«Φόρο τιμής σε διαβόλους» χαρακτηρίζουν κινεζικές εφημερίδες την επίσκεψη του ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε στο μνημείο Γιασουκούνι, προειδοποιώντας πως το Πεκίνο έχει την ικανότητα να συντρίψει τον «προκλητικό μιλιταρισμό». Και ο ιαπωνικός Τύπος, με εξαίρεση αυτόν της ακροδεξιάς, είναι επικριτικός έναντι του κ. Άμπε, καταγέλλοντας την επίσκεψή του ως μια προσωπική κίνηση η οποία βλάπτει τα συμφέροντα της χώρας.

Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας επισκέφθηκε την Πέμπτη το Γιασουκούνι, ένα μνημείο στο οποίο 14 ιάπωνες ηγέτες, που καταδικάσθηκαν ως εγκληματίες πολέμου από δικαστήριο των Συμμάχων μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τιμώνται μαζί με τους 2,46 εκατ. Ιάπωνες που έπεσαν στο πεδίο της μάχης. Η κίνηση εξόργισε την Κίνα και τη Νότια Κορέα, που είχαν αμφότερες καταληφθεί από τις ιαπωνικές δυνάμεις ως το τέλος του πολέμου, και προκάλεσε την ανησυχία των ΗΠΑ για επιδείνωση των σχέσεων ανάμεσα σε αυτές τις γειτονικές χώρες της βόρειας Ασίας.

Σε κύριο άρθρο με τίτλο «Ο Άμπε εξοργίζει αποτίοντας φόρο τιμής στους διαβόλους», η Εφημερίδα του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας υποστηρίζει πως οι ενέργειες του κ. Άμπε «έχουν υπονομεύσει σοβαρά τη σταθερότητα στην περιοχή».

«Από τη μια πλευρά, ο Άμπε αποτίει φόρο τιμής σε εγκληματίες πολέμου, από την άλλη μιλάει για βελτίωση των σχέσεων με την Κίνα, τη Νότια Κορέα και άλλες χώρες», σημείωνει η εφημερίδα και προσθέτει: «Πρόκειται απλώς για απάτη, για ψέματα». «Σήμερα ο κινεζικός λαός έχει την ικανότητα να υπερασπιστεί την ειρήνη και να σταματήσει κάθε προκλητικό μιλιταρισμό».

Σε χωριστό σχόλιο που δημοσιεύεται με το ψευδώνυμο «Ζονγκ Σενγκ», δηλαδή «φωνή της Κίνας», η εφημερίδα Λαϊκή Ημερησία, όργανο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, αναφέρει: «Η Ιστορία μας διδάσκει πως, όταν οι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται τα κακά του φασιστικού πολέμου, όταν δεν μπορούν να στοχαστούν πάνω στα εγκλήματα πολέμου, η πραγματική αναζωογόνηση μιας χώρας δεν μπορεί ποτέ να επιτευχθεί».

Η εφημερίδα «Γκλόμπαλ Τάιμς», μια εθνικιστική ταμπλόιντ με επιρροή που ανήκει στη «Λαϊκή Ημερησία», καλεί την Κίνα να κλείσει την πόρτα της στον Άμπε και σε άλλους ιάπωνες αξιωματούχους που επισκέφθηκαν φέτος το μνημείο.

«Αν οι καταδίκες είναι η μόνη προσφυγή της Κίνας, τότε η χώρα παραιτείται εύκολα από τα διεθνή πολιτικά δικαιώματά της», υπογραμμίζει η εφημερίδα. «Αναποτελεσματικά αντίμετρα θα κάνουν την Κίνα να μοιάζει με 'χάρτινη τίγρη' στα μάτια του υπόλοιπου κόσμου».

«Για την Κίνα, ο Άμπε, συμπεριφερόμενος σαν ένας αχρείος πολιτικά, μοιάζει πολύ με τους τρομοκράτες και τους φασίστες που βλέπουμε συνήθως στις μαύρες λίστες».

Έρευνα στον ιστότοπο Sina Weibo, το κινεζικό Twitter, έδειξε πως σχεδόν 70% αυτών που απάντησαν, θα υποστήριζαν ένα μποϊκοτάζ των γιαπωνέζικων προϊόντων. Η έρευνα στη συνέχεια αφαιρέθηκε από τον ιστότοπο.

Στην Ιαπωνία, από τις κύριες εφημερίδες, μόνον η «Σανκέι Σιμπούν», η πιο εθνικιστική, εκτιμά ότι ο κ. Άμπε επιτέλεσε το ρόλο του ως ηγέτη της χώρας. Είναι απαραίτητο να πραγματοποιεί ο πρωθυπουργός ένα τέτοιο προσκύνημα, γράφει, και υποστηρίζει ότι «πολλοί πολίτες περίμεναν αυτή την ημέρα».

Η εφημερίδα θυμίζει επίσης πως, είτε αρέσει είτε όχι στους κινέζους και νοτιοκορεάτες γείτονες και στους Αμερικανούς, «αποτελεί παράδοση στον ιαπωνικό πολιτισμό το να προσεύχεσαι σ' αυτούς που πέθαναν για την πατρίδα».

Σε κύριο άρθρο της, η μάλλον δεξιά εφημερίδα «Γιομιούρι Σιμπούν», η μεγαλύτερη της χώρας, εκφράζει την ανησυχία της «μήπως ο πρωθυπουργός δημιούργησε ο ίδιος μια αιτία αστάθειας για την κυβέρνησή του».

Θα ήταν κρίμα να θεώρησε ο Πρωθυπουργός ότι μπορεί να μεταβεί στο μνημείο εκτιμώντας, όπως κάνει ένα μέρος του περιβάλλοντός του, πως «είτε επισκεφθεί το Γιασουκούνι είτε όχι, σε κάθε περίπτωση η Κίνα και η Νότια Κορέα δεν θα πάψουν να επικρίνουν την Ιαπωνία».

Η «Γιομιούρι» ζητεί να μελετηθεί η κατασκευή ενός εθνικού τόπου μνήμης στον οποίο να μπορούν να μεταβαίνουν οι πάντες, των πολιτικών περιλαμβανομένων, χωρίς να ακολουθεί πολεμική.

«Αυτό το προσκύνημα στο Γιασουκούνι προκαλεί άχρηστες τριβές στο εσωτερικό όπως και στο εξωτερικό και δεν μπορεί να θεωρείται ότι αυτό ωφελεί τη χώρα», γράφει από την πλευρά της η οικονομική εφημερίδα «Νικέι» για την οποία το μνημείο αυτό δεν είναι ένας τόπος κατάλληλος για προσευχή.

Τέλος, η κεντροαριστερή εφημερίδα «Ασάχι» καταγγέλλει επίσης μια «προσωπική και στείρα» χειρονομία που πραγματοποιήθηκε «την επέτειο της ανόδου του κ. Άμπε στην εξουσία».

Η «Νικέι» όπως και η «Ασάχι» υπογραμμίζουν εξάλλου πως η αντίδραση απογοήτευσης και ανησυχίας των ΗΠΑ είναι ασυνήθιστη και δείχνει πως οι διπλωματικές συνέπειες της χειρονομίας αυτής είναι αναπόφευκτες.

Πηγές: ΑΜΠΕ, Γαλλ. Πρακτορείο, Reuters