Τον απολογισμό τoυ έργου του ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου έκανε - με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης της θητείας του - σήμερα το μεσημέρι ο Γιάννης Χουβαρδάς, στην αίθουσα εκδηλώσεων του κτηρίου Τσίλλερ, προσπαθώντας να καταγράψει όσα έγιναν μέσα στην εξαετία 2007 -2013.
Εννέα πυλώνες
Ο κ. Χουβαρδάς ξεκίνησε αναφέροντας τους εννέα πυλώνες της πολιτικής που ακολουθήθηκε αυτά τα έξι χρόνια, οι οποίοι ήταν:
1. Πλουραλισμός, βάθος και πολυφωνία, τόσο στο ρεπερτόριο όσο και στις καλλιτεχνικές δυνάμεις που το υπηρέτησαν.
2. Άξονας στο ρεπερτόριο με έμφαση στο σήμερα για να υπάρχει πάντα πυξίδα και κατεύθυνση.
3. Το εναλλασσόμενο ρεπερτόριο ως βασικό εργαλείο έκφρασης και αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Εθνικού Θεάτρου, τόσο προς τα μέσα όσο και προς τα έξω.
4. Το Αξίωμα: «το θέατρο είναι μια τέχνη που εμπεριέχει όλες τις άλλες τέχνες και οι άλλες τέχνες περιέχουν το θέατρο» –έτσι προέκυψε πολυπρισματική δραστηριότητα.
5. Το θέατρο ως μέσο παιδείας: καθιέρωση πολλαπλών δραστηριοτήτων για παιδιά και εφήβους και αναβάθμιση της δραματικής σχολής
6. Συστηματοποίηση των επαφών με το εξωτερικό, τόσο σαν εισαγωγή όσο και σαν εξαγωγή προϊόντων και προσώπων.
7. Σφιχτή οικονομική πολιτική με μείωση δαπανών, αξιοποίηση όλου του ανθρώπινου δυναμικού, των χώρων, των μηχανισμών, του εξοπλισμού και μεγιστοποίηση εσόδων, διαφάνεια στη διαχείριση, εκμετάλλευση δυνατοτήτων ΕΣΠΑ, χορηγίες.
8. Σχολαστική εσωτερική οργάνωση, ενθάρρυνση της ανάληψης ευθυνών και πρωτοβουλιών, καλλιέργεια σχέσεων με το προσωπικό.
9. Εξωστρέφεια και ανοιχτά χαρτιά στη σχέση με το κοινό, τους φίλους, τους συνδρομητές, τους χορηγούς, τα ΜΜΕ, το κράτος, τους εργαζόμενους, την κοινωνία, άλλους πολιτιστικούς φορείς, την εικόνα του Εθνικού Θεάτρου.
Και συνέχισε, λέγοντας: «Πολυφωνία, εξωστρέφεια, ανανέωση, ανοιχτός «διάλογος» με την κοινωνία, συστηματική επαφή και άνοιγμα στο εξωτερικό: αυτοί είναι οι άξονες που καθόρισαν την πορεία του Εθνικού Θεάτρου στα έξι χρόνια.
Από το καλοκαίρι του 2007 έως και το καλοκαίρι του 2013 ανέβηκαν συνολικά 104 παραγωγές σε 20 διαφορετικές σκηνές. Συνεργαστήκαμε με ένα μεγάλο αριθμό σκηνοθετών και ηθοποιών, έχοντας ως στόχο τη διευρυμένη αισθητική βάση των παραστάσεων και ένα όσο το δυνατό μεγαλύτερο κοινό. Συνολικά 71 σκηνοθέτες, γυναίκες και άντρες, Έλληνες και ξένοι, νεότεροι και παλαιότεροι, καθώς και 595 ηθοποιοί παρουσίασαν τη δουλειά τους σε όλες τις σκηνές του Εθνικού.
Πραγματοποιήθηκαν συμπαραγωγές και αναπτύχθηκαν συνεργασίες με διάφορους φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αναπτύχθηκε μια σταθερή επικοινωνία με καταξιωμένα θέατρα και καλλιτέχνες του εξωτερικού. Για το σκοπό αυτό συστάθηκε αυτόνομο τμήμα Διεθνών Σχέσεων, που έχει ως στόχο την οργανωμένη και σταθερή επαφή με τα καλλιτεχνικά δρώμενα σε όλον τον κόσμο.
