Θετικά κρίνει τις τελευταίες εξελίξεις στην Ελλάδα η Barclays, εκτιμώντας ότι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα αποτελέσει το ορόσημο για την πορεία της χώρας τουλάχιστον την επόμενη διετία.
Σύμφωνα με την Barclays, τη Δευτέρα υπήρξαν δύο σημαντικές ανακοινώσεις που επισπεύδουν τις εξελίξεις στην Ελλάδα:
Πρώτον, το Eurogroup δημοσίευσε μια επίσημη δήλωση για τεχνική παράταση δύο ακόμη μηνών για το τρέχον πρόγραμμα του EFSF, το οποίο επρόκειτο να λήξει μέχρι το τέλος του 2014. Ο στόχος είναι να ολοκληρωθεί η πέμπτη αναθεώρηση των προγραμμάτων, για να απελευθερωθεί η δόση του 1,8 δισ. ευρώ.
Εκτός από την επέκταση των προγραμμάτων του EFSF, τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης απέρριψαν προς το παρόν τη λύση της προληπτικής γραμμής στήριξης (ECCL) από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), εκτός εάν: 1) οριστικοποιηθούν τα μεταρρυθμιστικά μέτρα που εξακολουθούν να εκκρεμούν στο πλαίσιο της τρέχουσας αξιολόγησης, 2) αποσαφηνιστεί η εμπλοκή του ΔΝΤ και 3) ολοκληρωθούν οι σχετικές εθνικές και ενωσιακές διαδικασίες.
Δεύτερον, σε συντονισμό με την απόφαση του EuroGroup, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης το χρονοδιάγραμμα για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές, επισπεύδοντας τις διαδικασίες κατά δύο μήνες. Η πρώτη ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 17 Δεκεμβρίου του 2014 (απαιτούνται 200 ψήφοι υπέρ), η δεύτερη θα είναι στις 22 Δεκεμβρίου του 2014 (απαιτούνται 200 ψήφοι υπέρ) και η τελευταία θα είναι στις 29 Δεκεμβρίου (απαιτούνται 180 ψήφοι υπέρ). Αν ο κυβερνητικός συνασπισμός αποτύχει να διασφαλίσει την επαρκή υποστήριξη από 180 βουλευτές, θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, πιθανότατα τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο του 2015.
Παρά το γεγονός ότι οι πολιτικές προοπτικές για την κυβέρνηση συνασπισμού είναι δύσκολες, οι εξελίξεις αυτές ερμηνεύονται ως θετικές για την ελληνική κυβέρνηση, γιατί της δίνουν την ευκαιρία να ολοκληρώσει την αξιολόγηση του προγράμματος από την τρόικα, ώστε να αποδεσμευτεί η τελευταία δόση από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ. Επίσης, τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ δεσμεύτηκαν να στηρίξουν τη χώρα με τη μορφή προληπτικής πιστωτικής γραμμής.
Σύμφωνα με την Barclays, δεδομένου του ότι η Ελλάδα χρειάζεται περί τα 20 δισ. ευρώ για την περίοδο 2015-16, αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα να χρειαστεί ένα πρόγραμμα προληπτικής στήριξης για τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια. Μπορεί να μην πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα όπως το σημερινό καθεστώς, αλλά θα μπορούσε να παρουσιαστεί από την κυβέρνηση ως ένα σημάδι οικονομικής επιτυχίας και λήξη της περιόδου λιτότητας υπέρ της ανάπτυξης.
Ένα βασικό ερώτημα είναι τι θα συμβεί αν η κυβέρνηση δεν λάβει την υποστήριξη που απαιτείται για τις προεδρικές εκλογές και η χώρα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές το πρώτο τρίμηνο του 2015. Τι θα συμβεί αν ο ΣΥΡΙΖΑ έλθει στην εξουσία μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού;
Με δεδομένα τα σταθερά υψηλά ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες, είναι πιθανό το κόμμα, με επικεφαλής τον Αλέξη Τσίπρα, να έλθει στην εξουσία, εάν υπάρξουν πρόωρες εκλογές στις αρχές του 2015. Ακόμη δεν είναι σαφές εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει επαρκή στήριξη για να σχηματίσει κυβέρνηση. Για την απόλυτη πλειοψηφία, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να λάβει τουλάχιστον ποσοστό 33,7% στις εκλογές, το οποίο δίνει 101 έδρες. Με την προσθήκη του μπόνους των 50 εδρών, τότε το νικητήριο κόμμα θα έχει οριακή απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή.
Αν και δεν είναι λίγοι αυτοί που ανησυχούν για τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση, το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα φαίνεται ότι έχει "μαλακώσει" τη στάση του κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, ειδικά σε σημαντικά ζητήματα.
Συγκεκριμένα:
- Έξοδος από την ΟΝΕ: Σαφώς ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ζητεί πλέον η Ελλάδα να εγκαταλείψει την ζώνη του ευρώ.
- Χρεοκοπία: Ο κ. Τσίπρας φέρεται να είπε ότι θα αναζητήσουν μια διεθνή διαγραφή του ενός τρίτου περίπου του χρέους για την Ελλάδα (Reuters, 15 Μαΐου 2014). Παρ' όλα αυτά, φαίνεται ότι θα προσπαθήσουν για μια συναινετική λύση αντί της χρήσης της ελληνικής χρεοκοπίας ως όπλο.
Η Barclays πιστεύει ότι μια χρεοκοπία, αν και απίθανη, δεν μπορεί να αποκλειστεί τελείως. Επίσης, μια έξοδος από την ΟΝΕ θα επιφέρει σημαντική οικονομική πίεση, ενώ η εκκολαπτόμενη ανάκαμψη θα αντιστραφεί, ιδιαίτερα καθώς η χώρα εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εξωτερική χρηματοδότηση.
- Προγράμματα της τρόικας: Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι έντονα αντίθετος με την παρέμβαση της τρόικας. Ωστόσο, ο κ Τσίπρας έχει "μαλακώσει" πρόσφατα τη στάση του, περιορίζοντας την αντίθεσή του στο σχεδιασμό του τρέχοντος προγράμματος, αντιπροτείνοντας ωστόσο ορισμένες δράσεις για την αποκατάσταση κάποιων αδικιών.
Κατά την άποψη της Barclays, φαίνεται μάλλον απίθανο οι διεθνείς πιστωτές να συμφωνήσουν με κάποια από τα μέτρα αυτά (κυρίως εκείνων που έχουν να κάνουν με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας). Αντ 'αυτού, πιστεύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να διαπραγματευτεί υπό τις προϋποθέσεις της τρόικας, ώστε να ξεκλειδώσει την απαραίτητη οικονομική υποστήριξη.
