Σαράντα χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης της Τουρκίας με την τότε ΕΟΚ των έξι κρατών – μελών, οι «25» καλούνται να αποφανθούν αν είναι πλέον ώριμη να αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις, πότε, πώς και με ποια κατάληξη.
Το ερώτημα δεν είναι αν η Τουρκία είναι ευρωπαϊκή χώρα με τη γεωγραφική και ιστορική έννοια, αλλά αν θα είναι ικανή να μετάσχει στην Ενωμένη Ευρώπη, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί σήμερα. Και η ικανότητα αυτή είναι που αμφισβητείται από αρκετούς. Ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ, για παράδειγμα, δηλώνει πως η Τουρκία δεν πληροί τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για να γίνει πλήρες μέλος http://www.naftemporiki.gr/news/static/04/12/14/989227.htm ,αλλά δεν αποκλείει να ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ υπό προϋποθέσεις, παραμένοντας έξω από την Ευρωπαϊκή Eνωση.
Ο κ. Κολ, από την άλλη, στρέφει τα βέλη του και κατά ορισμένων ευρωπαίων ηγετών που «υπόσχονται ένταξη, γνωρίζοντας πως δεν θα είναι υποχρεωμένοι να εκπληρώσουν την υπόσχεσή τους –αφού δεν θα βρίσκονται σε 10-15 χρόνια στην εξουσία- και γνωρίζοντας πως δεν θα έχουν υποστήριξη από τις χώρες τους όπου θα διεξαχθούν δημοψηφίσματα για την ένταξη».
Ο κ. Κολ δεν έχει άδικο. Και αν ακόμη στις 17 Δεκεμβρίου η Τουρκία πάρει «το πράσινο φως», αλλά επί παραδείγματι οι γάλλοι ψηφοφόροι ψηφίσουν «όχι» -κάτι που δεν είναι απίθανο με τα σημερινά δεδομένα- τότε η Τουρκία δεν πρόκειται να ενταχθεί, εφόσον για την απόφαση αυτή απαιτείται ομοφωνία.
Το κλίμα που επικρατεί είναι ότι η Τουρκία θα πάρει ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων –να τολμήσω μια πρόβλεψη το δεύτερο εξάμηνο του 2005, μάλλον το φθινόπωρο- ότι θα είναι μακροχρόνιες και ότι θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να διακοπούν, αν η Τουρκία φανεί ασυνεπής προς τις υποχρεώσεις τις οποίες θα αναλάβει. Αυτό που παραμένει ασαφές είναι τι θα συμβεί αν κάποια στιγμή διαπιστωθεί ότι η Τουρκία είτε δεν μπορεί είτε δεν θέλει να προσαρμοσθεί πλήρως στα ευρωπαϊκά δεδομένα.
«Αν μας επιβληθούν απαράδεκτοι όροι, δεν θα διστάσουμε να αποσύρουμε την υποψηφιότητά μας, και θα συνεχίσουμε το δρόμο μας. Μπορούμε να αντέξουμε το φορτίο αυτό. Δεν θα έρθει και το τέλος του κόσμου», δήλωσε ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Η πολιτική δεν επιτρέπει συναισθήματα και εμείς δεν είμαστε συναισθηματικοί. Θέλουμε να φέρουμε σε πέρας αυτήν τη διαδικασία με έναν ώριμο τρόπο», κατέληξε, σε μία επίδειξη πυγμής.
K.T.
