Εκεί όπου οι μυστηριώδεις άυλες οντότητες του Εκείνου, του Εγώ και του Υπερεγώ, μάχονται στη σκιώδη αρένα του Ασυνείδητου για να υπερισχύσουν, «κοιμάται» ανήσυχος ακόμα ο αμφιλεγόμενος χαρτογράφος της ψυχής, προκαλώντας πάντα για την επαλήθευση ή τη διάψευση των θεωριών του.
Μία τομή στο - διαρκώς υπό εξερεύνηση- αμφισβητούμενο σύμπαν του Σίγκμουντ Φρόυντ επιχειρεί ο Πήτερ Γκέι, με το βιβλίο «Sigmund Freud - Μια σύγχρονη προσωπογραφία», προσφέροντας και στον μη ειδικό αναγνώστη μια πλήρη και σαφή θεώρηση των ψυχαναλυτικών, πολιτικών και φιλοσοφικών κειμένων της πολύπλευρης αυτής προσωπικότητας.
Ενεργά παρών και μετά θάνατον
Ο αυστριακός γιατρός, φυσιολόγος, ψυχίατρος και θεμελιωτής της ψυχαναλυτικής σχολής στον τομέα της ψυχολογίας, Σίγκμουντ Φρόυντ (1856 - 1939), έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους πιο βαθυστόχαστους αναλυτές του 20ου αιώνα, που μελέτησε και προσδιόρισε έννοιες, όπως το ασυνείδητο, την απώθηση και την παιδική σεξουαλικότητα και η επίδραση του επεκτάθηκε σε πολλούς τομείς της επιστήμης, όπως στην ανθρωπολογία, την κοινωνιολογία και τη φιλοσοφία, αλλά και στην τέχνη.
Οι επιστημονικές θεωρίες του και οι τεχνικές θεραπείας που ανέπτυξε θεωρήθηκαν ιδιαίτερα καινοτόμες και αποτέλεσαν αντικείμενα έντονης αμφισβήτησης, όταν παρουσιάστηκαν στη Βιέννη του 19ου αιώνα και, ακόμα και σήμερα, συνεχίζουν να προκαλούν έντονο προβληματισμό και αντιπαραθέσεις, έτσι όπως ο ίδιος ανέμενε, αφού είχε προβλέψει ότι θα τάραζε τον ύπνο της ανθρωπότητας.
Και έτσι ακριβώς έγινε, με τη ζωή και το έργο του να αποτελούν πάντα αντικείμενο συζητήσεων και τις επιθέσεις εναντίον του να συνεχίζονται, τόσο από θρησκευτικά όσο και από κοσμικά στρατόπεδα, αφού για κανέναν άλλον πρωταγωνιστή της σύγχρονης διανόησης δεν έχουν ειπωθεί περισσότερα μετά θάνατον.
Υποχρεωμένος να είναι τέλειος
Ο συγγραφέας Πήτερ Γκέι, ως ιστορικός και επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και ως άριστος γνώστης της γερμανοεβραϊκής κουλτούρας, έχοντας συγγράψει περισσότερα από 25 βιβλία και αποσπάσει 12 διεθνή βραβεία, κάνει μία διαφορετική προσέγγιση στον Φρόυντ.
Σε αντίθεση με άλλους βιογράφους, δεν εξωραΐζει, δεν αποσιωπά, δεν στηρίζεται σε αμφίβολες μαρτυρίες. Ερευνά σε βάθος, διασταυρώνει πληροφορίες, παραθέτει για πρώτη φορά περίπου δύο χιλιάδες νέα ή αποκαταστημένα εδάφια και εντάσσει τον Φρόυντ στο πραγματικό ιστορικό και επιστημονικό πλαίσιο. Δεν είναι υποστηρικτής του φροϋδισμού, ούτε λάτρης ενός ειδώλου. Τολμά να διαφωνήσει με τον «δάσκαλο» και να τον αντιμετωπίσει ως απλό ανθρώπινο ον.
Όπως αναφέρει ο συγγραφέας: «Ο Φρόιντ, σε αντίθεση με άλλες μεγάλες μορφές του δυτικού πολιτισμού, μοιάζει υποχρεωμένος να είναι τέλειος. Κανένας από όσους είναι εξοικειωμένοι με την παθολογία του Λούθηρου, του Γκάντι, του Νεύτωνα, του Δαρβίνου, του Μπετόβεν, του Σούμαν, του Κιτς ή του Κάφκα δεν θα τολμούσε να ισχυριστεί ότι οι νευρώσεις τους ήταν επιβλαβείς για τα δημιουργήματά τους ή ότι επηρέασαν το μεγαλείο τους».
Ταυτόχρονα, ο Πήτερ Γκέι αναρωτιέται ποιος θα είναι ο ρόλος του Φρόυντ και των ιδεών του στο μέλλον. Οι ευρέως προβαλλόμενες αντίπαλες θεραπείες, η θεαματική εξέλιξη της φαρμακευτικής αγωγής και η διάδοση βιολογικών προσεγγίσεων της ψυχικής λειτουργίας καθιστούν σήμερα την αξία των ιδεών του προβληματική. Ωστόσο, και η άποψη ότι οι ιδέες αυτές είναι απαρχαιωμένες παραμένει ριψοκίνδυνη.
