Β. ΜΑΡΚΗΣ: Θα έλεγα λοιπόν ότι μόνο αυτοί οι τρεις οι άνθρωποι μπορούν να ευθύνονται για την κακουργηματική κατοχή των όπλων. Προχωρώ πιο κάτω το βούλευμα, όλοι δε οι άλλοι κατηγορούμενοι πιστεύω ότι θα πρέπει να αθωωθούν γι’ αυτήν την πράξη. Δεν θυμάμαι καλά γιατί δεν έχω στοιχείο αν και ο κατηγορούμενος ο Παπαναστασίου κατηγορείται γι’ αυτό το πράγμα αλλά έχω την εντύπωση ότι η πρόταση του συναδέλφου για τον κ. Ανέστη Παπαναστασίου περιλαμβάνει το σύνολο της κατηγορίας που του αποδίδεται η ..... πρόταση.
Κανείς λοιπόν άλλος εκτός από αυτούς τους τρεις δεν έχει κατοχή με την έννοια του Ποινικού Δικαίου. Γιατί δεν μπορώ να δεχθώ έστω κι αν δεχόμαστε ότι ο Βασίλης Ξηρός παραδείγματος χάρη ή ο Καρατσώλης ή οποιοσδήποτε άλλος είχαν τη δυνατότητα ανά πάσα στιγμή να πάνε εκεί και να χρησιμοποιήσουν τα όπλα ώστε να θεωρήσουμε ότι οι τρεις άνθρωποι που είχαν τα κλειδιά λειτουργούσαν ως βοηθοί κατόχου. Δηλαδή την άλλη νομική έννοια που έχει διαμορφώσει τη νομολογία μας προκειμένου να αντιμετωπίσει κυρίως ζητήματα που έχουν σχέση κ. Πρόεδρε (το επισημαίνω) με την κατοχή ναρκωτικών.
Εδώ δεν το βλέπω ότι μπορεί να λειτουργήσει αυτό το μοντέλο και ως εκ τούτου πρέπει οι κατηγορούμενοι οι υπόλοιποι να κηρυχθούν αθώοι. Θέλω εδώ να πω ότι στο θέμα της κατοχής ο κ. Γιωτόπουλος δεν είναι ηθικός αυτουργός, είναι αυτουργός μαζί με τους άλλους δύο και για το θέμα αυτό δεν νομίζω ότι ανακύπτει, δηλαδή αυτός προκάλεσε την απόφαση στον Κουφοντίνα και τον Σάββα να κατέχουν τα όπλα.
Είναι λοιπόν όλοι αυτοί συγκάτοχοι θα έλεγα, δεν είναι ίσως σωστή έκφραση αλλά εν πάση περιπτώσει είναι όλοι αυτουργοί κατοχής αυτών των όπλων και πυρομαχικών τα οποία αναφέρονται στο κεφάλαιο της κατηγορίας. Είναι το κεφάλαιο της κατηγορίας που φέρει αύξοντα αριθμό 3 στο κατηγορητήριο και αναπτύσσεται από τις σελίδες 461 και επόμενες.
Εδώ ανακύπτει ένα άλλο ζήτημα. Προχωρώντας το κατηγορητήριο λέει τα εξής, ότι κάθε φορά συγκεκριμένος κατηγορούμενος, ο Κουφοντίνας παραδείγματος χάρη κατείχε για τον αυτόν ως άνω σκοπό, δηλαδή τον εφοδιασμό τρομοκρατικής ομάδος και κατά τους χρόνους και τόπους που μνημονεύονται στις αξιόποινες πράξεις με τους αριθμούς 8 ως και 77, δηλαδή σε όλες τις επιμέρους ενέργειες, τα όπλα κλπ τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στις ενέργειες αυτές.
Δεν νομίζω ότι αυτή η νομική κατασκευή μπορεί να ευσταθεί κ.κ. Δικαστές. Αυτός ο οποίος κατέχει τα όπλα τα κατέχει είτε τα έχει μέσα στη γιάφκα, είτε τα έχει κάπου αλλού. Αυτό που θα μπορούσε να ανακύψει σαν θέμα είναι, θα μπορούσε ενδεχομένως να κατηγορηθεί για οπλοφορία. Θα το δούμε γιατί υπάρχει ένα κεφάλαιο οπλοφορίας. Αυτοτελές έγκλημα κατοχής το να πάρω τα όπλα τα οποία έχω υπό την κατοχή μου εδώ και να τα πάω πιο κει δεν νομίζω ότι μπορεί να ευσταθεί.
Πιστεύω λοιπόν ότι το κεφάλαιο αυτό της κατηγορίας που για τον καθένα από τους άλλους λέει ότι κατείχαν όπλα τα οποία χρησιμοποίησαν στις συγκεκριμένες ενέργειες δεν μπορεί να ευσταθεί και για έναν άλλο επιπλέον λόγο. Κύριοι Δικαστές, οι κατοχή για να έχει κακουργηματικό χαρακτήρα σύμφωνα με το ίδιο το κατηγορητήριο θα πρέπει να είναι πράξη που γίνεται με σκοπό εφοδιασμού τρομοκρατικής ομάδος.
Όταν για να ενεργήσει κάποιος σε μια συγκεκριμένη ενέργεια δέχεται παραδείγματος χάρη σε μια συγκεκριμένη ενέργεια –θα χρησιμοποιήσω ένα όνομα τυχαία και ίσως να μην είναι το πιο σωστό παράδειγμα– δέχεται ο Τζωρτζάτος να πάρει ένα όπλο και να λάβει μέρος σε μια ενέργεια δεν έχουμε το στοιχείο αυτό. Ο Τζωρτζάτος το κατέχει για να δράσει ίσως για λογαριασμός της Οργάνωσης αλλά δεν το κατέχει για να εφοδιάσει την Οργάνωση.
Κακουργηματική κατοχή ο νόμος λέει ότι υπάρχει μόνο όταν το κατέχεις για να εφοδιάσεις την Οργάνωση. Δεν ξέρω εάν ακούγονται οι σκέψεις μου περίεργες. Αυτή είναι η προσέγγισή μου σε αυτά τα ζητήματα, αυτή θέτω υπόψη του Δικαστηρίου σας διότι θα περιμένω να ακούσω και τις απόψεις των άλλων παραγόντων που θα τοποθετηθούν μετά από μένα.
