Το ολλανδικό κράτος ευθύνεται για το θάνατο τριών Βόσνιων μουσουλμάνων κατά τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, τον Ιούλιο του 1995, αποφάνθηκε την Παρασκευή το Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας, σύμφωνα με το οποίο είναι «απαράδεκτη» η άποψη ότι δεν μπορεί να αποτελούν αντικείμενο δικαστικής κρίσης οι ενέργειες των ενόπλων δυνάμεών του.
Τα τρία θύματα σκοτώθηκαν από τις σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας, αφού προηγουμένως οι ολλανδοί κυανόκρανοι τα έδιωξαν από τη βάση στην οποία οι άνθρωποι αυτοί είχαν καταφύγει μαζί με άλλους 5.000 Βόσνιους, κυρίως γυναίκες. Οι ολλανδοί κυανόκρανοι ήταν υπεύθυνοι για την προστασία του θύλακα της Σρεμπρένιτσα.
Η Χάγη προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο αφού το Εφετείο αποφάνθηκε, στις 5 Ιουλίου 2011, ότι οι στρατιώτες του ολλανδικού τάγματος δεν έπρεπε να διώξουν από τη βάση τα συγκεκριμένα τρία πρόσωπα.
Ο δικαστής Φλόρις Μπάκελς υπογράμμισε πως ενδεχόμενη απαλλαγή της Χάγης από οποιαδήποτε ευθύνη θα σήμαινε πως η δικαιοσύνη δεν θα είχε πλέον σχεδόν καμιά δυνατότητα να κρίνει τις ένοπλες επεμβάσεις" της χώρας της στο εξωτερικό. «Αυτό είναι απαράδεκτο!», τόνισε.
Οι τρεις Βόσνιοι οι οποίοι σκοτώθηκαν, είναι ένας ηλεκτρολόγος των ολλανδών κυανοκράνων, ο Ρίζο Μούσταφιτς, καθώς και ο πατέρας και ο αδελφός ενός διερμηνέα του τάγματος, του Χάσαν Νουχάνοβιτς.
Οι μηνυτές στην υπόθεση είναι η οικογένεια του Ρίζο Μούσταφιτς, καθώς και ο Χάσαν Νουχάνοβιτς, οι οποίοι προσέφυγαν το 2003 στην ολλανδική δικαιοσύνη. Όταν αναγνώσθηκε η απόφαση, αναλύθηκαν σε δάκρυα χαράς και έπεσαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου.
«Είμαι αληθινά ανακουφισμένη», δήλωσε φανερά συγκινημένη η Άλμα Μούσταφιτς, κόρη του σκοτωμένου ηλεκτρολόγου. «Εξακολουθεί να είναι πολύ δύσκολο να πενθήσουμε, όμως ελπίζω ότι αυτή η απόφαση θα μας βοηθήσει».
Η απόφαση ανοίγει το δρόμο για αποζημίωση, η οποία θα πρέπει να προσδιοριστεί από ένα άλλο δικαστήριο, όμως η κ. Μούσταφιτς διαβεβαιώνει: «Προς το παρόν δεν σκεφτόμαστε καθόλου τα χρήματα, θέλουμε να απολαύσουμε τη στιγμή».
«Είναι υπέροχο», αντέδρασε από την πλευρά του ο Χάσαν Νουχάνοβιτς, διαβεβαιώνοντας πάντως ότι «είναι πολύ νωρίς για να περιγράψω επακριβώς τα αισθήματά μου».
«Αυτή δεν ήταν παρά μία από τις μάχες που πρέπει να δώσουμε, είναι ακόμη πολλές μάχες που πρέπει να δώσουμε στη Βοσνία, καθώς εκατοντάδες εγκληματίες πολέμου κυκλοφορούν ακόμη στους δρόμους», σύμφωνα με τον κ. Νουχάνοβιτς.
Οι δικηγόροι του ολλανδικού κράτους εγκατέλειψαν γρήγορα την αίθουσα συνεδριάσεων χωρίς να προβούν σε σχόλια. Η θέση της Χάγης ήταν ανέκαθεν πως ο ΟΗΕ ήταν υπεύθυνος για τους κυανοκράνους και όχι το ολλανδικό κράτος.
Όσον αφορά το αν η απόφαση θα δώσει τη δυνατότητα να υπάρξουν και άλλες παρόμοιες προσφυγές εναντίον του ολλανδικού κράτους, οι γνώμες διίστανται.
Η οργάνωση «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα» το ελπίζει και η πρόεδρός της, Μουνίρα Σούμπασιτς, διαβεβαιώνει πως «η ετυμηγορία αποτελεί ένδειξη ότι στο τέλος θα αποδοθεί ικανοποιητικά δικαιοσύνη». Το ολλανδικό κράτος είναι υπεύθυνο για όλα τα θύματα, προσθέτει.
Όμως, παρ’ όλο που η συνήγορος των μηνυτών, Λίζμπετ Ζέγκφελντ, το ελπίζει επίσης, ανέκαθεν υπογράμμιζε πως η υπόθεση που τελεσιδίκησε την Παρασκευή ήταν ιδιαίτερη, επειδή οι αποδείξεις για τα γεγονότα ήταν άφθονες, αντίθετα απ' ό,τι ισχύει σε άλλες περιπτώσεις.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο, Γερμανικό Πρακτορείο