«Είναι φυσικό και αναπόφευκτο κάθε εθνική αντιπροσωπεία να συνεχίσει κατά τη διάρκεια των τελικών διαπραγματεύσεων για το ευρωπαϊκό Σύνταγμα να επιχειρηματολογεί υπέρ των δικών της θέσεων. Αλλά είναι ζωτικής σημασίας να βάλουμε στην άκρη τις διαφορές μας και να συμφωνήσουμε, για να δώσουμε την ευκαιρία στη διευρυμένη Ευρώπη να κάνει μια νέα αρχή», δήλωσε την παραμονή της διήμερης συνόδου κορυφής των Βρυξελλών ο ιρλανδός πρωθυπουργός, Μπέρτι Αχερν, ο οποίος έχει αναλάβει το ρόλο του «γεφυροποιού» ως προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Oι μνήμες είναι νωπές από το «ναυάγιο» της 13ης Δεκεμβρίου 2003 http://www.naftemporiki.gr/premium/archive/story.asp?id=855183&hilite=%D3%FD%ED%F4%E1%E3%EC%E1 .
Το Ευρωσύνταγμα είναι ένας καθρέφτης όπου η κάθε χώρα – μέλος, προβάλλει τους φόβους της και τα φαντάσματά της.
Για τη Βρετανία, το Σύνταγμα αντανακλά τον κίνδυνο του φεντεραλισμού, για αυτό και η ιρλανδική προεδρία προσπαθεί να διασκεδάσει τις ανησυχίες της, με διατήρηση του δικαιώματος βέτο σε τομείς όπως η φορολογία, η κοινωνική ασφάλιση, η εξωτερική πολιτική και η δικαστική συνεργασία.
Αρκετά νέα μέλη της Ενωσης ανησυχούν επειδή δεν υπάρχει αναφορά στη χριστιανική παράδοση της Ευρώπης.
(Κατόπιν γαλλικής κυρίως απαίτησης αφαιρέθηκε από το προοίμιο του Συντάγματος, όπως και η ρήση του Θουκυδίδη «χρώμεθα γαρ πολιτεία και το όνομα μεν δια το μη ες ολίγους αλλο ες πλείονας δημοκρατία κέκληται», ύστερα από αίτημα της Πορτογαλίας, που θεώρησε ότι αναφέρεται στο δικαίωμα της πλειοψηφίας να αποφασίζει). Και όλοι προβληματίζονται για το αν τα εθνικά κοινοβούλια θα επικυρώσουν αυτό το Σύνταγμα.
Η κατανομή των εξουσιών (ο ακριβής προσδιορισμός της ειδικής πλειοψηφίας για την ψηφοφορία στα συμβούλια υπουργών, η σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ.α.), που είναι και το πιο πολύπλοκο κεφάλαιο, θα συζητηθεί την Παρασκευή από τους ευρωπαίους ηγέτες. Ειδικά για την Κομισιόν, το Δουβλίνο προτείνει έναν Επίτροπο ανά χώρα έως το 2014 και να μειωθούν στη συνέχεια σε 18, με ένα σύστημα εναλλαγής ισότιμο ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
Στο τελευταίο σχέδιο που παρουσίασε η ιρλανδική προεδρία, γίνεται αναφορά στην πολιτιστική, θρησκευτική και ανθρωπιστική κληρονομιά της Ευρώπης.
Θα υπάρχουν ευρωπαϊκοί νόμοι που θα εγκρίνονται από ειδική πλειοψηφία, αλλά για να ικανοποιηθεί ο συνήθης αντιρρησίας η Βρετανία, προστέθηκε η φράση ότι «αν ένα κράτος θεωρήσει ότι ένας από τους νόμους αυτούς αντιτίθεται στις αρχές του δικαστικού του συστήματος, το θέμα παραπέμπεται εντός τεσσάρων μηνών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Εάν δεν υπάρξει συμφωνία μέσα σε ένα χρόνο, τότε το ένα τρίτο των χωρών μπορεί να εφαρμόσει τον νόμο».
Οι αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική θα λαμβάνονται ομόφωνα, αλλά το σχέδιο εξαιρεί προτάσεις που θα υποβάλλει ο μελλοντικός υπουργός Εξωτερικών της Ε.Ε. Η Ιρλανδία, για να κάμψει τις αντιρρήσεις του Λονδίνου, προτείνει να αναβάλλεται και πάλι η ψηφοφορία όταν μια χώρα επικαλείται «ζωτικά συμφέροντα».
Κάθε απόφαση για την άμυνα υπόκειται στο δικαίωμα του βέτο, αλλά υπάρχει και ένα «παραθυράκι» για ειδική πλειοψηφία.
Για τα περιφερειακά ταμεία, θέμα με έντονο ελληνικό ενδιαφέρον, το σχέδιο προβλέπει ότι μόνο τα προγράμματα για την περίοδο 2007-2013 θα εγκριθούν με ομοφωνία, ενώ τα υπόλοιπα με ειδική πλειοψηφία. Η Ιρλανδία προτείνει να διατηρηθεί το δικαίωμα του βέτο, εκτός αν αποφασίσει για το αντίθετο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Το συναινετικό σχέδιο της προεδρίας προβλέπει, τέλος, μείωση των εξουσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας.
Τα σημεία του σχεδίου Συντάγματος που έχουν ήδη συμφωνηθεί είναι η δημιουργία θέσης προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά και υπουργού Εξωτερικών, συναπόφαση του Ευρωκοινοβουλίου με το Συμβούλιο, πλην ορισμένων εξαιρέσεων, αλληλεγγύη των χωρών μελών σε περίπτωση τρομοκρατικής επίθεσης, ενώ θεμελιώνεται και το δικαίωμα λαϊκής πρωτοβουλίας. Εαν ένα εκατομμύριο ευρωπαίοι πολίτες το ζητήσουν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κληθεί να υποβάλει νομοθετική πρόταση στο συγκεκριμένο θέμα.
