Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έδωσε τη Δευτέρα εντολή στην Ισπανία να απελευθερώσει μια γυναίκα - μέλος της βασκικής αυτονομιστικής οργάνωσης ΕΤΑ, κρίνοντας ότι η παράταση της καταδίκης της σε κάθειρξη ήταν παράνομη.
Η απόφαση, όπως προειδοποιούν οργανώσεις θυμάτων, μπορεί να οδηγήσει στην πρόωρη απελευθέρωση δεκάδων κρατουμένων για βίαιες δραστηριότητες.
Το δικαστήριο, το οποίο εδρεύει στο Στρασβούργο, επέβαλε επίσης στην Μαδρίτη την καταβολή αποζημίωσης 30.000 ευρώ στην Ινές ντελ Ρίο Πράντα, η οποία είχε φυλακιστεί το 1989 για τον ρόλο που διαδραμάτισε σε 23 δολοφονίες και βομβιστικές επιθέσεις σε αυτοκίνητα ή με παγιδευμένα αυτοκίνητα που πραγματοποίησε η ΕΤΑ.
Η Ι. Ντελ Ρίο Πράντα είχε προγραμματιστεί να αφεθεί ελεύθερη το 2008, αφού είχε παραμείνει στην φυλακή για 19 χρόνια, λόγω καλής διαγωγής.
Ωστόσο η ισπανική δικαιοσύνη παρέτεινε την καταδίκη της όπως και αυτές δεκάδων άλλων καταδικασθέντων μελών της ΕΤΑ, μετά τις πιέσεις που άσκησαν στην κυβέρνηση οργανώσεις θυμάτων.
Επικυρώνοντας προηγούμενη απόφαση, στην οποία είχε ασκήσει έφεση η Ισπανία, οι δικαστές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απεφάνθησαν ότι παραβιάστηκαν τα δικαιώματά της από τις αλλαγές που έγιναν αναδρομικά στους κανόνες καταδίκης.
Κρίνοντας ότι υπάρχει «επείγουσα ανάγκη να δοθεί ένα τέλος στις παραβιάσεις που διαπιστώθηκαν», το δικαστήριο θεωρεί ότι επιβάλλεται οι ισπανικές αρχές να «διασφαλίσουν ότι η κ. Ντελ Ρίο Πράντα θα αφεθεί ελεύθερη το ταχύτερο δυνατό», όπως αναφέρεται σε ανακοίνωσή του.
Η οργάνωση «Φωνές Κατά της Τρομοκρατίας», η οποία εκπροσωπεί θύματα της πολιτικής βίας, ζήτησε από τον ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι να μην συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου.
«Η συμμόρφωση με την απόφαση θα είναι μια προδοσία για τα θύματα της πολιτικής βίας και για όλους τους Ισπανούς», αναφέρει σε ανακοίνωσή της.
«Οι τρομοκράτες θα βγουν από τις φυλακές», είχε προειδοποιήσει εξάλλου νωρίτερα η Ένωση της Ισπανίας για τα Θύματα της Τρομοκρατίας.
Η Ινές Ντελ Ρίο Πράντα είχε καταδικαστεί αρχικά σε ποινές κάθειρξης συνολικά άνω των 3.000 ετών - μολονότι η ισπανική νομοθεσία θέτει ως όριο της ποινής που μπορεί να εκτίσει κανείς στη φυλακή για φόνο τα 30 έτη.
Το 2006 η ισπανική δικαιοσύνη απεφάνθη ότι λόγω καλής διαγωγής θα πρέπει να αφαιρείται χρόνος από την συνολική καταδίκη ενός κρατουμένου κι όχι από τα 30 έτη που αποτελούν το όριο. Αυτό σημαίνει ότι η Ντελ Ρίο Πράντα δεν έχει καμία πιθανότητα να βγει από την φυλακή προτού περάσουν τα 30 χρόνια.
Η συγκεκριμένη πρακτική καταδίκης είναι γνωστή ως «Δόγμα Πάροτ», καθώς έχει πάρει το όνομά της από τον πρώτο κρατούμενο της ΕΤΑ στον οποίο εφαρμόστηκε, τον Ένρι Πάροτ.
Περίπου 600 μέλη της ΕΤΑ βρίσκονται στη φυλακή στην Ισπανία. Σε συνολικά 61 από αυτά, έχει παραταθεί η ποινή φυλάκισής.
Η ΕΤΑ, η οποία σκότωσε περισσότερους από 800 ανθρώπους σε περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες, πολλούς με βόμβες σε αυτοκίνητα ή παγιδευμένα οχήματα, κήρυξε μονομερώς κατάπαυση του πυρός πριν από δύο χρόνια.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters, Γερμανικό Πρακτορείο, Γαλλικό Πρακτορείο