Η παγκόσμια πανδημία του ιού HIV που προκαλεί το AIDS άρχισε στη δεκαετία του 1920 από την Κινσάσα, την πρωτεύουσα της σημερινής Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, σύμφωνα με μελέτη η οποία δημοσιεύεται από την επιθεώρηση Science.

Ο HIV είναι γνωστό πως είχε μεταδοθεί τότε από πρωτεύοντα θηλαστικά και πιθήκους σε ανθρώπους τουλάχιστον 13 φορές, πιθανόν μέσω του κυνηγιού ή του χειρισμού κρέατος προερχόμενου από τη ζούγκλα, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που συμμετείχαν στη μελέτη.

Μόνο ένα, ωστόσο, απ' αυτά τα κρούσματα μετάδοσης του ιού οδήγησε στην ανθρώπινη πανδημία που έχει μολύνει σχεδόν 7 εκατομμύρια ανθρώπους, αναφέρει το πανεπιστήμιο σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε.

Στη δεκαετία του 1920, όταν το Κονγκό εξακολουθούσε να βρίσκεται υπό την αποικιοκρατική κυριαρχία του Βελγίου, η πόλη της Κινσάσα επεκτεινόταν με ταχύτητα. Παράγοντες όπως ένα καλό δίκτυο μεταφορών και το εμπόριο του σεξ που ανθούσε - χάρη στη συρροή ανδρικού εργατικού δυναμικού - ευνόησαν τη διάδοση του ιού.

Ως τα τέλη της δεκαετίας του 1940, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι ταξίδευαν κάθε χρόνο μέσω της πόλης με τους σιδηροδρόμους, μεταφέροντας τον ιό σε άλλες περιοχές.

Στο μεταξύ, πρωτοβουλίες δημόσιας υγείας εναντίον άλλων ασθενειών οδήγησαν σε ανασφαλή χρήση συρίγγων, συμβάλλοντας πιθανόν στο να πάρει ο HIV επιδημικές διαστάσεις, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Φαίνεται πως ένας συνδυασμός παραγόντων στις αρχές του 20ού αιώνα στην Κινσάσα δημιούργησε μια 'τέλεια καταιγίδα' για την ανάδυση του HIV, οδηγώντας σε μια γενικευμένη επιδημία με ακάθεκτη ορμή που διαδόθηκε στην υποσαχάρια Αφρική», δήλωσε ο Όλιβερ Πίμπους, εκ του τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.