ΔΙΚΗ 17Ν
ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2003
ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΕΩΣ: 09:05
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΜΙΧΑΗΛ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Καλημέρα σε όλους. Επαναλαμβάνεται η συνεδρίαση που έχει διακοπεί.
ΑΡΧΙΦΥΛΑΚΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, ο κρατούμενος κ. Τέλιος Κωνσταντίνος δεν θα εισέλθει καθόλου σήμερα στην αίθουσα του Δικαστηρίου. Οι κ.κ. Τζωρτζάτος Βασίλειος, Σερίφης Παύλος, Ξηρός Βασίλειος, Γεωργιάδης θα εισέλθουν στην αίθουσα του Δικαστηρίου αργότερα.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Να εκπροσωπηθούν.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Προσωρινά τους εκπροσωπεί ο κ. Ράπτης μέχρι να έρθουν οι συνήγοροί τους και εφόσον δεν υπάρχει και κάποια σύγκρουση. Η κα Ελένη Μπουλιέρη έχει το λόγο. Εκπροσωπεί τον κ. Θωμά Σερίφη.
E. ΜΠΟΥΛΙΕΡΗ: Κύριε Πρόεδρε, κ.κ. Δικαστές πλησιάζοντας προς το τέλος της διαδικασίας αυτής της Δίκης που ίσως αν όχι η μοναδική, είναι από τις ελάχιστες από την οποία εκτός από τους κατηγορούμενους και η κοινωνία περιμένει πολλά από την απόφασή σας. Από τους ελάχιστους ίσως κατηγορούμενους είναι και ο Θωμάς Σερίφης ο οποίος προσέφερε τούτο στο Δικαστήριό σας: σας απήλλαξε από το βάρος της απόδειξης της ενοχής του.
Αποδεχόμενος αυτό το βάρος ομολογουμένως με ένα ιδιαίτερο τρόπο, το δικό του θα λέγαμε αξιακό τρόπο, ο οποίος τρόπος και προβλημάτισε και το Δικαστήριό σας, όλους τους παράγοντες αυτής της Δίκης αλλά πολύ περισσότερο και προς τα έξω. Δημιούργησε κάποιες αντιδράσεις τις οποίες θα τις χαρακτηρίσουμε και θα τις αναλύσουμε όχι έτσι απλά για να τις χαρακτηρίσουμε αλλά με την σκέψη και με την προοπτική πάντα οι αντιδράσεις αυτές να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο στον καταλογισμό των ποινών για τις πράξεις που τον βαρύνουν από την πλευρά σας. Αυτό γιατί πιστεύουμε ότι η δικαστική απόφαση εκτός από μια αρνητική αξιολογική κρίση του Δικαστηρίου σας είναι και ένα μέγεθος πολιτικό ανά την εποχή το οποίο για να διαμορφωθεί έχει σχέση, μάλλον το επηρεάζουν πάρα πολλοί παράγοντες.
Ο τρόπος αυτός της αποδοχής της ενοχής του και από την προδικασία και μετέπειτα από τον συγκεκριμένο κατηγορούμενο ανέδειξε μία μοναδικότητα. Δεν την χαρακτηρίζουμε θετική ή αρνητική. Προς το παρόν λέμε ότι είναι μία μοναδικότητα. Φάνηκε ότι απασχόλησε και το Δικαστήριό σας και φάνηκε αυτό ειδικότερα κατά την διάρκεια της απολογίας του αλλά πολύ περισσότερο αποτυπώθηκε στην πρόταση των κ.κ. Εισαγγελέων και των δύο.
Μία μικρή περιγραφική αναφορά για τις ενέργειες και τις πράξεις του. Δεν θα τις χαρακτηρίσω ούτε θα τις αποχαρακτηρίσω νομικά τις συγκεκριμένες ενέργειες, θα ασχοληθούν άλλοι συνάδελφοι. Απλά για να θυμίσω στο Δικαστήριό σας τη στάση αυτού του κατηγορουμένου.
Ο Θωμάς Σερίφης από την αρχή που συλλαμβάνεται και προσάγεται στην Αντιτρομοκρατική ομολογεί αμέσως. Έρχεται και ομολογεί 4 ενέργειες. Όταν είναι από τους κατηγορούμενους ο οποίος συνελήφθη από τους τελευταίους και γνώριζε δυστυχώς από τα Κανάλια όπως όλοι μας τότε όταν έδειχναν στην οθόνη και το σώμα των ανακριτικών ότι όλοι οι συγκατηγορούμενοί του που είχαν συλληφθεί πριν είχαν αναφερθεί στο πρόσωπό του μόνο για μία πράξη. Κάποιος συμπληρωματικά και ίσως και μετά την σύλληψή του αναφέρθηκε για δεύτερη.
Έρχεται όμως εν τούτοις αυτός ο άνθρωπος και γνωρίζοντας αυτά λέει αμέσως για 4 ενέργειες και δηλώνει και από την αρχή ότι δεν πιέστηκε γι αυτό το πράγμα. Στην κοινή λογική, ομολογουμένως και στην δική μου βλέπουμε ότι αυτός ο άνθρωπος επιβαρύνει τον εαυτό του. Δεν υπάρχει κανένα άλλο στοιχείο. Ήταν ο μόνος ο οποίος ήξερε την αλήθεια. Ήξερε και ότι δεν θα προκύψει γιατί ήταν ο μόνος ο οποίος ήξερε ότι επί 12 χρόνια μετά από τη συμμετοχή του δεν είχε με κανένα τρόπο την οποιαδήποτε αν όχι επί 12, επί 10 γιατί κάπου λέει ότι σταδιακά έβλεπα κάποιους αλλά μόνο στο δρόμο ή μετά τις διαδηλώσεις λέει χαρακτηριστικά.
Ήξερε λοιπόν ότι θα υπάρξει κανένα στοιχείο και δεν θα βρούμε ούτε αποτυπώματα, ούτε οτιδήποτε άλλο. Το συνεχίζει αυτό και το συνεχίζει και ενώπιόν σας. Σε ότι τον αφορά ειδικά ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος συνεχίζει να αναλαμβάνει τις ευθύνες του και να είναι σταθερός ως προς τις ενέργειές του. Φυσικά από όλη αυτή την πορεία που τον είδαμε εδώ μέσα δεν έδωσε σε κανέναν μας περιθώριο να αναρωτηθούμε για τη νοητική του κατάσταση. Απεναντίας μας προβλημάτισε και μας οδήγησε στο να πάμε πιο κοντά στο δικό του τρόπο σκέψης και να δούμε τι τον ωθεί να λειτουργεί έτσι.
