Ποτέ η Δεξιά δεν ήταν τόσο ισχυρή στην Ευρώπη: Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, ίσως αύριο Γερμανία. Αν προσθέσουμε την παρουσία ενός Ρεπουμπλικανού στον Λευκό Οίκο και την όλο και μεγαλύτερη σύγκλιση των απόψεων του Χοσέ Μαρία Αθνάρ και του Τόνι Μπλερ, το συμπέρασμα είναι πως η επιτυχία των "κληρονόμων" της Θάτσερ και του Ρίγκαν δεν ήταν ποτέ πιο εντυπωσιακή.
Κι όμως, παρά την ιστορική αυτή συγκυρία, στις χώρες που βρίσκεται στην εξουσία, η Δεξιά εφαρμόζει ένα φιλελευθερισμό ιδιαίτερα μετριοπαθή. Σαν να ντρέπεται που έχει επιλέξει αυτή την πολιτική.
Για τη Θάτσερ και τον Ρίγκαν, τα πράγματα ήταν απλά: έπρεπε να μειωθεί στο ελάχιστο ο ρόλος του Kράτους και να ανατεθεί η οικονομική ευημερία στις αγορές, με τη μείωση της φορολογίας και τις ιδιωτικοποιήσεις.
Στη Βρετανία, προϋπόθεση για την εφαρμογή αυτού του προγράμματος ήταν να "γονατίσουν" τα συνδικάτα. Είκοσι χρόνια μετά, η "σιδηρά κυρία" μπορεί να υπερηφανεύεται ότι πέτυχε τον στόχο της: το πανίσχυρο TUC δεν έχει ακόμη συνέλθει.
Ο βασικός "κληρονόμος" της Θάτσερ στην Ευρώπη είναι σήμερα ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Ωστόσο, δεν χρειάστηκε παρά η κινητοποίηση ενός και μόνο συνδικάτου, του CGIL, για να αναγκαστεί ο ιταλός πρωθυπουργός να αποσύρει τα επίμαχα σημεία ενός νομοσχεδίου για την εργασία και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τους εργαζομένους. Σε ένδειξη καλής θέλησης μάλιστα, η κυβέρνηση εμφανίζεται διατεθειμένη να αυξήσει τον προϋπολογισμό για την ασφάλιση κατά της ανεργίας.
Ανάλογες διαφορές παρατηρούνται και στο οικονομικό επίπεδο. Στο όνομα του ιερού κανόνα του laissez-faire, ολόκληροι τομείς της βρετανικής βιομηχανίας εξαφανίστηκαν στη δεκαετία του '80 ή παραδόθηκαν σε ξένες επιχειρήσεις. Στην Ιταλία, τώρα που η FIAT διέρχεται κρίση, ο πρωθυπουργός δέχθηκε τον πρόεδρό της Πάολο Φρέσκο για να συζητήσουν πώς η κυβέρνηση θα μπορούσε να βοηθήσει. Το ενδεχόμενο να περάσει η εταιρεία του Τορίνο στα χέρια της αμερικανικής Τζένεραλ Μότορς δεν αρέσει καθόλου στους πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους της Ιταλίας.
Και η γαλλική Δεξιά, όμως, έχει αναθεωρήσει πολλές από τις απόψεις της. Τα Ταχυδρομεία αντιμετωπίζονται ως κατ' εξοχήν δημόσια υπηρεσία. Ο υπουργός Μεταφορών Ντομινίκ Μπισρό μοιάζει να ξέχασε ότι τον περασμένο Φεβρουάριο υποστήριζε τη μετατροπή των Γαλλικών Σιδηροδρόμων σε ανώνυμη εταιρεία. Οσο για τον φανατικό "σιρακικό" Ζαν-Λουι Ντεμπρέ, συμφωνεί με τους κομμουνιστές ότι οι νόμοι κατά των απολύσεων πρέπει να γίνουν αυστηρότεροι.
Ακόμη και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ξεφεύγουν από αυτές τις αντιφάσεις. Είτε πρόκειται για τη βοήθεια προς τις εναέριες μεταφορές, είτε για τους περιορισμούς στις εισαγωγές άνθρακα, την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών ή τις επιδοτήσεις στη γεωργία, η πολιτική του Τζορτζ Μπους δεν θα μπορούσε να είναι λιγότερο φιλελεύθερη. Από τις κλασικές θέσεις της αμερικανικής και της ευρωπαϊκής Δεξιάς, οι μόνες που έχουν απομείνει είναι η μείωση του φόρου εισοδήματος και η πρόθεση μείωσης ορισμένων δημοσίων δαπανών.
Αν έχουν γραφτεί πολλά για την απώλεια ταυτότητας της ευρωπαϊκής Αριστεράς, κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να πει κανείς και για τη Δεξιά.
(Πηγή: Le Monde)
