Μια νέα σελίδα στην ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) σήμανε η θριαμβευτική πρεμιέρα του αριστουργήματος του Ρίχαρντ Βάγκνερ «Τριστάνος και Ιζόλδη», της όπερας που άλλαξε την μουσική, την Τετάρτη 21 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, υπό την ορμητική μουσική διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη και σε σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου.
Αυθόρμητο, θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα
Η Ορχήστρα της ΕΛΣ σημείωσε έναν πραγματικό άθλο ερμηνεύοντας για πρώτη φορά την -τεραστίων απαιτήσεων - παρτιτούρα του Βάγκνερ.
Στην κατάμεστη αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη», λίγα δευτερόλεπτα πριν το φινάλε, το κοινό ξέσπασε σε ένα αυθόρμητο, θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα το οποίο έγινε χείμαρρος όταν μετά την αποθεωτική υπόκλιση των σπουδαίων μονωδών και του σκηνοθέτη Γιάννη Κόκκου, ο μαέστρος Μύρων Μιχαηλίδης κάλεσε ολόκληρη την Ορχήστρα της ΕΛΣ επί σκηνής, για να κάνει την δική της υπόκλιση. Ήταν, άλλωστε, η Ορχήστρα που αναδείχθηκε πρωταγωνιστής της βραδιάς αφού όχι μόνο κατάφερε να φανεί αντάξια των προσδοκιών, αλλά και να ερμηνεύσει με πάθος ένα από το πιο δύσκολα έργα που έχουν γραφτεί ποτέ. Ο Μύρων Μιχαηλίδης διηύθυνε Ορχήστρα, Χορωδία και Μονωδούς με συνοχή, προσοχή στη λεπτομέρεια και πάθος.
Ο διεθνής Έλληνας της όπερας, Γιάννης Κόκκος, υπέγραψε την σκηνοθεσία, τα σκηνικά και τα κοστούμια συνθέτοντας ένα συναρπαστικό θέαμα που κράτησε το ενδιαφέρον του κοινού αμείωτο στην πεντάωρη διάρκεια της παράστασης. Οι εξαιρετικές προβολές του Ερίκ Ντυραντώ και οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί του Τζουζέππε Ντι Ιόριο υπογράμμισαν την υποβλητική ατμόσφαιρα του έργου.
Στους ρόλους του τίτλου, ο Τόρστεν Κερλ και η Αν Πέτερσεν επιβεβαίωσαν την φήμη που τους ακολουθεί ως «ιδανικοί βαγκνερικοί ερμηνευτές», ενώ η σπουδαία Καταρίνα Νταλάυμαν έκλεψε τις εντυπώσεις ως Μπρανγκαίνε. Ο Μίχαελ Φηρ στον ρόλο του Κούρβεναλ και ο Ράινχαρτ Χάγκεν στο ρόλο του Βασιλιά Μάρκου έδωσαν εξαιρετικές ερμηνείες όπως και όλοι οι Έλληνες μονωδοί στους δεύτερους ρόλους: Αντώνης Κορωναίος, Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος, Νίκος Στεφάνου, Κωστής Ρασιδάκης.
Όταν είναι πια αργά…
Η όπερα αφηγείται τον έρωτα του ιππότη Τριστάνου για την Ιρλανδή πριγκίπισσα Ιζόλδη, την οποία φέρνει ως νύφη στον θείο του, βασιλιά Μάρκο της Κορνουάλης. Κατά το ταξίδι της επιστροφής στο πλοίο, με αφορμή ένα μαγικό ποτό, οι δύο νέοι εξομολογούνται τον έρωτά τους. Στην Κορνουάλη, κατά την απουσία του βασιλιά σε κυνήγι, συναντιούνται ερωτικά. Ο Μάρκος τούς βρίσκει μαζί και, στη συμπλοκή που ακολουθεί, ο Τριστάνος τραυματίζεται θανάσιμα. Μεταφέρεται στον πύργο του στη Βρετάνη, όπου παραληρεί. Όταν η Ιζόλδη φτάνει κοντά του, είναι πια αργά. Ο Τριστάνος ξεψυχά στα χέρια της και εκείνη τον ακολουθεί, καθώς οραματίζεται την παντοτινή ένωση μαζί του.
Έργο πυρετώδους συναισθηματικής φόρτισης
Το «Τριστάνος και Ιζόλδη» είναι ένα έργο πυρετώδους συναισθηματικής φόρτισης, το οποίο, με τις καινοτομίες της αρμονίας και τον πλούτο της γραφής του, άλλαξε δια παντός την ιστορία της μουσικής. Η σύνθεσή του ολοκληρώθηκε ανάμεσα στο 1857 και το 1859, ενώ η πρεμιέρα του δόθηκε στο Μόναχο, το 1865. Ο Βάγκνερ το έγραψε, επηρεαζόμενος από το έργο του σπουδαίου φιλοσόφου Άρθουρ Σοπενχάουερ, αλλά και από την έντονα συναισθηματική του σχέση με τη Ματθίλδη Βέζεντονκ. Όπως σε όλα τα έργα του, το κείμενο είναι δικό του και βασίζεται σε μύθο, πιθανώς κελτικής προέλευσης.
ⒸSTEFANOS
Ενδεικτικό της σημασίας του έργου είναι ότι επηρέασε - άμεσα ή έμμεσα - όχι μόνο σπουδαίους συνθέτες της δυτικής μουσικής, όπως τους Μάλερ, Ρίχαρντ Στράους, Μπρίττεν, Ντεμπυσσύ, Ραβέλ, Στραβίνσκι κ.ά., αλλά και φιλοσόφους, όπως ο Νίτσε, λογοτέχνες, όπως ο Τόμας Μαν, συμβολιστές ποιητές του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού, ακόμα και σύγχρονους κινηματογραφιστές, όπως ο Λαρς Φον Τρίερ.
Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης, σκηνοθεσία - σκηνικά - κοστούμια: Γιάννης Κόκκος, καλλιτεχνική συνεργάτιδα - δραματουργία: Αν Μπλανκάρ, σχεδιασμός βιντεοπροβολών: Eρίκ Ντυραντώ, φωτισμοί: Μίχαελ Μπάουερ, διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Ερμηνεύουν: Τόρστεν Κερλ, Ράινχαρτ Χάγκεν, Αν Πέτερσεν, Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος, Καταρίνα Νταλάυμαν, Νίκος Στεφάνου, Κωστής Ρασιδάκης, Αντώνης Κορωναίος. Συμμετέχουν η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ. Επόμενες παραστάσεις στις 28, 31 Ιανουαρίου και 4 Φεβρουαρίου. Τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί. naftemporiki.gr