Λέει λοιπόν από την αρχή ότι εγώ συμμετείχα και ειδικά κατά την απολογία του σε μία Οργάνωση που πιστεύει ότι ήταν νεοσύστατη. Την τοποθετεί στον Αριστερό Εξωκοινοβουλευτικό χώρο για κείνη την εποχή. Στα 22-23 του χρόνια δίνει το Αριστερό πολιτικό στίγμα κατά την γνώμη μου στην απολογία του πολύ ταπεινά λέγοντας το στόχο του, ότι εγώ ήθελα και περίμενα να συμμετάσχω σε μία Οργάνωση που να αναπτύσσονται και να μαζικοποιούνται οι αγώνες, μας δίνει το στίγμα του Αριστερού ανθρώπου του μόχθου και μάλιστα λέει δεν θα κάνει ιδεολογικές αναλύσεις, δεν θέλει να το παίξει κάποιος θεωρητικός να φανεί όπως λέμε στην κοινή λογική. Λέει «δεν θα σας πω για να μην σας ταλαιπωρώ›.
Επίσης και εδώ μέσα περισσότερο με περίσσια ειλικρίνεια μας λέει για τις ενέργειές του, για τον τρόπο με τον οποίο διαφωνούσε από την αρχή ότι δεν ήταν αυτή η συμμετοχή του που ήθελε σε αυτή την Οργάνωση, δεν αποφάσιζαν όλοι από κοινού, δεν μας είπε «εκτελούσε›. Ποτέ δεν βγάζει τις ευθύνες από πάλι. Λέει «δεν εκτελούσα, αποφάσιζαν άλλοι κι εγώ πήγαινα. Το έκανα αυτό το πράγμα›. Δεν συμμετείχε σε κανένα σχεδιασμό και όλα αυτά που είπε.
Θέλω να παρατηρήσω εδώ αν και είναι περιττή η επισήμανση ότι τα ίδια πράγματα για τον τρόπο λειτουργίας, την εκπόνηση των σχεδίων και τη συμμετοχή μας τα λέει και ο Σωτήρης Κονδύλης που κατ’ εμένα κράτησε και αυτός μία πολύ – όπως και άλλοι – αξιοπρεπή στάση. Δεν θέλω με αυτή την επισήμανση που κάνω και αναφέρομαι σε άλλο κατηγορούμενο να μετριάσω σε καμία περίπτωση την ειλικρίνεια του συγκεκριμένου κατηγορούμενου, όμως το έχουμε ακούσει και από άλλους και αυτό σημαίνει ότι λέει αλήθεια.
Μας ξεκαθαρίζει ότι εκτός από αυτές τις αντιρρήσεις του είχε και άλλες. Έρχεται και μας λέει και κάτι άλλο, ότι εγώ στην τελευταία πράξη ήξερα σε ποια Οργάνωση συμμετείχα. Αυτό όταν όλοι σε ένα Δικαστήριο προσπαθούν (καλώς) να ελαφρύνουν τη θέση τους για μένα σημαίνει πολύ θάρρος και πολύ εντιμότητα γιατί μέχρι τότε πράγματι μας είπε ότι δεν γνώριζε και δεν τον εμπόδιζε τίποτα να μας πει κι εδώ ότι δεν γνώριζε. Κι όμως λέει «γνώριζα›. Εκείνο όμως που μας ξεκαθαρίζει με αυτή την ομολογία και το τονίζει και το δείχνει από την στάση του από την αρχή είναι ότι το είδος της ενέργειας ήταν καθοριστικό για να αποχωρήσει από αυτή την Οργάνωση εκτός από όλες τις αντιρρήσεις του, ήταν δηλαδή η ληστεία.
Κάπου στην απολογία του όταν γινόταν διάφορα σχόλια τα οποία δεν τα θεωρώ και πολύ θετικά, λέει «δεν ήταν της δικής μου ηθικής›. Δεν συζητάει για ανθρωποκτονίες ο Θωμάς Σερίφης αλλά και για τα υπόλοιπα λέει «δεν ήταν της δικής μου ηθικής το να συμμετέχω σε μία ληστεία και θα με βάραινε σε όλη μου τη ζωή›.
Συνεχίζει, ομολογεί τη συμμετοχή του σε μία έκρηξη μόνο. Εδώ πάλι θέλω να κάνω μία παρατήρηση. Διεφάνη από την πρόταση του κ. Αναπληρωτή Εισαγγελέα όταν αναφερόταν στις συγκεκριμένες ενέργειες των εκρήξεων λέει ο κ. Εισαγγελέας ότι ομολογεί ο Θωμάς Σερίφης για τη συμμετοχή του σε 3 εκρήξεις. Πιστεύω ότι λόγω του όγκου – και το πιστεύω ειλικρινά – της συγκεκριμένης δικογραφίας αυτή η πίστη υπάρχει από παραδρομή. Πουθενά δεν λέει για συμμετοχή σε τρεις εκρήξεις. Μιλάει από την αρχή και σταθερά για μία και το θεωρώ και υπάρχει και εξήγηση πολύ λογική γιατί ήταν η πρώτη ενέργεια στην οποία συμμετείχε. Ακόμα και για λόγους ασφαλείας δεν θα μπορούσε σχετικά νωρίς η Οργάνωση, αυτοί οι οποίοι έκριναν αυτά τα πράγματα να τον έπαιρναν στην πρώτη ενέργεια κάπου στο Κολωνάκι σε ώρα που θα μπορούσαν να εκτεθούν.
Μετά μας μιλάει για την Τράπεζα, για το Συκούριο, για το Πολεμικό Μουσείο. Συνέχεια μιλάει. Εντούτοις είμαι υποχρεωμένη στο σημείο αυτό να κάνω κάποιες παρατηρήσεις οι οποίες για το κλίμα που δημιουργήθηκε κατά την ώρα της απολογίας του Θωμά Σερίφη σε αυτή την αίθουσα από όλους τους παράγοντες της Δίκης και το οποίο κλίμα αποτυπώθηκε στην αυστηρότερή του μορφή και κατ’ εμένα εντελώς αναιτιολόγητα στην πρόταση του κ. Εισαγγελέα όταν αναφερόταν στο θέμα των ελαφρυντικών και στη σκέψη η οποία συνόδευε αυτή την πρόταση.
Τα σχόλια αυτά που θα κάνω σε καμία περίπτωση δεν είναι αρνητική κριτική στο Δικαστήριο ούτε επιτίμηση, ούτε όμως και μία έκφραση παραπόνου απλά για να δημιουργήσουμε εντυπώσεις. Το θεωρώ ότι είναι υποχρέωσή μας να θέσουμε τα πράγματα στη σωστή τους βάση ούτως ώστε να βοηθήσουμε την κρίση σας την τελική εκείνη στιγμή της έκδοσης της απόφασης να είναι αποστασιοποιημένη από οποιαδήποτε προσωπική αν θέλετε άποψη ή πεποίθηση.
Θέλουμε η άποψη αυτή να είναι τέτοια που να μοιάζει περισσότερο αν όχι εντελώς με αυτό που εκφράστηκε στην πρόταση του κ. Αναπληρωτή Εισαγγελέα όχι σαν πρόταση, περισσότερο σαν ευχή ότι η συμπεριφορά και η στάση του συγκεκριμένου κατηγορούμενου πρέπει να εκτιμηθεί κάπως διαφορετικά και αυτό πιστεύω ότι ειπώθηκε μετά από πολύ μεγάλο προβληματισμό και πιστεύω ότι αυτός ο προβληματισμός θα απασχολήσει έντονα και το σύνολο της Έδρας.
Πρέπει να πούμε ότι ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος κατά την διάρκεια της απολογίας του, που όλοι τη θεωρούμε ιερή δεν είχε καμία ομοιότητα με των άλλων συγκατηγορουμένων του. Αυτό προκύπτει και μελετώντας τα πρακτικά μετά από πολύ χρόνο, αποστασιοποιημένη πλέον από το χρόνο. Θεωρώ ότι δικονομικά δεν ωθήθηκε με τέτοιο τρόπο, αυτό τουλάχιστον στην αρχή γιατί μετά (θα το ξεκαθαρίσω) τα πράγματα μπήκαν στη σωστή τους θέση ούτως ώστε να βοηθήσει το Δικαστήριο.
Κατά την διάρκεια της απολογίας του διακόπηκε πάρα πολλές φορές και κλήθηκαν 3 συγκατηγορούμενοί του να πάρουν θέση πάνω σε κάποια θέματα που έκρινε το Δικαστήριο, προκλήθηκε ο κ. Κουφοντίνας να πάρει θέση όταν του καταλογίσαμε ότι έχει κάνει σύσταση νέας ομάδας μέσα στην οποία συμμετέχει και ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος. Ειλικρινά δεν κατανοώ από πού έχουν βγει αυτά τα συμπεράσματα και ειδικά για τον συγκεκριμένο κατηγορούμενο.
Κλήθηκε να απολογηθεί και γι αυτό το αδίκημα, ότι ναι είσαι στην ομάδα. Ο κ. Εισαγγελέας ούτε καν υπό μορφή ερωτήσεως, υπό μορφή συμπεράσματος λέει κάπου στην απολογία του, στο διάστημα της απολογίας του «είναι στην ομάδα κ. Πρόεδρε›. Δεν θέλω να το χαρακτηρίσω. Πιστεύω ότι μετά από το χρονικό διάστημα που παρήλθε θα μπουν τα πράγματα στη σωστή τους θέση.
Λίγο στην αρχή φάνηκε ότι αυτός ο άνθρωπος δέχθηκε μια πολεμική. Ρωτήθηκε για ενέργειες για τις οποίες δεν κατηγορείται. Δεν ρωτήθηκε με τρόπο που να εξηγήσει στο Δικαστήριο πώς βλέπει κάποια πράγματα σε σχέση με την Οργάνωση. Ρωτήθηκε για την δική του τη συμμετοχή σε ενέργεια για την οποία δεν κατηγορήθηκε.
Ο κατηγορούμενος ομολογούσε. Είπε από την αρχή ότι συμμετείχα εκεί και εξήγησε. Εν τούτοις κάποια σχόλια από το Δικαστήριο εξηγούσαν αυτή τη στάση ως άσκηση του δικαιώματος σιωπής. Τρεις φορές αναγκάστηκε να πει «δεν ασκώ το δικαιώματα σιωπής σε ότι με αφορά. Να σας τα πω›. Παρερμηνεύτηκε αυτή τη στάση του και οι εκφράσεις του.
Κάποια στιγμή στα πρακτικά φαίνεται ότι απαντούσε «ναι› και από την Έδρα ακούγαμε «δεν απαντάει, προχωρείτε›. Δεν διαβάστηκε μόνο η ανακριτική του, διαβάστηκε και η προανακριτική του. Για συγκατηγορούμενούς του που ομολογούσαν δε νομίζω να συνέβη αυτό. Ας μην μείνουμε άλλο σε αυτό το θέμα.
Μέσα στην σκέψη μου έχω μία εντελώς καλοπροαίρετη εξήγηση γι αυτό το πράγμα. Δεν ξέρω τι περίμενε το Δικαστήριο από την στάση? Θέλω να επαναφέρω τα πράγματα στην τάξη τους ότι όταν τελείωσε για κάποιο διάστημα αυτό το κλίμα και μάλιστα ανέλαβαν να ρωτήσουν ο κ. Ζαίρης και ο κ. Γεωργαντόπουλος, απάντησε και με λεπτομέρειες και για τον τρόπο της συμμετοχής τους στην κάθε ενέργεια και για το ότι ήξερε για την Οργάνωση με κυρίαρχο βέβαια στοιχείο όταν ερωτάται για την Οργάνωση έλεγε συνέχεια «εγώ θα απολογηθώ, δεν γνωρίζω λόγω του ολιγόχρονου διαστήματος που συμμετείχα σε αυτή την Οργάνωση. Δεν γνωρίζω πολλά. Δεν ξέρω αν μου είπαν ψέματα. Εγώ δεν τα γνωρίζω και το θεωρώ λογικό›.
Οπότε από κει και πέρα τα πράγματα μπήκαν στην σωστή τους θέση και μπόρεσε αυτός ο κατηγορούμενος να πει όλα αυτά όσα μας είπε τα οποία θα τα εκτιμήσουμε παρακάτω. Μέσα στο μυαλό μου πράγματι έχω μία καλοπροαίρετη εξήγηση γι αυτή την για λίγο χρονικό διάστημα κατά την απολογία του στάση του Δικαστηρίου και πιστεύω ότι το Δικαστήριο τις στάσεις που είχε δείξει από την αρχή ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος, το ότι δηλαδή από την αρχή σταθερά, με εντιμότητα και με ειλικρίνεια ομολογούσε, ίσως στηριζόμενος σε αυτή την εντιμότητά του περίμενε να ακούσει κάποια ονόματα, να το επιβεβαιώσει για κάποια άτομα όχι με το σκεπτικό «να, θα κάνουμε κακό› αλλά να βεβαιωθεί και το Δικαστήριο με το σκεπτικό ότι το λέει και αυτός από την αρχή άρα αυτό ισχύει. Και με το σκεπτικό ότι στη συγκεκριμένη Δίκη δυστυχώς λείπουν στοιχεία από το αποδεικτικό υλικό και περισσότερες είναι οι ομολογίες ως στοιχείο ενοχής.
Όμως όσα σας είπε ο Θωμάς Σερίφης παρακάτω θα προσπαθήσω να τα αξιολογήσω από μία άλλη σκοπιά. Όσα είπε εδώ μέσα, γιατί ας μην ξεχάσω ότι από κει και πέρα άρχισε ο Θωμάς Σερίφης. Ούτε ο ίδιος, ούτε εμείς οι συνήγοροί του, ούτε κανείς και με κανέναν τρόπο δεν προβάλλαμε ποτέ τις θέσεις του αυτές προς τα έξω.
Μάλιστα ίσως ήταν αρνητικό και για τον ίδιο γιατί προς τα έξω είχε μείνει με την εντύπωση που είχαν δημιουργήσει τα Κανάλια τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2002. Αυτή λοιπόν η στάση του προκάλεσε και απορία και αντιδράσεις. Οι αντιδράσεις προήλθαν άμεσα από τον Τύπο που ήταν με θετικά σχόλια. Κάποιοι μίλαγαν για εντιμότητα, κάποιοι μίλαγαν για αυτοθυσία αλλά εκείνο που περισσότερο θα μετρήσει στην κρίση σας πιστεύω ότι είναι η στάση που έλαβε αμέσως η πολιτική αγωγή.
Χαρακτηρίστηκε ο κατηγορούμενος αυτός από την πολιτική αγωγή, αυτό είναι λίγο σπάνιο, εσείς το γνωρίζετε καλύτερα, με τους πιο θετικούς χαρακτηρισμούς: αξιοπρεπής, ευπρεπής, έντιμος. Αλλά κάποιοι συνάδελφοι και είναι αρκετοί της πολιτικής αγωγής προχώρησαν και πολύ πιο πέρα. Προφανώς όταν σχολίαζαν την πρόταση του κ. Εισαγγελέα για τη μη αναγνώριση του ελαφρυντικού της μεταμέλειας στον Θωμά Σερίφη και μάλιστα κάποιοι ζήτησαν και είπαν «να του αναγνωριστεί›. Το ζήτησαν κιόλας.
Αναφέρθηκα πριν στην σκέψη ίσως του Δικαστηρίου που λίγο πίεσε τον κατηγορούμενο να αναφερθεί και σε άλλους συγκατηγορούμενούς του και είπα ότι ίσως προσδοκούσε από αυτή του την εντιμότητα. Πρέπει όμως να σκεφτούμε και κάτι άλλο. Ότι η εντιμότητα και η σταθερότητα και αυτό το αξιακό σύστημα που σας είπα παραπάνω του συγκεκριμένου κατηγορούμενου δεν θα του επέτρεπε μετά από κάποιο χρονικό διάστημα να μιλήσει για κάποιους άλλους. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν μας είπε την αλήθεια για τον εαυτό του. Πιστεύω ότι ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος όποτε και να μίλησε, και ξεκινώ από τον Ιούλιο που συνελήφθη μέχρι και σήμερα, δεν ξέφυγε από αυτό το αξιακό σύστημα όσο και αν υπάρχει διαφορετική άποψη.
Κύριοι Δικασταί ας μην ξεχνάμε όλοι ότι εκείνες τις δύσκολες, τις περίεργες και πολλές φορές πρωτόφαντες για τη χώρα μας ημέρες του Ιουλίου ειδικά του 2002, όλοι μας λίγο ή πολύ, έστω και κατ’ ελάχιστο ξεφύγαμε από τον δικό μας αξιακό τρόπο. Είτε μη αντιδρώντας στον τρόπο που μας ενημέρωναν τα ΜΜΕ, είτε μη διαμαρτυρόμενοι σε αυτά που αντιλαμβανόμασταν και που συνέβησαν πράγματι εκείνο το πρώτο διάστημα και που αντιλαμβανόμαστε ότι καταστρατηγούνται αρχές της δημοκρατίας μας και του κοινωνικού μας συστήματος που δεν είχαμε συνηθίσει. Ειδικά εμείς οι νεότεροι, εσείς ίσως να έχετε βιώσει άλλες καταστάσεις.
Είτε με το να κάνουμε εκ του ασφαλούς την κριτική μας σε πρόσωπα και πράγματα και να συμφωνούμε με αυτά που ακούγαμε στις τηλεοράσεις για κάποια ευυπόληπτα πρόσωπα. Κρατώντας αυτή τη στάση κανείς μας δεν πίστευε τότε ότι ξεφεύγει από το αξιακό του σύστημα. Όλοι πιστεύαμε ότι δεν έχουμε ξεφύγει. Πιστεύω ότι το ίδιο πίστευε και ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος.
Την είχαμε όλοι αυτή την πεποίθηση και αυτή η πεποίθηση δε σημαίνει ότι μετά και εκ των πραγμάτων δε μπορούμε και δεν πρέπει να επανέλθουμε στις βασικές, τις σταθερές μας, τις ηθικές αρχές. Αυτό που κάναμε όλοι μας στο βαθμό του ο καθένας, πιστεύω ότι κατόρθωσε και έκανε ο Θωμάς Σερίφης με τη στάση του από την παρουσία του στον κ. Εφέτη Ανακριτή και μετά και ενώπιόν σας. Δηλαδή κατόρθωσε χωρίς την αμηχανία των πρώτων ημερών και τις παρεμβολές από το όλο κλίμα, να επανέλθει και να υπερασπιστεί αυτό το αξιακό του σύστημα.
Εναγωνίως σας απαντούσε και σας έλεγε, σε ερωτήσεις σας που ήταν εύλογες, σ’ αυτή τη συγκεκριμένη ερώτηση «γιατί τότε›, σας έλεγε –τέσσερις πέντε φορές το έχω σημειώσει από την απολογία του κατηγορουμένου- «το κλίμα των ημερών εκείνων ήταν δεδομένο›. Η λέξη «δεδομένο› είναι σταθερή στην απολογία αυτού του ανθρώπου. Ας μην ξεχνάμε ότι ήταν πολύ πιο εύκολο να ξεφύγει από κάποια πράγματα ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος γιατί: Έρχεται παρακάτω και μας λέει ότι «για μένα ήταν λύτρωση το ότι βρέθηκα στην Αντιτρομοκρατική›. Κάποιο βάρος έφερνα επί 10-12 χρόνια. ¶ρα μέσα σε αυτή την επιθυμία ήταν πολύ πιο εύκολο να προχωρήσει λίγο δεξιά ή λίγο αριστερά από κάποιες σταθερές.
Αυτό λοιπόν το δικαίωμα το έχει όπως όλοι μας και στο βαθμό που συνεχίζει ο ίδιος να αναλαμβάνει τις ευθύνες του, να μην τις αποποιείται, να μην προσπαθεί να ελαφρύνει με τίποτε και να μη λέει τίποτε προς το συμφέρον του από τα γεγονότα και τις πράξεις, εγώ θεωρώ ότι είναι προς τιμή του. Νομίζω ότι έτσι κρίθηκε. Το θέμα όμως δεν είναι το τί θεωρώ εγώ, το θέμα είναι πώς εκτιμήθηκε, πώς εξελίχθη μάλλον από όλους τους παράγοντες εδώ μέσα, από την κοινωνία έξω και σε τελική ανάλυση αυτό που μας ενδιαφέρει, από το Δικαστήριό σας με το σκεπτικό που είπαμε παραπάνω, ότι αυτή η στάση περιμένουμε να του επιμεριστεί δίκαια στον καταλογισμό της ποινής του.
Κύριοι Δικαστές ο θεσμός της δικαιοσύνης ιδιαίτερα για την πατρίδα μας ευτυχώς, είναι το τελευταίο καταφύγιο του πολίτη. Όλα τα προβλήματα που ενυπάρχουν στη λειτουργία της και έχουν σχέση είτε με την ηθική είτε με την επικοινωνία με τον κόσμο, όχι μόνο με την επικοινωνία μέσα στο δικαιϊκό χώρο, είτε με τη λογική, είτε με την πολιτική, αποκρυσταλλώνονται και καταλήγουν στην απονομή της δικαιοσύνης, όχι τόσο στους άλλους τομείς της λειτουργίας της, η απονομή της είναι μία από τις καταληπτές της λειτουργίες που εν τούτοις μέσα στο πλέγμα που λειτουργεί, είναι τόσο σύνθετη που τελικά από καταληκτική, καταλήγει και είναι πρωτεύουσα σε σχέση με τις επιπτώσεις που προκαλεί.
Εσείς βέβαια, οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζετε, γιατί καθημερινά το βιώνετε, ότι δεν έχετε την ευθύνη μόνο της ερμηνείας και της εφαρμογής ενός νόμου αλλά μία ευθύνη πολυπλοκότερη. Μία ευθύνη μεγαλύτερη που ξέρετε εσείς ότι συνίσταται στο ότι πρέπει να αποδώσετε την ουσιαστική και όχι την τυπική δικαιοσύνη. Και ουσιαστική δικαιοσύνη είναι και αυτή η δικαιοσύνη που εναρμονίζεται με αυτό που λέμε το κοινό περί δικαίου αίσθημα.
Αυτό το αίσθημα διαμορφώνεται κατά τη γνώμη μου από τη συνισταμένη ή διαφορετικά από τη μέση κοινωνική αντίληψη. Η κοινωνική αντίληψη πρέπει να αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε νομική κατασκευή. Όχι μόνο γιατί το επιτάσσουν οι κανόνες της δημοκρατίας μας, αλλά γιατί διαφορετικά θα είναι πολύ εύκολο και εξαιτίας αυτού πολύ πιθανό να οδηγηθούμε σε νομικούς συλλογισμούς που έχουν κάποια στοιχεία υποκειμενικότητας.
Οι σχετικές επομένως με την απονομή της δικαιοσύνης αξιολογήσεις δεν πρέπει να είναι αμέτοχες κατά τη γνώμη μας του πολιτικού και του κοινωνικού γίγνεσθαι. Ιδιαίτερα στη Δίκη αυτή την οποία εγώ προσωπικά δε θα τη χαρακτηρίσω πολιτική αλλά θα τη χαρακτηρίσω σύνθετη με εξέχον και με κυρίαρχο το στοιχείο των πολιτικών κινήτρων.
Σε αυτή τη Δίκη πιστεύω ότι η δικαιοσύνη, επειδή ακριβώς έχει αυτά τα στοιχεία των πολιτικών κινήτρων, δεν πρέπει να παραμείνει τυφλή ακριβώς για να μην της προσαχθεί η κατηγορία ότι τελικώς ίσως, αν και τυφλή, έχει αναπτύξει μια ιδιαίτερη ακουστική ικανότητα σε άλλους ήχους. Οι δικαστικές αποφάσεις είναι ένα δικαιϊκό μήνυμα προς την κοινωνία και επομένως για την απήχηση αυτού του μηνύματος σημαντικό ρόλο παίζει ο λήπτης που θα το πάρει, δηλαδή στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκτός από τον κατηγορούμενο, η κοινωνία.