Θα προχωρήσω κ. Πρόεδρε και πριν μπω σε ένα κεφάλαιο που αφορά τις κλοπές που αποδίδονται στους κατηγορουμένους σε μια πράξη που δεν φαίνεται να μας έχει απασχολήσει. Είναι η περίπτωση της δολοφονίας του Τσάντες και του Βελούτσου. Είναι η γνωστή αυτή υπόθεση πάρα πολλά χρόνια, το Νοέμβριο αν δεν κάνω λάθος συμπληρώνεται 20ετία.
Ενώ το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε ο Τσάντες εκινείτο στην Λεωφόρο Κηφισίας αν δεν κάνω λάθος με οδηγό τον Βελούτσο, μία μοτοσικλέτα τους πλησίασε και με την γνωστή αυτή τακτική που έχει χρησιμοποιηθεί σε αρκετές άλλες περιπτώσεις (σας θυμίζω την περίπτωση Σόντερς, Αθανασιάδη, Τσάντ, αυτές έρχονται αυτή την στιγμή στο μυαλό μου) δηλαδή ενώ το θύμα κινείται με το αυτοκίνητό του σε μια πολυσύχναστη οδό οι δράστες εκμεταλλεύονται τις κυκλοφοριακές συνθήκες κινούμενοι με δίτροχο που τους επιτρέπει να κινούνται μεταξύ των αυτοκινήτων, προσεγγίζουν το αυτοκίνητο και ο συνοδηγός πυροβόλησε τους δύο αυτούς ανθρώπους και τους οποίος σκότωσε. Αν θυμάμαι επίσης καλά ο θάνατος του ενός ήταν ακαριαίος, ο άλλος πέθανε μετά από λίγο καιρό από τα τραύματά του στο νοσοκομείο.
Για την πράξη αυτή είχε ασκηθεί δίωξη εναντίον τριών κατηγορουμένων, νομίζω του Ψαραδέλλη, Παπαναστασίου και Παύλου Σερίφη, ότι αυτοί υπήρξαν οι αυτουργοί με ηθικό αυτουργό τον Γιωτόπουλο. Το βούλευμα έκανε την εξής σκέψη. Είπε δηλαδή ότι η κατηγορία στηρίχθηκε στο εξής δεδομένο, ότι τα μόνα υπαρκτά μέλη της περιόδου εκείνης που φέρεται να έχει τελεστεί η πράξη ήταν οι τρεις άνθρωποι οι οποίοι κατηγορούνται ως φυσικού αυτουργοί.
Από την ανάκριση όμως είχε προκύψει ότι το κρίσιμο χρονικό διάστημα είχαν ενταχθεί τουλάχιστον δύο άλλοι άνθρωποι στην Οργάνωση. Αν θυμάμαι καλά οι Κουφοντίνας και Τσελέντης. Είπε λοιπόν το βούλευμα ότι δεδομένου ότι δεν υπάρχει κανένα άλλο στοιχείο που να συνδέει τους τρεις αυτούς φερόμενους ως φυσικούς αυτουργούς με την πράξη δεν υπάρχει δυνατότητα παραπομπής.
Δεν έφτασε στο σημείο να πει ότι δεν υπάρχουν παντάπασι ενδείξεις και θα πρέπει να μην γίνει κατηγορία. Είπε όμως ότι τα στοιχεία αυτά που υπάρχουν δικαιολογούν το να πάψει προσκαίρως η ποινική δίωξη μη τυχόν μέχρι την συμπλήρωση της 20ετούς παραγραφής ανακύψουν κάποια στοιχεία. Έχω την εντύπωση ότι οσονούπω συμπληρώνεται ο χρόνος αυτός. Η ιστορία αυτή φαίνεται σταματάει για τους ανθρώπους αυτούς. Δίκαια ή άδικα, σωστά ή όχι, θα έλεγα ο Θεός για όσους πιστεύουν το ξέρει μόνο.
Το βούλευμα προχώρησε σε μία άλλη σκέψη και είπε, εν πάση περιπτώσει όμως από την στιγμή που εγώ δέχομαι ότι ο Γιωτόπουλος έχει αυτόν το ρόλο στην Οργάνωση και έχουμε μια σειρά ενεργειών που έχουν τελεστεί κατά τον ίδιο τρόπο από την 17Ν με την ηθική αυτουργία του Γιωτόπουλου δεν υπάρχει καμία αμφιβολία κατά το βούλευμα ότι ο Γιωτόπουλος προκάλεσε την απόφαση και σε αυτούς οι οποίοι δολοφόνησαν στην πραγματικότητα τους ανθρώπους αυτούς.
Θέλω στο σημείο αυτό να επισημάνω ότι δεν υπάρχει κανένα ζήτημα νομικό από το γεγονός ότι ο φυσικός αυτουργός είναι άγνωστος. Εάν λοιπόν δεχθεί το Δικαστήριό σας αυτό που εγώ εισηγούμαι και ο συνάδελφός μου εισηγηθεί το μοντέλο αυτό δηλαδή λειτουργίας της Οργάνωσης που έλεγε ότι στις σοβαρές τουλάχιστον πράξεις οι οποίες έγιναν για να υλοποιήσουν την πολιτική που ήθελε αυτή η Οργάνωση να δείξει προς τα έξω, έγινε ανάληψη της ευθύνης, αναπτύχθηκε επιχειρηματολογία με σκεπτικό σε προκήρυξη, ήταν ενέργεια η οποία έγινε με την παρέμβαση του κ. Γιωτόπουλου.
Είναι λοιπόν φανερό ότι η πρότασή μου είναι και γι αυτήν την περίπτωση καταδικαστική. Θα ακούσετε βέβαια απόψεις άλλες. Εγώ σας επαναλαμβάνω ότι δεν διεκδικώ ούτε το αλάθητο, ούτε την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος. Προβληματισμούς σε μερικές περιπτώσεις εκφράζω. Τις θέτω υπόψη του Δικαστηρίου σας κι εσείς ακούγοντας τους πάντες θα καταλήξετε σε συμπέρασμα.
