Η Ελβετία πρόκειται να λάβει πολύ σύντομα μέτρα για να μειώσει την εισροή μεταναστών, κάτι που έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ισχύουσα συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η σχετική πρόταση του ακροδεξιού Ελβετικού Λαϊκού Κόμματος (SVP) τέθηκε σε δημοψήφισμα, στο οποίο υπερίσχυσε το «ναι» με οριακή πλειοψηφία 50,3% των εκλογέων. Το αποτέλεσμα έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για την κυβέρνηση.
Το αποτέλεσμα αυτό «αντίκειται στην αρχή της ελεύθερης μετακίνησης προσώπων ανάμεσα στην Ε.Ε. και στην Ελβετία», σημείωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρόσθεσε πως «η Ε.Ε. θα εξετάσει τις συνέπειες της πρωτοβουλίας αυτής στο σύνολο των σχέσεων» των κρατών μελών της με τη Βέρνη.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο είχε προειδοποιήσει ότι η επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας Ελβετίας- Ε.Ε. για το μεταναστευτικό θα ωθήσει τις Βρυξέλλες να επανεξετάσουν το σύνολο των διμερών σχέσεων.
Τη λύπη της για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που θέτει περιορισμούς στις μεταναστευτικές ροές στην Ελβετία εκφράζει η ελληνική προεδρία της Ε.Ε..
Το υπουργείο Εξωτερικών τονίζει ότι «η εισαγωγή ποσοστώσεων στη μετανάστευση των πολιτών της Ε.Ε. αντιβαίνει στην αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ελβετικής Ομοσπονδίας, όπως αυτή περιγράφεται, στη σχετική διμερή συμφωνία που βρίσκεται σε ισχύ και η οποία αποτελεί κύριο παράγοντα, για την αρμονική ανάπτυξη των σχέσεών μας».
Στο Βερολίνο η κυβέρνηση εξέφρασε την «λύπη» της για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δια στόματος του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπε, ο οποίος εκτίμησε ότι αυτό θα «δημιουργήσει πολυάριθμες δυσκολίες» για την Ελβετία.
Ο γερμανός ΥΠΟΙΚ εκτίμησε ότι το αποτέλεσμα «δείχνει σε ένα βαθμό, φυσικά, ότι στον κόσμο της παγκοσμιοποίησης, ο κόσμος αντιμετωπίζει όλο και πιο αρνητικά την πλήρη ελευθερία μετακίνησης».
Ο Χάνες Σβόμποντα, εξέχον μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επισήμανε ότι «για εμάς, οι σχέσεις Ε.Ε. - Ελβετίας αποτελούν πακέτο. Αν η Ελβετία περιορίσει την μετανάστευση από την Ε.Ε., δεν μπορεί να υπολογίζει σε όλα τα οικονομικά και εμπορικά οφέλη που απολαυμάνει σήμερα. Δεν θα επιτρέψουμε τέτοιες επιλεκτικές συμπεριφορές».
Σχεδόν η μία στις τρεις θέσεις εργασίας στην Ελβετία εξαρτάται άμεσα από το διμερές εμπόριο με την Ε.Ε., όπου κατευθύνεται το ένα τρίτο των ελβετικών εξαγωγών, ενώ σχεδόν τα τρία τέταρτα των μεταναστών προέρχονται από χώρες μέλη της Ε.Ε..
Οι πρώτες αντιδράσεις στην Ελβετία
Ο πρόεδρος της Ελβετίας Ντιντιέ Μπουρκχάλτερ είπε ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναζητήσει μια λύση που είναι αποδεκτή για την Ε.Ε.. «Πρέπει να βρούμε έναν δρόμο τώρα. Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να διευθετήσουμε αυτή την κατάσταση;», διερωτήθηκε.
Για «σημείο καμπής» έκανε λόγο η υπουργός Δικαιοσύνης Σιμονέτα Σομαρούγκα, που προέβλεψε ότι «η αλλαγή του συστήματος θα έχει μεγάλες συνέπειες για την Ελβετία».
«Μπήκαμε σε μια δύσκολη θέση με αυτή την απόφαση», σχολίασε ο ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών Κριστιάν Λεβρά.
Το αποτέλεσμα αυτό σηματοδοτεί «την πλήρη αναμόρφωση της πολιτικής της Ελβετίας όσον αφορά την μετανάστευση», είπε ο ηγέτης του SVP Τόνι Μπρούνερ. «Είναι σαφές ότι η μετανάστευση θα πρέπει να περιοριστεί σε μεγάλη κλίμακα», πρόσθεσε.
Η πρωτοβουλία του SVP αντανακλά τα αισθήματα μεγάλου μέρους του πληθυσμού, που θεωρεί ότι οι μετανάστες -περίπου 80.000 εγκαθίστανται στη χώρα κάθε χρόνο- επιβαρύνουν τις δημόσιες υποδομές της Ελβετίας, όπως και την αγορά στέγης και εργασίας.
Ο ρυθμός της μετανάστευσης (20%) προς την Ελβετία είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο