Σε ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα συνέρχονται αύριο στις Βρυξέλλες οι 25 χώρες της μελλοντικής διευρυμένης Ευρωπαϊκής Ενωσης για μαραθώνιες διαπραγματεύσεις και στόχο μία ιστορική πρόκληση : Την υιοθέτηση του πρώτου Ευρωπαϊκού Συντάγματος.
Το πεδίο είναι έτοιμο για μία μετωπική σύγκρουση ανάμεσα στους υποστηρικτές του σχεδίου συντάγματος που βρίσκεται στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) και τον ισπανο-πολωνικό άξονα που υποστηρίζει μία κατανομή της εξουσίας που θα του επιτρέψει να αντιταχθεί στη γαλλο-γερμανική ηγεμονία.
Στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου ο ιταλός πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι δήλωσε χθες ότι έχει ''στην τσέπη'' μία πρόταση που θα του επιτρέψει να διασώσει τη σύνοδο των Βρυξελλών, ενώ ο πρόεδρος της Πολωνίας Αλεξάντερ Κβασνιέφσκι επισείει την απειλή του βέτο.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν θα αποκαλύψει το περιεχόμενο της πρότασής του παρά το τελευταίο λεπτό.
Η μάχη θα δοθεί στο θεσμικό μέρος του συντάγματος, που θα επιτρέψει στην διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ενωση να λαμβάνει αποφάσεις και να εξασφαλίζει βαρύνουσα παρουσία στη διεθνή σκηνή.
Το διακύβευμα συνίσταται στο βάρος των κρατών-μελών στις ψηφοφορίες στο Συμβούλιο των Υπουργών και στην εκπροσώπησή τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο εφιάλτης μιας επανάληψης της συνόδου της Νίκαιας τον Δεκέμβριο 2000, η οποία κατέληξε σε μία συνθήκη που χαρακτηρίσθηκε ανεπιφύλακτα μέτρια, πλανάται επάνω από τη σύνοδο, οι εργασίες της οποίας εκτιμάται από τους διπλωμάτες ότι θα παραταθούν μέχρι την Κυριακή.
Η Ισπανία και η Πολωνία κρατούν τα κλειδιά της διαπραγμάτευσης με την άρνησή τους μέχρι στιγμής να εγκαταλείψουν την σχεδόν ισοβαρή με τους τέσσερις ''μεγάλους'' (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ιταλία) εκπροσώπησή τους στις ψηφοφορίες για τη λήψη των αποφάσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που τους δίνει η συνθήκη της Νίκαιας.
Απορρίπτουν τη στάθμιση των ψήφων που προτείνει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα σύμφωνα με το δημογραφικό βάρος κάθε χώρας μέλους με τη λήψη αποφάσεων βάσει της ''διπλής πλειοψηφίας'' (50% των χωρών, 60% του πληθυσμού).
Αλλες μάχες θα δοθούν για τη σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου οι μικρές χώρες και τα μελλοντικά κράτη μέλη θέλουν να διατηρήσουν έναν εκπρόσωπο ανά χώρα, για τον περιορισμό του δικαιώματος του βέτο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και για την αναφορά στον χριστιανισμό που ζητούν οι καθολικές χώρες (Ισπανία, Πολωνία, Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία).
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η πρόταση για μία 15μελή Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 2009 είναι καταδικασμένη και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι σκοπεύει να προωθήσει την ιδέα μιάς 18μελούς Επιτροπής από το 2014, με τη μεσολάβηση μίας μεταβατικής περιόδου με τριάντα επιτρόπους, δύο από τους οποίους θα προέρχονται από την Πολωνία, η οποία έτσι θα εισέλθει στην ομάδα των ''μεγάλων''.
Ανάλογη προθεσμία μέχρι το 2014 είναι πιθανόν να προταθεί για την εφαρμογή και της ''διπλής πλειοψηφίας'' στο Συμβούλιο. Και για να καλοπιάσει όσους γίνεται περισσότερους ο ιταλός πρωθυπουργός είναι πιθανόν να προτείνει κάποια ενίσχυση της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης για την Ισπανία, την Πολωνία και τους ''μικρούς''.
Αυτό όμως είναι πιθανόν να ερεθίσει τη Γαλλία και τη Γερμανία, που έχουν ταχθεί κατά οποιουδήποτε ''μαγειρέματος'' που θα οδηγούσε σε έναν ''συμβιβασμό των εκπτώσεων''.
''Δεν θα αποδεχθούμε μία συμφωνία που θα επιτευχθεί με οποιοδήποτε τίμημα και υπό οποιουσδήποτε όρους'', επανέλαβε χθες ο γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ, ενώ ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ δήλωσε σήμερα ότι ''η σύνοδος των Βρυξελλών δεν μπορεί να επιτραπεί να καταλήξει σε μία δεύτερη Νίκαια''.
Εάν δεν υπάρξει ομοφωνία κατά τη σύνοδο των Βρυξελλών, το Βερολίνο και το Παρίσι, με την υποστήριξη της Λισαβόνας και της Πράγας, σκοπεύουν να αναβάλουν τη λήψη απόφασης μέχρι το 2004, μετά τη μεσολάβηση μίας περιόδου περισυλλογής.