Κύριοι Δικαστές, υπάρχει ένα κεφάλαιο κατηγοριών, να μου επιτρέψετε να το ψάξω να το βρω. Όσοι έχουν το βούλευμα ας γυρίσουν στη σελίδα 573Β, το χρησιμοποιώ ως «μπούσουλα› για να προχωρήσω τη σκέψη μου, στις κατηγορίες που έχουν απαγγελθεί στον Σάββα Ξηρό αλλά αφορά θα έλεγα όλες τις περιπτώσεις.
Έχουμε δεκάδες περιπτώσεις κλοπών που εκτίθενται με τον αριθμό 72, 73. Εκτείνονται σε πολλές σελίδες θα έλεγα, 74, 75 και φτάνουμε μέχρι και στο τέλος της δεύτερης όψης της σελίδος 578. Η κατηγορία η μόνη που κατά την άποψή μου δικαιολογεί την έκδοση καταδικαστικής απόφασης είναι μόνο μία από όλες αυτές. Ακούστε την σκέψη κ.κ. Δικαστές.
Είναι η κατηγορία που έχει αριθμό 72 στην υπόθεση του Σάββα Ξηρού και αναφέρεται στην απόπειρα κλοπής στα Σεπόλια. Είναι η μόνη περίπτωση που οι δράστες κατελήφθησαν έπ’ αυτοφώρω στο χρόνο τέλεσης αυτής της πράξης. Αυτό δηλαδή που διαλαμβάνει το κατηγορητήριο ότι τα πρόσωπα στα οποία έχουμε δεχθεί στην ανάπτυξη που αφορούσε τα γεγονότα στα Σεπόλια, δηλαδή ο Κουφοντίνας, ο Χριστόδουλος Ξηρός, ο Σάββας και ο Σωτήρης Κονδύλης πήγαν εκεί στην περιοχή, βρήκαν το αυτοκίνητο που προσδιορίζεται στο κατηγορητήριο και είναι το αυτοκίνητο ΜΥΒ3179 Ι.Χ κλειστό τύπου ΤΟΥΟΤΑ, ιδιοκτησίας Σπυρίδωνος Παλάσκα και προσπάθησαν να το διαρρήξουν για να το αφαιρέσουν.
Έγιναν αντιληπτοί. Η Αστυνομία παρενέβη, έγινε αυτή η συμπλοκή, το αυτοκίνητο έμεινε εκεί και η πράξη παρέμεινε στο στάδιο της απόπειρας. Έχω την εντύπωση ότι μόνο γι αυτήν την υπόθεση το Δικαστήριό σας μπορεί να κηρύξει τους κατηγορούμενους αυτούς τους συγκεκριμένους τους 4 για κλοπές. Ακούστε την σκέψη μου σας παρακαλώ.
Σε 10 ή 15 σελίδες του βουλεύματος αναπτύσσεται μία σειρά δεκάδων κλοπών αυτοκινήτων, πινακίδων αυτοκίνητων με το εξής σκεπτικό θα έλεγα πώς διαμορφώθηκε η κατηγορία. Κατά την διάρκεια μιας συγκεκριμένης ενέργειας από αυτές που και ο συνάδελφός μου τις προηγούμενες ημέρες κι εγώ χθες και σήμερα εκθέσαμε υπό την κρίση σας, φαίνεται να έχουν χρησιμοποιηθεί κάποια οχήματα είτε είναι μοτοσικλέτες, είτε είναι αυτοκίνητα. Είναι συνηθισμένο φαινόμενο να έχουν κλαπεί ταυτοχρόνως και πινακίδες και να έχει γίνει μεταφορά πινακίδων. Γι αυτό υπάρχει και ένα ειδικό κεφάλαιο μεταφοράς πινακίδων για όσες πράξεις δεν έχουν παραγραφεί λόγω του εγκληματικού χαρακτήρα πολύ περιορισμένα.
Ποια είναι λοιπόν αυτή η διαμόρφωση μιας κατηγορίας με ένα θα έλεγα λογικό μεν αλλά όχι αρκετό για εμένα τουλάχιστον να εισηγηθώ καταδικαστική απόφαση; Όσοι κατηγορούμενοι 3-2-4-5 έλαβαν μέρος σε μια συγκεκριμένη ενέργεια αυτού είναι και αυτοί που έκλεψαν τα αυτοκίνητα, έκλεψαν τις πινακίδες και τις μετέφεραν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε κάποιες περιπτώσεις εμφανίζεται μεταξύ των κλεφτών και ο Γιωτόπουλος. Έχω την εντύπωση ότι αυτό δεν ευσταθεί κ.κ. Δικαστές και δεν ευσταθεί με την εξής σκέψη: είναι φανερό ότι από όσα μας έχουν ειπωθεί εδώ πέρα ότι ήταν μια Οργάνωση που τα μέλη της είχαν πολλαπλούς ρόλους. Κάποιοι δεν ήταν μόνο για να πυροβολούν και κάποιοι δεν ήταν μόνο για να κλέβουν αυτοκίνητα.
Τα αυτοκίνητα αυτά αναμφισβήτητα εκλάπησαν από την 17Ν, από μέλη της 17Ν. Αλλά ποιο στοιχείο έχουμε να πούμε ότι ο Σάββας Ξηρός παραδείγματος χάρη ο οποίος οδηγούσε την μοτοσικλέτα που χρησιμοποιήθηκε στην υπόθεση του Σόντερς είναι και αυτός ο οποίος την έκλεψε την μοτοσικλέτα τη συγκεκριμένη; Φοβάμαι δηλαδή ότι είναι μια κατασκευή η οποία έχει μια λογική η οποία όμως τελικά είναι παράλογη.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δεν είναι ασφαλής.
Β. ΜΑΡΚΗΣ: Θα μπορούσε να είναι, θα μπορούσε να έχουν γίνει έτσι τα πράγματα αλλά θα μπορούσαν να έχουν γίνει και διαφορετικά. Δηλαδή θα μπορούσε κάποιος άλλος ειδικά μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις που το όχημα που φέρεται να έχει χρησιμοποιηθεί σε μια ενέργεια φαίνεται να έχει κλαπεί ένα χρόνο πριν, ίσως σε περίπτωση που ούτε να υπήρχε στα σχέδια της Οργάνωσης η ενέργεια στην οποία τελικά χρησιμοποιήθηκε.
Έχω λοιπόν την εντύπωση και δεδομένου ότι είναι το σύνολο τέτοιο των κατηγοριών ότι δεν θα πρέπει να προβληματίζεται κανένας σας αν θα ξεφύγει ή δεν θα ξεφύγει. Ναι, είναι φανερό ότι κάποιοι από τους κατηγορουμένους μπορεί να έχουν διαπράξει πράγματι τις κλοπές για τις οποίες κατηγορούνται. Αλλά πώς θα το ξεκαθαρίσουμε αυτό κ.κ. Δικαστές; Πώς μπορώ εγώ να εισηγηθώ στο Δικαστήριό σας ότι οι δράστες της δολοφονίας του Σόντερς είναι και αυτοί που έκλεψαν τα οχήματα; Οι δράστες της απόπειρας κατά του Τσάντ είναι επίσης αυτοί που έκλεψαν τα οχήματα. Δεν μπορώ να το εισηγηθώ αυτό το πράγμα. Ως εκ τούτου σας επαναλαμβάνω, πιστεύω ότι για όλες αυτές τις περιπτώσεις κλοπών το Δικαστήριό σας λόγω αμφιβολιών θα πρέπει να απαλλάξει τους κατηγορουμένους.
Ας προχωρήσουμε λίγο παρακάτω. Το κεφάλαιο 76 (σελίδα 579) αναφέρεται στο πλημμέλημα της οπλοφορίας. Κύριοι Δικαστές έχω την εντύπωση ότι τμήμα του κατηγορητηρίου δεν ευσταθεί και θα σας πω ποιο εννοώ. Σας το λέω από τώρα. Ότι αφορά την οπλοφορία ενός συγκεκριμένου όπλου, πιστολιού, αυτόματου, G3 ναι, στοιχειοθετείται η οπλοφορία. Το έχω μαζί μου, το φέρω, έχω όλα τα στοιχεία. Είναι ένα πλημμέλημα το οποίο θα πρέπει να αποδοθεί στις περιπτώσεις αυτές.
Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που πρέπει να γίνει μια διόρθωση. Λέει παραδείγματος χάρη στις πράξεις που αναφέρονται στον Σάββα Ξηρό με αριθμό 4 ότι στην Φιλοθέη Αττικής στις 8/8/2000 και περί ώρα 08:40 με πρόθεση έφερε ένα πολεμικό τυφέκιο στο ύψος του οικοδομικού αριθμού 294 της Λεωφόρου Κηφισιάς χωρίς να έχει άδεια της αρμόδιας Αστυνομικής Αρχής.
Αντίστοιχα στην κατηγορία που αναφέρεται στον Κουφοντίνα θα δείτε ότι ο κατηγορούμενος Κουφοντίνας φέρεται ότι τον χρόνο εκείνο κατέχει ένα όπλο, πιστόλι. Είναι φανερό ότι πρόκειται περί λάθους. Έχω την εντύπωση ότι αναφέρεται στην περίπτωση του Σόντερς. Εκεί λοιπόν έχει γίνει μια αλλαγή. Έχει προκύψει ξεκάθαρα ότι αυτός που κρατούσε το G3 ήταν ο Κουφοντίνας ενώ αυτός που είχε το πιστόλι ήταν ο Σάββας.
Δεν ξέρω, θα το εισηγηθώ στο Δικαστήριό σας, θα σας προβληματίσει αν αυτή η αλλαγή δηλαδή το να πεις ότι κύριε οπλοφορούσες αλλά δεν οπλοφορούσες με πολεμικό όπλο αλλά είχες μαζί σου πιστόλι και το αντίστροφο ότι αποτελεί μεταβολή κατηγορίας. Έχω την εντύπωση ότι αποτελεί έναν ειδικότερο διευκρινιστικό προσδιορισμό των πραγματικών περιστατικών που είναι επιτρεπτός και δεν θα πρέπει να σας δημιουργήσει πρόβλημα. Εν πάση περιπτώσει ας δημιουργήσει σκέψη.
Θα έλεγα λοιπόν ότι σε όλες αυτές τις περιπτώσεις των οπλοφοριών και μάλιστα αυτό αφορά όλους τους κατηγορουμένους τους οποίους αποδίδεται οπλοφορία, θα πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι οι κατηγορούμενοι.
Υπάρχουν όμως κάποιες πληροφορίες, π.χ. στοιχείο 1 στον Σάββα, στο Χαλάνδρι Αττικής 3/2/1998 και περί ώρα 3:50 ενεργώντας από κοινού με τον συγκατηγορούμενό του Δημήτρη Κουφοντίνα, Βασίλειο Ξηρό, με πρόθεση έφεραν όπλο, ήτοι ένα αυτόματο αυτοσχέδιο ωρολογιακό εκρηκτικό μηχανισμό έξω από το κατάστημα. Το να έχεις μαζί σου ένα εκρηκτικό μηχανισμό, δεν είναι οπλοφορία κύριοι. Αυτή καθαυτή η κατασκευή ενός εκρηκτικού μηχανισμού είναι μια κακουργηματική πράξη που προβλέπεται στο 272, η οποία συρρέει με φαινόμενη συρροή με το γεγονός της έκρηξης. Το να το έχεις μαζί σου, δεν είναι μια επιπλέον συμπεριφορά την οποία θέλει να αξιολογήσει ο ποινικός νομοθέτης και να την τιμωρήσει.
Γιατί η τιμωρία που έχει σχέση με την διακίνηση, την κατασκευή, περιλαμβάνεται τελικά στην έκρηξη. Είναι μάλιστα κάτι, το οποίο στο σκεπτικό του το βούλευμα το έχει αποδεχθεί. Και γιατί κύριοι Δικαστές διότι δεν μπορείς να τελέσεις πράξη έκρηξης, αν δεν κατέχεις εκρηκτικό. Δηλαδή πώς το φέρεις για να πας να το βάλεις; Από την στιγμή που τοποθετείς και γίνει έκρηξη, τιμωρείσαι σε βαθμό κακουργήματος, που καλύπτει όλη την συνολική απαξία της συμπεριφοράς σου. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν να ξεχωρίσουμε και να πούμε, α! ο νομοθέτης θέλει αυτό να το πούμε ότι είναι και όπλο, να του βάλουμε και μια πλημμεληματική ποινή από πάνω.
Στα όπλα όμως κύριε Δικαστές, υπάρχει αυτό το πράγμα γιατί, το να τελέσει κανείς μια ανθρωποκτονία ή μια ληστεία, ή μια απόπειρα ανθρωποκτονίας, δεν είναι απαραίτητο στοιχείο να χρησιμοποιήσει όπλο. Αυτό το αδίκημα το άλλο, μπορεί να τελεστεί με οποιοδήποτε άλλο μέσο. Σ’ αυτή τη περίπτωση λοιπόν εάν ο δράστης χρησιμοποιήσει και ένα όπλο, σ’ αυτή τη περίπτωση ο νομοθέτης λέει, αυτό το πράγμα χωριστά το τιμωρώ και σαν οπλοφορία και μάλιστα κάτω από ορισμένες συνθήκες και ως οπλοχρησία.
Και σας το λέω από τώρα γιατί έχουμε και ένα τέτοιο κεφάλαιο από κάτω, δηλαδή αν θυμάμαι καλά, δεν ξέρω εάν κάνω λάθος, οπλοχρησία με την μορφή της έκρηξης. Επαναλαμβάνω λοιπόν ότι, για όσους κατηγορουμένους αποδίδεται ότι έφεραν μαζί τους τις επιμέρους αυτές πράξεις, όπλο, περίστροφο, πιστόλι κλπ, να κηρυχθούν ένοχοι.
Για όσους η κατηγορία είναι ότι είχαν μαζί τους βλήμα, ή εκρηκτικό μηχανισμό, το Δικαστήριό σας πρέπει να τους κηρύξει αθώους. Στο 77 είναι οι οπλοχρησίες. Εκεί λοιπόν να τα δείτε και με στοιχείο 1, λέει στο Χαλάνδρι Αττικής από κοινού, ο Σάββας, ο Δημήτρης Κουφοντίνας και ο Βασίλης Ξηρός, στις 3/2/1998 με πρόθεση έκαναν χρήση όπλου, ήτοι ενός αυτόματου αυτοσχέδιου ωρολογιακού εκρηκτικού μηχανισμού.
Σας έχω πει ήδη τη σκέψη μου κ. Δικαστές, ότι η χρήση ενός εκρηκτικού μηχανισμού, ως απαξία ενσωματώνεται στην έκρηξη και τιμωρείται σε βαθμό κακουργήματος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος αυτοτελώς να τιμωρηθεί ως οπλοχρησία.
Το ίδιο είναι και στην δεύτερη περίπτωση, που και εκεί αναφέρεται ότι στο δεύτερο κατάστημα των ΕΛΤΑ έχει γίνει οπλοχρησία με εκρηκτικό μηχανισμό. Εδώ λοιπόν στο 3 έχουμε το αντίστοιχο λάθος που έχει γίνει και στις οπλοφορίες. Δηλαδή, λέει π.χ. για τον Σάββα Ξηρό, στην Φιλοθέη Αττικής στις 8/6/2000 και περί ώρα 8:40, με πρόθεση έκανε χρήση, ήτοι ενός πολεμικού τουφεκίου κατά τη διάπραξη του προαναφερθέντος κακουργήματος της ανθρωποκτονίας σε βάρος του Σόντερς.
Είναι όμως φανερό ότι, στην περίπτωση αυτή ο κατηγορούμενος δεν έκανε χρήση ενός πολεμικού τουφεκίου αλλά ενός πιστολιού των 45. Έχει γίνει αυτή η σύγχυση σας έχω πει, δηλαδή εμφανίζεται κατά το κατηγορητήριο μια αντιστροφή, ο Κουφοντίνας να έχει το πιστόλι και ο Σάββας το πολεμικό τουφέκι, αλλά με τις ίδιες σκέψεις που σας είπα για την οπλοφορία, πιστεύω ότι δεν υπάρχει ζήτημα. Αν το Δικαστήριό σας κηρύξει ενόχους τους κατηγορουμένους για αυτό το αδίκημα της πλημμεληματικής οπλοχρησίας, διευκρινίζοντας τα πραγματικά περιστατικά, να τους προσδώσει την πραγματική τους διάσταση. Δηλαδή ο μεν Σάββας χρησιμοποίησε πιστόλι, ο δε Κουφοντίνας χρησιμοποίησε κανονικό όπλο.
Παρακάτω η τέταρτη περίπτωση είναι μια περίπτωση για την οποία νομίζω ότι θα πρέπει να αθωωθεί ο Σάββας και όλοι οι άλλοι κατηγορούμενοι που ενδεχομένως στα δικά τους κεφάλαια, κατηγορούνται γι’ αυτή τη πράξη. Αφορά την περίπτωση της ληστείας στη Χρεμωνίδου. Σύμφωνα με την κατηγορία στη περιοχή Παγκρατίου στις 17/12/1998 και περί ώρα, ο Σάββας με πρόθεση έκανε χρήση όπλου, ήτοι ενός πιστολιού μέσα στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας, που βρισκόταν επί της οδού Χρεμωνίδου. Κατά την διάπραξη του προαναφερόμενου κακουργήματος της ληστείας, πυροβολώντας μ’ αυτό.
Αυτό νομίζω ότι επαναλαμβάνεται σ’ όλους τους κατηγορουμένους που φέρονται ως αυτουργοί της ληστείας αυτής. Αυτό δεν έχει καμιά βάση. Δεν αποδεικνύεται πουθενά. Ο μόνος που πυροβόλησε στη ληστεία αυτή είναι ο Κουφοντίνας και πυροβόλησε με το αυτόματο έξω από την τράπεζα.
Οι υπόλοιποι λοιπόν, πλην του Κουφοντίνα στη περίπτωση αυτή, θα πρέπει να αθωωθούν για την οπλοχρησία, για να μην το αφήσω κενό αυτό το πράγμα, πρέπει να θυμίσω στο Δικαστήριό σας, ότι το να μπει κάποιος μέσα σε ένα υποκατάστημα Τράπεζας και να απειλήσει με ένα πιστόλι το φρουρό, αυτό δεν είναι οπλοχρησία. Κάποτε το λέγαμε, το υποστήριξα πολύ ριζοσπαστικά, θεωρήθηκε τότε τη δεκαετία του ’80 στην Κρήτη, πέσανε κάποιοι επάνω μου να με φάνε, αλλά η Ολομέλεια τελικά με έχει δικαιώσει έστω και μετά από πάρα πολλά χρόνια.