Γιατί τελικά αυτό το μήνυμα το αξιολογεί η ίδια η κοινωνία. Τα κριτήρια στο πώς θα τα αξιολογήσει και πώς θα αποδεχθεί αυτό το μήνυμα είναι ρευστά, πάντα όμως υπάρχει ένα μίνιμουμ κριτήριο κοινής αντίδρασης σε κάθε τέτοιο μήνυμα, το οποίο μίνιμουμ κριτήριο επιτρέπει τη σχετική εκτίμηση της επίδρασής του.
Ένα είναι σίγουρο και αυτό θέλουμε να προλάβουμε για να είναι θετικό και προς το συμφέρον του συγκεκριμένου κατηγορούμενου: Ότι αυτά τα μηνύματα τα δικαιϊκά μέσα στα οποία είναι και η απόφασή σας, η ακριβής αξία αυτών των μηνυμάτων εκτιμάται αφού τα λάβει ο αποδέκτης τους. Την πρόταση λοιπόν του κ. Εισαγγελέα ως μήνυμα προς την κοινωνία, αλλά και στην αντιμετώπιση του συγκεκριμένου κατηγορουμένου μέσα σε αυτή την αίθουσα κατά την απολογία του, ισχύει η άποψη η οποία διαμορφώθηκε όπως είπα παραπάνω χωρίς παρεμβολές και παραμορφώσεις. Ήταν ακριβώς ότι βγήκε μέσα από αυτή την αίθουσα.
Δεν έχει δώσει καμία συνέντευξη ο Θωμάς Σερίφης ούτε εμείς. Το μήνυμα λοιπόν που εξέλαβε η κοινωνία όπως διατυπώθηκε και από την Πολιτική Αγωγή και από τον Τύπο, είναι ότι δεν υπάρχει ενότητα στη συμπεριφορά του Δικαστηρίου σε σχέση με τη συμπεριφορά απέναντι στους άλλους κατηγορουμένους με την ίδια τακτική που ομολογούν, που αποδέχονται τις πράξεις τους και δεν οδηγούν στον αυτό σκοπό.
Διαφάνηκε μία αντιφατικότητα. Πιστεύουμε ότι αυτή η αντιφατικότητα δεν πρέπει να αποτυπωθεί στην απόφαση και πιστεύουμε και το ζητάμε κιόλας, ότι το Δικαστήριο στην κρίση του πρέπει να δεχθεί την προσέγγιση που έκανε και ο κ. Αναπληρωτής Εισαγγελέας, ακριβώς για να μην καταρριφθεί το αίσθημα της ασφαλείας που πρέπει πάντα να συνοδεύει τις αποφάσεις και ας το πούμε και λίγο διαφορετικά, να μην αιωρείται καμία καχυποψία στην ατμόσφαιρα.
Επειδή και σε σχέση με αυτή που φάνηκε ότι εκτιμήθηκε εδώ μέσα και κατά τον Αριστοτέλη «πάντα γαρ ενδέχεται και άλλος έχει›, ας πλησιάσουμε λίγο αυτό το «άλλος› του συγκεκριμένου κατηγορουμένου και να αναλύσουμε από μια άλλη σκοπιά –και θα καταλάβετε για ποια σκοποιά- τί ήταν αυτό που δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε και που τελικά μας είπε και πιστεύω ότι το είπε με τον καλύτερο και τον σωστότερο τρόπο, σωστότερο από την άποψη του πώς βοηθά τη δικαιοσύνη.
Κάποτε λέει και ο ίδιος στην απολογία του: «Εγώ πιστεύω ότι με το που αναλαμβάνω τις ευθύνες μου βοηθώ την κρίση σας, βοηθώ τη δικαιοσύνη›. Του έγιναν και άλλες ερωτήσεις ή μάλλον παρατηρήσεις, «δεν είσαι με τη δικαιοσύνη, δεν είσαι με το κράτος› και λέει «εγώ πιστεύω ότι με τον τρόπο μου βοηθάω, το έχω κάνει απ’ την αρχή›. Από την πρώτη στιγμή λοιπόν της σύλληψής του μας είπε για τα πολιτικά του κίνητρα. Είπε ότι εντάσσεται σε μια εξωκοινοβουλευτική Οργάνωση, έμαθε αργότερα ποια ήταν, τί ήθελε, τέλος πάντων μας εξηγεί ότι το κυρίαρχο κίνητρό του για τη συμμετοχή του ήταν τα πολιτικά κίνητρα.
Πώς τοποθετήθηκε και τί στάση πήρε μετά σε σχέση με τις ενέργειες για τις επιμέρους πράξεις που συμμετείχε; Μας λέει μόνος του ότι «η οριστική μου απόφαση, το να αποχωρίσω και σταθερή επί 13 χρόνια μετά, δεν αποδεικνύει μια πολιτική αντίθεση αλλά και μια ηθική επιλογή›. Τί μας λέει αυτό το πράγμα; Ότι «κύριοι εγώ γνώριζα ότι ήταν λάθος, αν δεν το γνώριζα, θα συμμετείχα και δεν συμμετέχω γιατί έχω μεταμεληθεί›.
Ο τρόπος της ομολογίας του κατηγορουμένου αυτού χωρίς να προσπαθεί να αποκρύψει κάτι, χωρίς όμως να προσπαθεί να βρει και ένα στοιχείο ελάφρυνσης, δείχνει ότι βαθιά μέσα του κάτι τον βαραίνει και θέλει να ξαλαφρώσει. Ακόμα και τότε που έχει γευτεί την απομόνωση της φυλακής και τα έχει σκεφτεί, δεν προσπαθεί να ξαλαφρώσει και να αποτινάξει τίποτε από πάνω του. Παρά το ότι από τη διαδικασία δεν προέκυψε τίποτε σε βάρος του. Σε βάρος του Θωμά Σερίφη υπάρχει μόνο η ομολογία του. Όταν εξετάζονταν οι επιμέρους πράξεις οι μάρτυρες και από την παλιά δικογραφία και από αυτούς που εξετάστηκαν τώρα, κάποιοι μιλούν για 4 άτομα. Σηκώνεται ο ίδιος και λέει «πέντε, ήμουν κι εγώ›.
Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο, κανένα. Κάποιοι σε μια ληστεία αναγνωρίζουν άλλον αντί αυτού και αυτός λέει έντιμα «εγώ›. Ο τρόπος του λοιπόν αυτός, γνωρίζοντας ότι μπορούσε κάπου να αποσείσει εντελώς την κατηγορία, να ξαλαφρώσει τον εαυτό του, δηλώνει ότι από κάπου θέλει να εξιλεωθεί. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτό είναι ειλικρινής μετάνοια, δε θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί διαφορετικά.
Μην περιμένουμε κ.κ. Δικαστές άνθρωποι σαν το Θωμά Σερίφη που μας έχουν δείξει πώς βλέπουν τη ζωή, με έναν υπερβολικό συναισθηματισμό και φιλότιμο, και μας λένε και το πιστεύουν και γι αυτό άλλωστε συμμετείχαν με οποιαδήποτε συμμετοχή στην Οργάνωση αυτή και στις ενέργειες ότι είχαν πολιτικό κριτήριο, τη θεωρούν πολιτική πράξη, δηλαδή κάποια στιγμή αυτούς τους ανθρώπους τους θεώρησε συντρόφους του, να έρθει εδώ και να μας καταδείξει την ειλικρινή μετάνοιά του με τον τρόπο τον τυπικό που απαιτεί πράγματι στενά ο νόμος.
Δε θα μπορούσε ποτέ ούτε να αναφερθεί σε ονόματα ούτε να ζητήσει μονορηματικά συγνώμη. Έχει ζητήσει συγνώμη και κατ’ επανάληψη και με τον τρόπο του ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος. Ρηματικά και μόνο όχι όμως. Η πραγματική του μετάνοια πιστεύουμε ότι φάνηκε με τον πιο συγκλονιστική τρόπο κάποια στιγμή της απολογίας του. Ερωτώμενος από την Έδρα αν γνωρίζει και έχει αντιληφθεί πώς βρέθηκε στην Ασφάλεια, αυτός τί μας απαντά: «Δεν με απασχόλησε ιδιαίτερα το γεγονός, για μένα ήταν ευκαιρία να λυτρωθώ απ’ το παραλθόν μου›.
Δεν είναι μόνο το φιλότιμο που μας έχει δείξει που δεν ήθελε να σχολιάσει αρνητικά το πώς βρέθηκε στην Αντιτρομοκρατική ο Θωμάς Σερίφης, εκείνη τη στιγμή σκεφτόμαστε όλοι τον εαυτό μας. Εκείνη τη στιγμή είμαστε όλοι αυθόρμητοι. Είναι άνθρωπος όπως και οι περισσότεροι από δω μέσα που δεν έχουν ξαναβρεθεί στο εδώλιο, δε θα μπορούσε να είχε κατασκευασμένα και μεθοδευμένα και ωραία προγραμματισμένα πάρα πολλά πράγματα.
Αυτή η φράση του, ότι «για μένα ήταν ευκαιρία να λυτρωθώ από το παρελθόν μου›, αυτή η ουσιαστική σε βάθος απάντησή του ήταν το αποκορύφωμα της κατάθεσης ψυχής που μας έκανε ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος ενώπιόν σας. Λύτρωση περιμένει κάποιος για κάτι που τον έχει βασανίσει πολύ, τον έχει απασχολήσει, τον έχει ταλαιπωρήσει και όμως έχει μετανοήσει γι αυτό. Αν δεν έχει μετανοήσει δεν θα περιμένει τη λύτρωση.
Επομένως, η μετάνοιά του αυτή, η μεταμέλειά του είναι ειλικρινής και έμπρακτη και όχι προσχηματική για να μειώσει τις ποινές του. Δεν προσπαθεί καθόλου να ξαλαφρώσει τον εαυτό του. Κάπου μας έχει δώσει την εντύπωση –θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι κάποιοι δημοσιογράφοι το σχολίαζαν- ότι αυτός ο άνθρωπος πρέπει να πληρώσει. Μήπως δεν είναι μεταμέλεια η στάση του.
Κάπου πάλι στην απολογία του μας λέει: «Δεν πιστεύω ότι βρέθηκα αδίκως στα χέρια της Αντιτρομοκρατικής. Αυτό το δίκαια που θεωρεί ότι βρέθηκε δεν είναι έμπρακτη μεταμέλεια αυτού του ανθρώπου; Εκείνο όμως που πρέπει να μας πείσει για την ειλικρινή του μεταμέλεια, είναι αυτό που λέει συνέχεια στην απολογία του. Το λέει και το τονίζει, όταν τον ρωτάτε αν έχει μετανοήσει, πώς τα βλέπει τώρα, δεν είναι ότι δεν απαντά, λέει: «Βεβαίως›.
Τί λέει όμως παραπέρα; Ότι «για μένα δεν παίζει ρόλο μία απάντησή μου, ναι ή όχι, παίζει ρόλο και το έχω αποδείξει με όλη τη στάση ζωής μου›. Όταν ερωτήθηκε «πώς το κρίνετε αυτό;› είπε «εμένα το έχει δείξει η αποχώρησή μου. Το ότι μετά από τόσα χρόνια είμαι σταθερός, σημαίνει ότι δεν συμφωνούσα›.
Κάποια στιγμή κάποιος, δε θυμάμαι ποιος εκ των Προέδρων, τον ρώτησε: «Είχατε ψευδώνυμο; Και ποιο;› Δεν απάντησε όχι, λέει «ναι, είχα›. «Ποιο;› «Δε νομίζω να έχει ιδιαίτερη σημασία, άλλωστε το ξέρετε και φαίνεται ξεκάθαρα›. Αυτό σημαίνει άρνηση και χρήση του δικαιώματος σιωπής; Όχι. Σημαίνει κάτι άλλο που μας έχει δείξει αυτός ο άνθρωπος εδώ μέσα. Σημαίνει ότι αισθάνεται άσχημα ακόμα και να αναφερθεί για κάποια πράγματα, να πει κάποιες λέξεις.
Ας μου επιτραπεί η έκφραση, ίσως δεν είναι η κατάλληλη, εγώ κατανόησα, εγώ βέβαια έχω και τον τρόπο και λόγω της επαφής μου από τότε μέχρι σήμερα, ότι αυτός ο άνθρωπος για κάποια πράγματα ντρέπεται. Είναι ο λόγος για τον οποίο προσπαθούσαν οι τρεις δικηγόροι του να τον πείσουν να πει με λεπτομέρειες για τις ενέργειες στις οποίες συμμετείχε, επειδή πιστεύαμε ότι ο τρόπος με τον οποίο συμμετείχε, θα τον βοηθούσε να ελαφρύνει τη θέση του. Το πιστεύαμε αυτό, θα σας το αναλύσουν οι συνάδελφοί μου. Αυτός έλεγε «όχι, δεν θέλω να ακούγεται ότι συμμετείχα εκεί›.
