Οταν έγινε γνωστή η λεηλασία του Εθνικού Μουσείου της Βαγδάτης, στα μέσα του περασμένου Απριλίου, οι λέξεις περίσσεψαν. Εκατόν εβδομήντα χιλιάδες αντικείμενα, ένα μεγάλο μέρος δηλαδή του ιρακινού πολιτισμού, είχαν χαθεί, κλαπεί ή καταστραφεί, έγραφαν οι εφημερίδες. Δεκάδες ακαδημαϊκοί της Δύσης μιλούσαν για πολιτιστική γενοκτονία. Φαίνεται όμως ότι τούς είχε εξαπατήσει ένας ευφυής συνάδελφός τους, που τώρα αναδιπλώνεται.

Ο δρ. Ντόνι Τζόρτζ, διευθυντής ερευνών του μουσείου, λέει τώρα ότι χάθηκε ένα μικρό μόνο μέρος της συλλογής, και επιρρίπτει τον θόρυβο στις υπερβολές των μέσων ενημέρωσης. «Εγινε λάθος», υποστήριξε. «Κάποιος με ρώτησε πόσα εκθέματα υπήρχαν στο μουσείο, κι εγώ απάντησα 170.000. Νόμιζαν τότε ότι αυτός ο αριθμός αντιπροσώπευε τα χαμένα αντικείμενα. Οι δημοσιογράφοι ήλθαν και είδαν άδεια ράφια, και συμπέραναν ότι είχαν όλα χαθεί. Η αλήθεια είναι ότι πριν τον πόλεμο είχαμε απομακρύνει όλα τα μικρά κομμάτια και είχαμε αδειάσει τις προθήκες».

Tην περασμένη εβδομάδα, oκτώ χιλιάδες αντικείμενα βρέθηκαν σε 179 κουτιά, κρυμμένα σε ένα θησαυροφυλάκιο.

«Ο Ντόνι Τζορτζ είχε πολλές ευκαιρίες να ξεκαθαρίσει το ζήτημα», λέει ο ιστορικός τέχνης Τομ Φλιν. «Αν ψάξει κανείς το θέμα, θα πάθει ναυτία».

Ο ιστορικός Νταν Κρούκσανκ το έψαξε. Οπως είπε την περασμένη Κυριακή σε μια εκπομπή του BBC, είχε επισκεφθεί ο ίδιος το μουσείο, είχε επιθεωρήσει τη συλλογή και τους χώρους των εκθεμάτων, και μίλησε με πολλούς ανθρώπους που ήταν παρόντες την ημέρα της λεηλασίας. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της λεηλασίας ήταν δουλειά που έγινε «από μέσα». Μια αίθουσα είχε ανοίξει με κλειδί. Μια άλλη αίθουσα ήταν γεμάτη με σπασμένα αντικείμενα -όπως έμαθε όμως- έτσι την είχε αφήσει το προσωπικό του μουσείου.

Τελικά, αυτό που χάθηκε από το Εθνικό Μουσείο της Βαγδάτης ήταν η αλήθεια, γράφει ο Ντέιβιντ Ααρόνοβιτς στην «Guardian».