Μπορεί λοιπόν να προχωρήσει κανείς λίγο – λίγο σ’ όλες τις κατηγορίες. Φθάνουμε στον Πειραιά στις 2/5/2001 και λέμε εκεί, έκανε χρήση ενός πιστολιού ο Σάββας, γιατί την έκανε πραγματικά, δεν θα πούμε ότι, όπως σας είπα ότι ο Σάββας είναι αυτός που πυροβόλησε τον Παναγιώτου. Στην Αθήνα έξω από την Πατησίων, υπήρξε οπλοχρησία κατά τη διάρκεια όχι της ληστείας κ. Δικαστές, εδώ είναι λάθος, η ληστεία είχε τελειώσει όταν έπεσαν οι πυροβολισμοί. Στην περίπτωση αυτή απειλήθηκε ο υπάλληλος της Wachenhut και του παρέδωσε το σάκο, μέχρι εκεί δεν έχουμε χρήση όπλου ώστε να έχουμε οπλοχρησία κατά την εκτέλεση της ληστείας. Η οπλοχρησία έχει γίνει στη συνέχεια, στην πράξη της απόπειρας ανθρωποκτονίας.
Έτσι λοιπόν προτείνω να διαμορφωθεί η κατηγορία σ’ αυτή την ιστορία. Και αυτό το λέω για το Σάββα. Για τον Κουφοντίνα, εδώ ανακύπτει ένα θέμα, εγώ έχω προτείνει ως προς τον Κουφοντίνα την απαλλαγή του, για τις απόπειρες φέρεται ότι έχει τελέσει, δηλαδή πυροβολώντας προς το αυτοκίνητο, για να είμαι συνεπής στην πρότασή μου αυτή, θα πρέπει να δεχθώ, ότι από την στιγμή που δεν υπάρχει η βασική πράξη, η απόπειρα δηλαδή ανθρωποκτονίας, δεν υπάρχει οπλοχρησία. Δεν τολμώ να πω, γιατί θα ήταν λίγο αστείο να κατηγορηθεί για άσκοπους πυροβολισμούς, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Ας μείνει αυτό το πράγμα έτσι.
Προχωρούμε πιο κάτω. Η επόμενη πράξη που αναφέρεται και στον Σάββα και στον Κουφοντίνα, είναι η οπλοχρησία, την οποία έχουν τελέσει στη Θεσσαλονίκη σ’ αυτή την τελευταία ληστεία στις 19 Ιουλίου, ο μεν Σάββας φέρεται να έχει χρησιμοποιήσει ένα πιστόλι, ο δε Κουφοντίνας μια καραμπίνα κοντόκανη η οποία σημειωτέον, βρέθηκε αν δεν κάνω λάθος σε μια από τις γιάφκες.
Προχωρούμε πιο κάτω, στο Χαλάνδρι Αττικής, έκανε χρήση, δηλαδή ποια ήταν η χρήση, πυροδότησε την ρουκέτα εναντίον της κατοικίας του Γερμανού Πρέσβη. Δεν ευσταθεί αυτή η κατηγορία και θα πρέπει να απαλλαγεί.
Στο Πειραιά επίσης έκανε χρήση ενός αντιαρματικού βλήματος κατά της C. Manhattan. Πρέπει να απαλλαγεί, δεν ευσταθεί νομικά η κατηγορία. Στον Πειραιά επίσης στις 5/5/1999 έκανε χρήση ενός όπλου, δηλαδή ενός αντιαρματικού στην Midland Bank, δεν ευσταθεί η κατηγορία και πρέπει να απαλλαγεί. Στον Πειραιά επίσης την ίδια μέρα, έκανε χρήση μιας ρουκέτας εναντίον της Bank Nationale δεν ευσταθεί και πρέπει να απαλλαγεί.
Τελειώνοντας την τοποθέτησή μου όσον αφορά συγκεκριμένα αδικήματα, μένει ένα τελευταίο κεφάλαιο που αφορά την μετάθεση πινακίδων, αφορά μια, δυο, τρεις, τέσσερις περιπτώσεις θα έλεγα, δεδομένου ότι λόγω του πλημμεληματικού χαρακτήρα οι περισσότερες έχουν παραγραφεί. Θα έλεγα ότι η πρότασή μου στηριζόμενη στο ίδιο σκεπτικό που αφορούσε τις κλοπές είναι απαλλακτική. Δεν μπορώ να προσδιορίσω ποιος συγκεκριμένος δράστης μετέφερε τις πινακίδες και θα μου έκανε ειδικά εμένα εντύπωση να δεχθώ ότι ο Δημήτρης Κουφοντίνας π.χ. θα ασχολιόταν με το να κλέψει μια πινακίδα, ή να την μεταφέρει. Έλεγα ότι θα ασχολείτο με σοβαρότερα ζητήματα από τη μεταφορά μιας πινακίδας, όχι στο γραφείο πάντως, στο δρόμο.
Με βάση αυτή τη σκέψη λοιπόν κ. Δικαστές, εισηγούμαι στο Δικαστήριό σας να είναι απαλλακτικό για το σύνολο αυτών των πράξεων, είναι 3, 4 περιπτώσεις, δηλαδή για όποιον κατηγορούμενο κατηγορείται για μεταφορά πινακίδων, το Δικαστήριό σας να εκδώσει αθωωτική απόφαση, μ’ αυτή τη σκέψη που εισηγήθηκα στο Δικαστήριό σας ότι, όχι ότι δεν έγινε η μεταφορά, όχι ότι την μεταφορά αυτή δεν την έκαναν μέλη της 17Ν, όχι ότι αυτή τη μεταφορά μπορεί να μην την έκαναν κάποιοι από τους κατηγορουμένους, αλλά για το ότι δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ποιος την έκανε αυτή τη μεταφορά και ενόψει της δημιουργημένης αμφιβολίας το Δικαστήριό σας εισηγούμαι να τους κηρύξει αθώους.
Κύριοι Δικασταί, θα έλεγα ότι, στο σημείο αυτό τελειώνει η πρότασή μου, όσο αφορά συγκεκριμένες πράξεις. Δεν τελειώνω. Υπάρχει κάποια ώρα ακόμα, την οποία θα μου επιτρέψετε να σας απασχολήσω με κάποια γενικότερα ζητήματα.
