόλοιπος πολιτικός κόσμος να εξηγήσουν υπεύθυνα και με ειλικρίνεια τι επιπτώσεις έχει το ναι ή το όχι. Πρέπει να αποφευχθούν κραυγές, κορόνες και ηρωισμοί, που ακούσαμε στη Βουλή και οι οποίοι προκαλούν σύγχυση. Είναι αρκετή μία εβδομάδα για κάτι τέτοιο; Πολλοί απαντούν αρνητικά, αν και αναγνωρίζουν ότι μία περαιτέρω καθυστέρηση μπορεί να ενέτεινε τον πανικό που αποτυπώθηκε στις ουρές των ATM και των σούπερ μάρκετ και να όξυνε την πόλωση. Οποιος πάντως νομίζει ότι η κοινή γνώμη έχει καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει, πως είμαστε όλοι έτοιμοι για τη μεγάλη απόφαση, είναι γελασμένος. Μία «περιήγηση» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκαλύπτει, για παράδειγμα, ότι πολλοί πιστεύουν ή απλώς διαδίδουν πως η περίπτωσή μας ταυτίζεται με εκείνη της Ισλανδίας. «Εκείνοι είπαν όχι και σώθηκαν» υποστηρίζουν. Δεν γνωρίζουν ή σκοπίμως αποφεύγουν να πουν ότι οι Ισλανδοί είπαν όχι στην αποζημίωση ξένων καταθετών και επενδυτών σε τράπεζες που πτώχευσαν. Δεν είπαν όχι στους διεθνείς πιστωτές τους, δεν έκαναν μονομερή διαγραφή δημοσίου χρέους, όπως κάποιοι αφήνουν να εννοηθεί. Επρόκειτο επίσης για μία πολύ διαφορετική οικονομία, με στηρίγματα που εμείς δεν έχουμε, όπως ένα σταθερό πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών. Αλλοι πάλι επιλέγουν τις συνήθεις συγκρίσεις με την Αργεντινή και τη Ζάμπια. Τα σενάρια και οι μύθοι ατελείωτα. Αυτό που λείπει είναι η σοβαρή ενημέρωση από τους ιθύνοντες. Αυτή που θα μας δείξει τον δρόμο όταν βρεθούμε μπροστά στην κάλπη.