Αυτό σημαίνει ντροπή. Για μένα η ντροπή είναι ένα στοιχείο ειλικρινούς μεταμέλειας. Ίσως και σεβασμό που κανείς άλλος δε θα μπορούσε να δείξει. Υπάρχει και κάτι άλλο όμως το οποίο βγήκε αυθόρμητα και που δείχνει την ειλικρινή του μεταμέλεια μέσα από την απολογία του. Όταν ερωτήθηκε πώς συμμετείχε στο μετέπειτα διάστημα, μετά την αποχώρησή του, στους αγώνες που αυτός θεωρούσε, για να δει και το Δικαστήριο αν διαφοροποιήθηκε, πώς τα έβλεπε, αυτός ο οποίος προσέχει πάντα όταν αναφέρεται στους άλλους ή σε άλλες ενέργειες ή σε κρίσεις, όχι υποχρεωτικώς σε πρόσωπα λέει: «Συμμετείχα στο Σωματείο μου, συμμετείχα στις διαδηλώσεις, δεν κατέβαινα στις εκλογές, δεν συμμετείχα στο Κόμμα, γιατί πίστευα –και φάνηκε από το κλίμα των ημερών που μας συνέλαβαν- ότι θα διασυρθούν αυτές οι Οργανώσεις και τα Κόμματα›.
Όταν κάποιος μέσα του πιστεύει ότι αν μαθευτεί κάτι θα θεωρηθεί διασυρμός, έστω και κατά την κοινή αντίληψη και 100% να μην το έχει αποδεχθεί, σημαίνει ότι έχει μια αρνητική αντίληψη, έχει μια άλλη απαξία μέσα του γι αυτό το οποίο έκανε. Ας υπολογίσουμε και την ηλικία του, στα 22 του χρόνια ήταν ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος, 20 χρονών ήταν πάρα πολύ δύσκολο για τον καθένα μας σε αυτή την ηλικία όχι να ενταχθεί, να ενταχθεί ήταν εύκολο, να αποχωρίσει και να αποστασιοποιηθεί από αυτές τις ενέργειες. Ας μην ξεχνάμε ότι σε αυτή την ηλικία το κριτήριο δεν είναι ώριμο. Αυτός όμως τα κατάφερε. Ειλικρινή μεταμέλεια όμως δείχνουν και οι καταθέσεις των λιγοστών δυστυχώς μαρτύρων που μας επέτρεψε γιατί σας εξήγησα, ήταν αρνητικός ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος να βοηθήσει έστω και στο ελάχιστο τον εαυτό του.
Δύο συγγενείς και δύο άνθρωποι από την δουλειά του ήρθαν με δική του πρωτοβουλία και χωρίς την άδειά του. Οι μάρτυρες – να μην τα αναφέρω λεπτομερώς – μας λένε ότι ουδέποτε μίλησε με τον τρόπο που συνάδει σε ανθρώπους που συμμετέχουν, που συμφωνούν σε τέτοιου είδους Οργανώσεις, ας πούμε άκρα του επαναστατισμού, ότι ουδέποτε συμμετείχε κάπου αλλού παρά μόνο σε εκδηλώσεις του μαζικού Κινήματος και προσανατολισμένος προς τα εκεί. Προς τα εκεί ήταν στραμμένος, προς τα εκεί καλούσε τον συνάδελφό του και τους άλλους όπως μας έλεγε. Δεν προσπάθησε να επηρεάσει κανέναν αρνητικά. Μάλιστα όλοι λένε δεν τις σχολίαζε αυτές τις ενέργειες. Ρωτήθηκαν όλοι οι μάρτυρες «μετά από κάθε ενέργεια παίρνατε την γνώμη του, κάθε ενέργεια που ακουγόταν μετά από την προκήρυξη της 17Ν›. Όλοι είπαν «δεν σχολιάζε›. Αυτό κατά την γνώμη μας είναι ειλικρινής μετάνοια.
Όμως ας πάμε και κάπου αλλού. Εκτός από τον τομέα της ειλικρινούς μετάνοιας να δούμε τον τομέα της συμπεριφοράς του και το λέω για να αναφερθώ στα ελαφρυντικά ακριβώς του άρθρου 84. Ποια ήταν η διαδρομή του, ποια ήταν η συμπεριφορά του επί 13 χρόνια σταθερά μετά την απομάκρυνσή του από αυτή την Οργάνωση;
Είναι αποδεδειγμένα κ.κ. Δικαστές τα 13 σταθερά χρόνια της απομάκρυνσής του. Ούτε ενέργεια προκύπτει, ούτε κανένα στοιχείο, ούτε καμία μαρτυρία, ούτε από κανέναν άλλο συγκρατούμενο. Μάλιστα δυναμώνει αυτή η αντίληψη ότι δεν συμμετείχε και από τους μάρτυρες. Τι μας λένε; Τι φαίνεται και τι μας απέδειξαν;
Καταρχήν ας αναφερθούμε στην εργατικότητά του που πολλές φορές έχει αναφερθεί ότι για πάρα πολλούς λόγους έκανε δύο δουλειές. Την οικογένειά του συντηρούσε, φιλότιμος ήταν μας λένε, ευγενικός ήταν, συμπεριφερόταν πάντα καλά, όλα τα θετικά στοιχεία αλλά όχι με την έννοια της υπερβολής, με την έννοια του απλού ανθρώπου. Δεν τον ανέβασαν και σε κανένα άλλο επίπεδο οι μάρτυρες. Ένας απλός αλλά καλός άνθρωπος. Εξάλλου δεν έχει κατηγορηθεί ούτε για τροχαίο ο Θωμάς Σερίφης. Επί 13 χρόνια συνεχώς, δεν πάμε πιο πριν γιατί ήταν πάρα πολύ νεαρός. 22-23 αποχώρησε από αυτή την Οργάνωση.