Θα ξεκινήσω τα γενικότερα ζητήματα από μια μικρή μου παρέμβαση, σε θέμα το οποίο συνάδελφός μου σας ανέπτυξε χθες, δηλαδή την δυνατότητα χρησιμοποίησης απολογιών συγκατηγορουμένων, ή καταθέσεων συγκατηγορουμένων, προκειμένου να στηριχθεί η κατηγορία σε βάρος κάποιου κατηγορουμένου.
Θα έλεγα ότι δεν είναι σημαντικό αυτό το ζήτημα. Και δεν είναι σημαντικό με το εξής σκεπτικό ότι, στον μόνο κατηγορούμενο για τον οποίον θα υπήρχε ένας προβληματισμός για να αναπτυχθούν οι σκέψεις τις οποίες έχω, αφορούν τον Γιάννη Σερίφη. Πραγματικά ο Γιάννης Σερίφης είναι ο μόνος κατηγορούμενος, για τον οποίον όσα στοιχεία έχουμε προκύπτουν αποκλειστικά από καταθέσεις συγκατηγορουμένων του.
Για όλους τους άλλους, σας τα ανέπτυξε ο συνάδελφός μου χθες, και ενδείξεις να υπάρχουν περί συμμετοχής σε μια ενέργεια ή συμμετοχής στην οργάνωση, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Θα μου πει κάποιος, για τον Κωστάρη; Και για τον Κωστάρη πιστεύω ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, γιατί δεν είναι μόνο τα όσα καταθέτουν οι συγκατηγορούμενοί του για τη συμμετοχή του στις επιμέρους ενέργειες. Αυτός βέβαια τις αρνήθηκε από την πρώτη στιγμή και είναι από τους ανθρώπους που στέρεα είχαν αυτή τη θέση. Αλλά δεν είναι μόνο υπάρχει το βασικό στοιχείο κ. Δικαστές, το οποίο πώς θα μπορέσει να το ξεπεράσει κανείς, αν τα πράγματα είναι έτσι όπως εγώ τουλάχιστον έχω αντιληφθεί και εισηγούμαι στο Δικαστήριό σας, ότι ο Κωστάρης είναι ο Χάρης που περιγράφουν οι συνάδελφοί του. Και ο Χάρης είναι ένας άνθρωπος ο οποίος μισθοδοτείται από την οργάνωση.
Να μου επιτρέψετε εδώ να σας επισημάνω τα εξής. Από τα τετράδια αυτά προκύπτει ότι ο Χάρης, πέραν του γεγονότος ότι 18 φορές εισπράξει διάφορα ποσά αυτοτελώς, μόνος του δηλαδή, Χάρης τόσο, υπάρχουν κύριοι Δικαστές κάποιες εγγραφές, που δημιουργούν μια επιπλέον βάση σκέψης γι’ αυτή την υπόθεση.
Παραδείγματος χάρη υπάρχει μια εγγραφή που έχει την εξής μορφή. Βαγγέλης συν Χάρης, συν Στέλιος, συν Στάθης, 250.000 δραχμές. Προσπαθήστε να τα φέρετε αυτά στους συγκεκριμένους κατηγορουμένους που φέρεται να αποδίδονται τα ψευδώνυμα αυτά. Είναι άνθρωποι οι οποίοι έχουν αυτή τη στενή σχέση που έχουν μεταξύ τους. και μια στενή σχέση που την είχαν μεταξύ τους πριν γίνουν μέλη της 17Ν. Είναι φίλοι, είναι συγγενείς, είναι κουμπάροι και σας επαναλαμβάνω, είναι τυχαία αυτή η εγγραφή;
Εμένα αυτή η εγγραφή μου δίνει το δικαίωμα να πω ότι, μια συγκεκριμένη ημέρα, κάποιος από τους 4 εισέπραξε αυτό το ποσό για λογαριασμό και των τεσσάρων και ο διαχειριστής έγραψε, αυτή την ένδειξη. Σας έχω πει κατ’ επανάληψη ότι δεν διεκδικώ το αλάθητο, σκέψεις θέτω υπόψη του Δικαστηρίου σας, και προβληματισμούς, προκειμένου να στηρίξω κάποιες άλλες σκέψεις στη συνέχεια.
Θέλετε να προχωρήσω παρακάτω; Μας έχει πει, έχει παραδεχθεί ο Παύλος Σερίφης, ο οποίος σημειωτέον εμφανίζεται αυτοτελώς ο Βαγγέλης της οργάνωσης να εισπράττει μεμονωμένα σε 42 περιπτώσεις στα τετράδια αυτά διάφορα χρηματικά ποσά, τι μας είπε, ότι εγώ πήρα κάποτε κάποια λεφτά από ποιον; Από τον Κωστάρη. Αλλά δεν μπορούσα να ξέρω από πού προέρχονταν αυτά τα χρήματα.
Υπάρχουν κάποιες εγγραφές εδώ που δίνουν κάποια, ας πούμε έχω επισημάνει κάποιες εγγραφές που λένε, ημερομηνία 8/12 Χάρης συν Βαγγέλης 80.000. 11/1 Χάρης συν Βαγγέλης 100.000. ¶λλη εγγραφή Χάρης συν Βαγγέλης 100.000 συν Στέλιος 90.000. ¶λλη εγγραφή Στάθης, συν Χάρης, συν Βαγγέλης 150.000. Και άλλες εγγραφές, Χάρης, συν Στέλιος, συν Στάθης, 150.000. Στάθης, συν Στέλιος, συν Χάρης 65.000. Χάρης συν Βαγγέλης, κλπ.
Αυτές οι εγγραφές λοιπόν και αν αυτή είναι η εξήγηση των εγγραφών αυτών, εγώ δεν έπαιξα ποτέ το ρόλο του αποκρυπτογράφου, σας λέω ότι αυτά τα δεδομένα μας τα έχει δώσει ο Σάββας. Έχει πει δηλαδή, ότι όταν λέει Χα?εννοεί Χάρης, όταν λέει Στε?εννοεί Στέλιος, και όταν λέει Σταμ? εννοεί Σταμάτης και όταν λέει Βαγ?εννοεί Βαγγέλης. Δεν είμαι σίγουρος γι’ αυτό, ας αφήσουμε με ερωτηματικό για μια στιγμή.
