Ενα άγνωστο ιερό του Απόλλωνα αποκαλύπτεται στην ακατοίκητη νησίδα του Δεσποτικού, δυτικά της Αντιπάρου. Το Δεσποτικό ταυτίζεται με την αρχαία Πρεπέσινθο. Τις πρώτες ανασκαφικές έρευνες διενήργησε τον 19ο αιώνα ο Χρήστος Τσούντας.

Από το 1997 η ανασκαφική έρευνα στη θέση «Μάντρα», έφερε στο φως ένα μεγάλο μέρος των βοηθητικών χώρων ενός ιερού.

Η σταδιακή απομάκρυνση της μάντρας αποκάλυψε 520 νέα αρχιτεκτονικά μέλη, σπόνδυλους, κιονόκρανα τρίγλυφα και γείσα, που ήρθαν να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα. Αποκαλύφθηκε μια πληθώρα μεταγενέστερων κτιρίων για τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί αρχιτεκτονικά μέλη του δωρικού ναού.

Η αποκάλυψη ενεπίγραφων οστράκων, που χρονολογούνται από τον 6ο ΑΙ. π.Χ. έως τον 3ο αι. π.Χ. με την επιγραφή «ΑΠΟΛΛ», βεβαιώνει ότι το ιερό ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Η θέση «Μάντρα» αποτελεί τον κεντρικό χώρο του ναού με πολλά κτίσματα και βοηθητικούς χώρους που καλύπτουν μια μεγάλη έκταση στη χερσόνησο, η οποία δημιουργείται μεταξύ του στενού της Αντιπάρου και του ίδιου του Δεσποτικού.

Μεγάλες ομοιότητες παρουσιάζουν τα κινητά ευρήματα και τα αρχιτεκτονικά μέλη του Δεσποτικού με εκείνα του ιερού του Δηλίου της Πάρου. Η κάτοψη του ναού που από τα αρχιτεκτονικά μέλη χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ., δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί, εφ' όσον δεν έχουν αποκαλυφθεί ως τώρα τα θεμέλια. Το ιερό λειτουργούσε από τον 7ο αι. π.Χ έως και τα ρωμαϊκά χρόνια.

Η φετινή ανασκαφική έρευνα έδωσε ένα πλήθος κινητών ευρημάτων όπως αγγείων, ειδωλίων, ελεφαντοστέινων και χάλκινων αντικειμένων αλλά και τμήματα αγαλμάτων όπως βάσεις, πόδια, χέρια κορμοί Κούρων και ένα ακόμη κεφάλι αρχαϊκής Κόρης, επίσης ανθεμωτή επίστεψη στήλης και κάτω άκρο αριστερού υπερφυσικού γυναικείου αγάλματος.