Απέναντι στην πονηριά και την εξυπνάδα των γυναικών, ο ηθοποιός Αντώνης Λουδάρος, ενσαρκώνοντας τον Πρόβουλο, αποδεικνύεται κατώτερος των περιστάσεων στην πιο μεγαλοφυή σύλληψη αντιπολεμικής κωμωδίας της παγκόσμιας δραματουργίας, και μας μιλά για την παράσταση «Λυσιστράτη».
Με όπλο τη σεξουαλική αποχή και την ανελέητη σάτιρα, ο Αριστοφάνης καταδικάζει τον πόλεμο, μέσα από αυτήν την κωμωδία, που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Τσέζαρις Γκραουζίνις, συνεχίζοντας την περιοδεία της σε όλη την Ελλάδα. Καθώς ο Αριστοφάνης δίνει με ευφυή τρόπο το δικό του ειρηνικό στίγμα, αφού γνώριζε από πρώτο χέρι τι σημαίνει πόλεμος, ο Αντώνης Λουδάρος μπλέκεται σε ερωτικά τεχνάσματα και κωμικές παρεξηγήσεις, και μιλά για το έργο και για τη σημερινή πραγματικότητα.
Πώς εκτυλίσσεται η αντιπολεμική αυτή κωμωδία του Αριστοφάνη;
Το έργο εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, ο οποίος κράτησε σχεδόν 30 χρόνια, με αποτέλεσμα να εξαντλήσει την Αθήνα και να επιφέρει την πτώση της. Στην κωμωδία αυτή του Αριστοφάνη, η πρωτοβουλία της Λυσιστράτης οδηγεί στη συσπείρωση των γυναικών, οι οποίες, μην αντέχοντας άλλο τα δεινά του πολέμου, αποφασίζουν να κάνουν αποχή από τον έρωτα έως ότου επέλθει ειρήνη. Με τον τρόπο αυτό, κατορθώνουν να πείσουν τους άντρες να αφήσουν τα όπλα και να ξαναγυρίσουν στις χαρές του αρμονικού βίου, αποκηρύσσοντας τη βαναυσότητα και τη φρίκη του πολέμου.
Τι πνοή της δίνει η σκηνοθετική ματιά του Τσέζαρις Γκραουζίνις;
Ο σκηνοθέτης δούλεψε εντελώς διαφορετικά από ό,τι συνηθίζεται στη χώρα μας. Προσωπικά, συνάντησα έναν πρωτόγνωρο τρόπο προσέγγισης της θεατρικής πράξης. Πιστεύω πως ο Τσέζαρις κατάφερε να αναδείξει μοναδικά, τόσο τη γελοιότητα που είναι συνυφασμένη με τα “ανθρώπινα”, όσο και τη μεγάλη ποιητική δύναμη του έργου. Ήταν, σίγουρα, μια δυνατή εμπειρία η συνεργασία μας! Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ρόλου σας;
Ερμηνεύω τον Πρόβουλο, έναν χαρακτήρα απόλυτο, εξουσιομανή και αλλοτριωμένο, ανήμπορο να συνειδητοποιήσει ότι βαδίζει προς την καταστροφή και τη δυστυχία. Και, φυσικά, όταν καλείται να αναλάβει τις ευθύνες του, αποδεικνύεται δειλός και άδικος. Ο Αριστοφάνης, μέσω του Προβούλου, σατιρίζει την αυθαιρεσία και την αδιαλλαξία της εξουσίας, μιας εξουσίας που είναι κατώτερη των περιστάσεων.
Πόσο καθοριστική είναι η ισχύς του θηλυκού στοιχείου στο συμπαντικό γίγνεσθαι;
Το θηλυκό είναι πηγή ζωής και δύναμης. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι οι γυναίκες είναι πιο ανθεκτικές στον πόνο. Αυτήν ακριβώς τη συμβολή του θηλυκού στοιχείου επικαλείται ο Αριστοφάνης, δίνοντας τον λόγο στις γυναίκες της εποχής του, προκειμένου να οδηγήσουν τους άντρες πίσω στη ζωή και τη δημιουργία.
Αν η αποχή των γυναικών ήταν μόνιμη τακτική σε όλες τις εποχές, θα είχαν εξαλειφθεί οι πόλεμοι;
Η αποχή ήταν μεν ένας εκβιαστικός τρόπος, αλλά ήταν, ουσιαστικά, και ο μόνος τρόπος να αποκτήσουν “φωνή” οι γυναίκες της εποχής, που, σημειωτέον, δεν είχαν καν πολιτικά δικαιώματα, ούτε παρουσία στην Εκκλησία του Δήμου. Στη σημερινή εποχή του οικονομικού πολέμου, τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Το ανδρικό φύλο δεν κατέχει το μονοπώλιο του πολέμου και των αποφάσεων. Ας πάρουμε για παράδειγμα τη Μέρκελ, που ασκεί κατεξοχήν ιμπεριαλιστική πολιτική. Το κλειδί, λοιπόν, δεν είναι η αποχή από τον έρωτα, αλλά η στροφή στις αξίες και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα των λαών εν γένει και των ατόμων ειδικότερα.
Αν o Αριστοφάνης ζούσε κι έγραφε στη σημερινή Ελλάδα, ποια θέματα νομίζετε ότι θα καυτηρίαζε πιο έντονα;
Στόχος της σάτιρας ήταν και θα είναι τα κακώς κείμενα της εξουσίας, καθώς και η επιπολαιότητα της ανθρώπινης φύσης, που παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα των αιώνων. Γι’ αυτό και ο αριστοφανικός λόγος θα είναι πάντοτε επίκαιρος. Εσάς, τι σας ενοχλεί περισσότερο στη σύγχρονη πραγματικότητά μας;
Οι σύγχρονοι Έλληνες είμαστε βαθιά απογοητευμένοι και εξουθενωμένοι και, ταυτόχρονα, έχουμε χάσει την πίστη στο αύριο. Βλέπω νέους ανθρώπους, που δεν έχουν όνειρα, και αυτό είναι επικίνδυνο. Με ενοχλεί η ηττοπάθεια, που συνοδεύεται από την απάθεια. Δεν πρέπει να είμαστε απαθείς. Έχουμε ανάγκη να δρούμε. Να εξελισσόμαστε σαν λαός και σαν άνθρωποι.
Σε τι ελπίζετε;
Ελπίζω σε ένα λιγότερο μίζερο αύριο.
Πρόγραμμα περιοδείας
Σεπτέμβριος -
Τετάρτη 3: Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη
-
Παρασκευή 5: Θέατρο «Αλίκη Βουγιουκλάκη», Βριλήσσια
-
Σάββατο 6: Θέατρο Άλσους, Νέα Σμύρνη
-
Δευτέρα 8 και Τρίτη 9: Κηποθέατρο Παπάγου
-
Τετάρτη 10: Δημοτικό Θέατρο Άλσους «Δ. Κιντής», Ηλιούπολη
-
Πέμπτη 11: Θέατρο «Θανάσης Βέγγος», Κορυδαλλός
-
Παρασκευή 12: Βεάκειο Θέατρο, Πειραιάς
-
Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου, Κατράκειο Θέατρο, Νίκαια
-
Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου, Θέατρο Αλέξης Μινωτής, Αιγάλεω
-
Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου, Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», Αθήνα.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