Είναι όλα αυτά λοιπόν ενδείξεις που αφορούν τον κ. Κωστάρη και δεν αφήνουν ως μοναδικό αποδεικτικό στοιχείο που στηρίζει την εμπλοκή του σ’ αυτές τις ενέργειες μόνο οι καταθέσεις των συγκατηγορουμένων του; Αυτό θέτω υπόψη του Δικαστηρίου σας και η άποψή μου είναι αυτή. Σε περίπτωση που θα τον κηρύξετε ένοχο, δεν θα στηριχθείτε αποκλειστικά και μόνο σε καταθέσεις συγκατηγορουμένων, αλλά ας δούμε και λίγο πιο κάτω τα πράγματα.
Κύριοι Δικαστές, σας ανέπτυξε ένα νομικό σκεπτικό ο συνάδελφός μου χθες για το θέμα του άρθρου 211 παρ. Α. Ίσως να ακούστηκε έτσι λίγο σαν υπερβολή ο ισχυρισμός του συναδέλφου μου ότι, η διάταξη αυτή πάρθηκε συνταγματικά. Δηλαδή ότι περιορίζει πέραν του επιτρεπομένου από το Σύνταγμα, στην ελεύθερη σκέψη του Δικαστή του να κρίνει και να αξιολογήσει τα πραγματικά περιστατικά.
Η σκέψη αυτή του συναδέλφου μου δεν είναι θα έλεγα πρωτότυπη και δική του μόνο. Θα έλεγα το εξής, ότι όταν το νομοσχέδιο αυτό ήρθε στη Βουλή προς συζήτηση, η Επιστημονική Επιτροπή που λειτουργεί εκεί και αν έχω την σωστή πληροφόρηση ο καθηγητής Μυλωνόπουλος, Καθηγητής του Ποινικού Δικαίου που ήταν μέλος της Επιτροπής, μίλησε για αμφισβητουμένης συνταγματικότητος διάταξη.
Είναι όμως γεγονός ότι τα Δικαστήριά μας εφαρμόζοντας αυτή τη διάταξη δεν έθεσαν ποτέ θέμα αντισυνταγματικότητας. Αυτό όμως που πρέπει να γίνει είναι το εξής: για εμένα, για να ερμηνευτεί μια διάταξη θα πρέπει να λάβουμε πρώτον το γράμμα της διάταξης και δεύτερον εάν με αυτό μας δημιουργεί αμφιβολίες να καταλήξουμε σ’ ένα συμπέρασμα τι ήθελε και ο νομοθέτης με τη θέσπιση αυτής της διάταξης.
Έχω εδώ την εντύπωση ότι ποτέ μια νομική ερμηνεία μιας διάταξης δεν μπορεί να οδηγεί σε παράλογο αποτέλεσμα. Και εξηγούμαι: τι λέει η διάταξη κύριοι Δικαστές; Ότι δεν μπορεί να αποτελέσει βάση καταδίκης του κατηγορούμενου η κατάθεση ή η απολογία συγκατηγορουμένου για την ίδια πράξη.
Για εμένα δεν είναι χωρίς σημασία η χρησιμοποίηση του ενικού. Γιατί σας επαναλαμβάνω ο νομοθέτης δεν μπορεί να υποθάλπει με τις ρυθμίσεις του παράλογες καταστάσεις. Γιατί πράγματι θα είναι παράλογη πράγματι η κατάσταση μια οργανωμένη ομάδα –ας αφαιρέσουμε αυτή τη στιγμή ότι δεν λειτουργεί αυτό το πράγμα για τη 17Ν- εμπόρων ναρκωτικών οι οποίοι όταν συλλαμβάνονται 20 άνθρωποι αποδέχονται τη δική τους κατηγορία αλλά ταυτόχρονα περιγράφουν και τη δράση ενός άλλου συγκατηγορουμένου τους. Δεν είναι παράλογο το να πούμε ότι «ξέρεις, αυτό που λένε οι 20 δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη σε βάρος του›;
Πιστεύω ενόψει του ότι από την αρχή είχε υποστηριχθεί ότι υπάρχουν ψήγματα αντισυγματικότητας ότι η διάταξη αυτή θα πρέπει να ερμηνευτεί περιοριστικά και με βάση το γράμμα της. Εδώ δεν υπάρχει ούτε μια περίπτωση που ένας μόνο συγκατηγορούμενος να εμπλέκει άλλον.
Έχω την άποψη και αυτή εισηγούμαι στο Δικαστήριό σας ότι εάν περισσότεροι του ενός συγκατηγορούμενοι καταθέτουν, ή απολογούμενοι καταθέτουν σε βάρος συγκατηγορουμένου τους, τότε μπορεί το Δικαστήριό σας και σε αυτές και μόνο τις απολογίες να στηρίξει την τυχόν καταδίκη του χωρίς κανένα άλλο στοιχείο.
Θέλω να ασχοληθώ λίγο κύριοι Δικαστές μ’ ένα κεφάλαιο που δεν μας απασχόλησε. Τι είναι αυτό που συνηθίσαμε να το αναφέρουμε ως κατά μεν κάποιους «Επαναστατική Οργάνωση 17Ν› κατά κάποιους άλλους «Εγκληματική Οργάνωση 17Ν›; Ως πραγματικό περιστατικό που μας βοηθά στο να δούμε τα πρώτα βήματα αυτής της Οργάνωσης είναι ένα και μόνο: αυτά που λέει ο Παύλος Σερίφης, αυτά που η ίδια η Οργάνωση έκανε στα πρώτα βήματά της και κυρίως οι στόχοι που επέλεξε η Οργάνωση στα πρώτα της βήματα.
Θέλω να επισημάνω ότι στα πρώτα βήματά της η Οργάνωση αμέσως μετά τη μεταπολίτευση επικεντρώνει τη δράση της είτε κατά του αμερικανικού παράγοντα με το σκεπτικό ότι απετέλεσε βασικό παράγοντα για την επιβολή και τη διατήρηση της χούντας στην Ελλάδα, είτε κατά υπαλλήλων αστυνομικών οι οποίοι έδρασαν ή κατηγορήθηκαν ότι έδρασαν κατά τη διάρκεια της χούντας, βασάνισαν κρατουμένους και η πολιτεία με τη μορφή που διαμορφώθηκε μετά το 1974 και τη λεγόμενη μεταπολίτευση, δεν τους τιμώρησε.