Πολλαπλασιάστηκαν οι δραστηριότητες και οι εκδηλώσεις της Παιδικής Σκηνής. Πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά παραστάσεις Καραγκιόζη, ενώ οργανώθηκαν για έξι συνεχόμενα χρόνια εξειδικευμένα θεατρικά και εικαστικά εργαστήρια, που απευθύνονταν σε παιδιά και εφήβους από 5 έως 17 χρόνων. Επίσης, μία από τις σημαντικότερες δράσεις αλλά και παρεμβάσεις μας στην κοινωνία, ήταν η δημιουργία μιας κινητής ομάδας θεάτρου για εφήβους, που βρέθηκε σε σχολεία της χώρας, νυχτερινά λύκεια, ορφανοτροφεία και φυλακές.
Παράλληλα με το ρεπερτόριο, επενδύσαμε, με μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, στην λειτουργία για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο νέων χώρων, δράσεων, θεσμών και οργανωτικών πλαισίων, που θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα έχουν μια συνέχεια ή θα αποτελέσουν ένα γερό υπόβαθρο για την μετεξέλιξη και πιθανή βελτίωσή τους. Σήμερα, έξι χρόνια μετά, αισθανόμαστε ότι «με καιρό και με κόπο» πραγματοποιήσαμε μια καλή πορεία, πολύ κοντά στο όραμα που είχαμε όταν αναλαμβάναμε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου».
Εκκρεμότητες
Αφού εξέφρασε τις ευχαριστίες του, ο κ. Χουβαρδάς αναφέρθηκε και στις εκκρεμότητες που αφήνει πίσω του οι οποίες είναι:
Η ολοκλήρωση της ανακαίνισης και του εκσυγχρονισμού ολόκληρου του κτιριακού συγκροτήματος του ΡΕΞ, μέσω της επέκτασης του ήδη ενταγμένου και εκτελούμενου στο ΕΣΠΑ έργου, καθώς και η αναβάθμιση της Παιδικής Σκηνής μέσα από την «έξοδό» της από το υπόγειο του ΡΕΞ, και την εγκατάστασή της στο ισόγειο.
Η μεταφορά της Δραματικής Σχολής σε μεγαλύτερο κτίριο με σύγχρονες προδιαγραφές και δυνατότητες.
Η πλήρης ανακαίνιση και ο εκσυγχρονισμός των τεχνικών εργαστηρίων και αποθηκών του Ρουφ μέσω ένταξης στο ΕΣΠΑ.
Η συνέχιση της συστηματικής παρουσίας του Εθνικού Θεάτρου στο εξωτερικό, συνδυασμένη με τη θεσμική εξασφάλιση της κρατικής υποστήριξης προς τον σκοπό αυτό και η αξιοποίηση της ετοιμοπόλεμης «Οδύσσειας».
Η συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου της ψηφιοποίησης του αρχειακού υλικού του Εθνικού Θεάτρου για τις παραστάσεις από το 2006 και έως σήμερα, που ήδη έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, και των διαδικασιών ένταξης της καταγραφής, προστασίας και ανάδειξης του ιστορικού βεστιαρίου του Εθνικού Θεάτρου στο ΕΣΠΑ.
Ευχαρίστησε
Ο Γιάννης Χουβαρδάς δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει : τον Νίκο Κούρκουλο γιατί παρέλαβε απ’ αυτόν έναν οργανισμό οικονομικά εύρωστο και με κύρος, το κοινό για την υποστήριξή του, τον έλληνα φορολογούμενο, τις ηγεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων αλλά και τους εργαζόμενους του Εθνικού Θεάτρου, καθώς και την σύζυγό του Άλκηστη, που όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «με άντεξε όταν τα προβλήματα με τραβούσαν προς τα κάτω».
Συγνώμη
Τέλος, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του πρώτου θεάτρου της χώρας ζήτησε συγνώμη για το αν αδίκησε κάποιους, «έγινε χωρίς πρόθεση, πάλευα για το γενικό καλό» ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ τόνισε πως λυπάται για όσα δεν έγιναν όπως ανέβασμα περισσότερων ελληνικών έργων, περισσότερες ευκαιρίες στους νέους καθώς και περισσότερη ασφάλεια στην περιοχή του θεάτρου για το κοινό.
«Εύχομαι οι επόμενοι να βρουν τρόπο να τα πραγματοποιήσουν όλα αυτά ώστε το Εθνικό Θέατρο να ανέβει ακόμα ψηλότερα» είπε ο κ. Χουβαρδάς που έκλεισε τον απολογισμό της θητείας του - μέσα σε παρατεταμένο θερμό χειροκρότημα – μη μπορώντας να κρύψει την συγκίνησή του.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]