Νέο ιστορικό ρεκόρ κατέγραψαν οι τιμές του «μαύρου χρυσού», πάνω από τα 50 δολάρια το βαρέλι στην αγορά της Νέας Υόρκης.

Από την αρχή του έτους η άνοδος έχει ξεπεράσει το 50%, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης, των περιορισμένων επενδύσεων στον τομέα, της έλλειψης πλεονάζουσας παραγωγικής δυναμικότητας του ΟΠΕΚ, και των πολιτικών αναταραχών στις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες.

Η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης είναι η ταχύτερη των τελευταίων 24 χρόνων. Η οικονομική επέκταση της Κίνας έχει αυξήσει δραματικά την κατανάλωση καυσίμων, και απορροφά αργό και διυλισμένα προϊόντα απ' όλο τον κόσμο.

Οι εισαγωγές αργού από την Κίνα έχουν αυξηθεί 40% το 2004 και δεν δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης.

O εντοπισμός και η αξιοποίηση μεγάλων κοιτασμάτων γίνεται όλο και πιο δύσκολη και ακριβή υπόθεση. Εντός ΟΠΕΚ, πολλές χώρες είτε δεν επιτρέπουν τις ξένες επενδύσεις στα πετρέλαια, είτε επιβάλλουν μη ελκυστικούς όρους.

Αλλά και οι εταιρίες πετρελαίου είναι πολύ προσεκτικές στις επενδύσεις τους, μετά από την κατάρρευση των τιμών το 1997-98, η οποία οδήγησε σε μεγάλη πτώση των μετοχών τους. Πολλές επιδιώκουν υψηλότερη χρηματιστηριακή αξία μέσω της επαναγοράς ιδίων μετοχών, παρά από την τοποθέτηση κεφαλαίων στην ανάπτυξη πετρελαϊκών κοιτασμάτων.

Ορισμένες στρέφονται στα μεγάλης κλίμακας επιχειρηματικά σχέδια, με καλά περιθώρια κέρδους.

Ο ΟΠΕΚ έχει ανεβάσει την παραγωγή του στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 25 χρόνων σε μία προσπάθεια να κρατήσει τις τιμές υπό έλεγχο. Αυτό έχει αφήσει όλες τις χώρες-μέλη, πλην της Σαουδικής Αραβίας, χωρίς πλεόνασμα παραγωγής. Το γεγονός αυτό κάνει την αγορά πιο τρωτή στην όποια διατάραξη ροής και αυξάνει τις πιθανότητες τιμολογιακών αυξήσεων.

Την ίδια στιγμή, έχουν περιοριστεί και τα αποθεματικά των πετρελαϊκών εταιριών, που λειτουργούσαν ως «μαξιλάρι», απορροφώντας τους κραδασμούς από τις απότομες διακοπές ροής.

Τα αποθεματικά στις Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν πτώση τις τελευταίες οκτώ εβδομάδες, εν μέρει και λόγω της διακοπής της λειτουργίας των διυλιστηρίων εξαιτίας των τυφώνων.

Κι όλα αυτά, καθώς πλησιάζει η κορύφωση της ζήτησης για το χειμώνα.

Η πολιτική του ΟΠΕΚ τα τελευταία χρόνια αποτρέπει το «χτίσιμο» των αποθεμάτων, ειδικά στις ΗΠΑ, στη διάρκεια περιόδων που η ζήτηση είναι χαμηλά.

Λίγο πριν αρχίσουν να πέφτουν οι τιμές, ανακοινώνει περιορισμό της παραγωγής, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για στήριξη «οπισθοφυλακής» των τιμών, τιμολογώντας το τρέχον πετρέλαιο με το υπερτίμημα των προθεσμιακών προμηθειών.

Αυτή η τιμολόγηση δεν δίνει στα διυλιστήρια ευκαιρία για τη συμπλήρωση των αποθεμάτων τους με χαμηλότερης τιμής αργό ή προϊόντα, και τα αναγκάζει να αγοράζουν την τελευταία στιγμή.

Οι γεωπολιτικές συνθήκες στη Μέση Ανατολή και το Ιράκ έχουν υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των traders για την ασφάλεια της ροής πετρελαίου από την περιοχή, στην οποία αντλείται το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής.

Σε αυτό το κλίμα αστάθειας, ήρθε να προστεθεί η εμφύλια διένεξη στη Νιγηρία που αναζωπυρώθηκε τις τελευταίες ημέρες.

Οι ανησυχίες για την ασφάλεια ροής του αργού έχει οδηγήσει πολλές χώρες να αυξήσουν τα στρατηγικά τους αποθέματα, δεσμεύοντας ποσότητες σε μία ήδη «σφικτή» αγορά.

Πηγή: Reuters