Σχέσεις που, πλέον, αναπαράγονται μηχανικά. Μνήμη που γίνεται ξανά πράξη. Τα πάντα που επαναλαμβάνονται. Και, μέσα σε όλα αυτά, μια απεγνωσμένη τελευταία απόπειρα να διατηρηθούν όσα έχουν ήδη από καιρό καταρρεύσει, σε ανάμνηση μιας ευτυχίας που ποτέ δεν υπήρξε.
Εστιάζοντας στον εγκλεισμό που οδηγεί σε αποκλεισμό και καταστολή, με όχημα το θεατρικό έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», στο οποίο βασίζεται, η performance «Bernarda Alba in memoriam», σε σκηνοθεσία του Γιάννη Τσορτέκη, παρουσιάζεται στο θέατρο του Νέου Κόσμου, από την Τετάρτη 15 Απριλίου.
Το τελευταίο του έργο
Γραμμένο το 1936, «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» είναι το τελευταίο έργο, που έγραψε ο Ισπανός συγγραφέας και ποιητής, και μαζί με τη «Γέρμα» και τον «Ματωμένο γάμο, αποτελούν την τριλογία της «Ισπανικής υπαίθρου» του Λόρκα.
Επικεντρωμένο στα ζητήματα της καταπίεσης, του συμβιβασμού και του πάθους και της επιρροής των ανδρών στις γυναίκες, το έργο περιγράφει τα γεγονότα, κατά την περίοδο πένθους, σε ένα σπίτι στην Ανδαλουσία, όπου η 60χρονη Μπερνάρντα Άλμπα, μετά τον θάνατο του δεύτερου συζύγου της, γίνεται τυραννική με τις πέντε κόρες της, που σπάνια είχαν οποιαδήποτε επαφή με το άλλο φύλο. Επιβάλλει πένθος 8 χρόνων και τον εγκλεισμό τους μέσα στο σπίτι, καθώς η ανώτερη τάξη τους δεν τους επιτρέπει να «ανακατεύονται» με τους απλούς χωρικούς.
Η Ανγκούστιας, η μεγαλύτερη κόρη της Μπερνάρντα από τον πρώτο της γάμο, κληρονομεί την περιουσία του πατέρα της, κι έτσι προσελκύει το ενδιαφέρον ενός μνηστήρα, του Πέπε Ρομάνο, τον οποίο, όμως, ποθούν και η Αδέλα, η μικρότερη κόρη, που αρνείται να υποταχθεί στη μητέρα της και συνάπτει ερωτική σχέση μαζί του, αλλά και η Μαρτίριο, που τη ζηλεύει για κάτι, που η ίδια δεν μπορεί να αποκτήσει, λόγω του παρουσιαστικού της. Η ζήλια της Μαρτίριο θα οδηγήσει στο τραγικό τέλος της Αδέλα και στη διατήρηση του πένθους στο σπίτι. Μάλιστα, στο έργο, δεν εμφανίζεται επί σκηνής κανένας ανδρικός χαρακτήρας. Ακόμα και ο Πέπε, το αντικείμενο του πόθου των κοριτσιών, δεν εμφανίζεται ποτέ.
«Μέχρι να μαρμαρώσουν, εκ νέου, στην επόμενη στιγμή»
Ο Γιάννης Τσορτέκης εξηγεί για την παράσταση «Bernarda Alba in memoriam»: «Από το “Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα”, έχει κρατηθεί ο βασικός πυρήνας της δραματουργίας του Λόρκα, που είναι οι σχέσεις αυτών των έγκλειστων γυναικών μεταξύ τους. Αισθητικά, η αναφορά μας εμπνέεται από τις μετόπες των αρχαίων ναών, που “γέννησε” και τη σύνδεση για το πώς αυτές οι γυναίκες, “εντοιχισμένες” μέσα σε έναν χώρο, έγκλειστες μέσα σε ένα σπίτι, επί της ουσίας μαρμαρωμένες και ανάγλυφες, αναζητούν την ρευστοποίησή τους, την ενεργοποίησή τους, τον τρόπο να “αποκολληθούν” από αυτό το μαρμάρωμα που βιώνουν, μέχρι να μαρμαρώσουν, εκ νέου, στην επόμενη στιγμή, που θα είναι μια νέα μετόπη, ένας καινούριος μύθος.
Το δεύτερο συνθετικό του τίτλου, “in memoriam”, καταδεικνύει τις μνήμες, που εγείρονται σε έντονες βιωματικές στιγμές ενός ανθρώπου, με αποτέλεσμα το παρόν των συγκεκριμένων γυναικών να μπορεί να συντηρηθεί και να υπάρξει μόνο μέσα από αυτές τις μνήμες. Εκεί ακριβώς, ορίζεται και ο συγκρουσιακός χώρος, από όπου αρχίζει ο εγκλεισμός και ο αποκλεισμός και εκπορεύεται η καταστολή».
Ταυτότητα παράστασης
Concept: Γιάννης Τσορτέκης - Σταύρος Γασπαράτος, μετάφραση: Πολυξένη Σταύρου, σκηνοθεσία - δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Τσορτέκης, μουσική σύνθεση: Σταύρος Γασπαράτος, χορογραφία: Νάνση Σταματοπούλου, φωτισμοί - φωτογραφία: Σάκης Μπιρμπίλης, κοστούμια: Κυριάκος Κατζουράκης, βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξία Γιαννοπούλου, παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου «η ρόζμαρυ στην κορφή των λόφων...». Παίζουν: Φανή Αποστολίδου, Έλενα Αρβανίτη, Δόμνα Ζαφειροπούλου, Ελευθερία Ρουσάκη, Ιωάννα Πιατά, Ειρήνη Τσατώβ, Ελένη Φορτώση.
Πληροφορίες
Θέατρο του Νέου Κόσμου - Κεντρική Σκηνή: Αντισθένους 7 & Θαρύπου (στάση Μετρό - Τραμ: «Συγγρού - Φιξ»), τηλ.: 210 9212900. Παραστάσεις: Τετάρτη 15 Απριλίου έως Κυριακή 31 Μαΐου, Τετάρτη έως Σάββατο: 21.15, Κυριακή: 19.00. Διάρκεια παράστασης: 60΄. naftemporiki.gr
