Το «πράσινο φως» για αλλαγές στο νόμο περί ευθύνης υπουργών, οι οποίες θα κινούνται εντός των ορίων που επιτρέπει το Σύνταγμα, έδωσε το υπουργικό Συμβούλιο.
Στην παρέμβασή του ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι είναι εφικτές διορθωτικές παρεμβάσεις, «ώστε να εξαλειφθούν ανεπίτρπτες διακρίσεις υπέρ των υπουργών, οι οποίες δεν επιβάλλονται από το Σύνταγμα».
Παρουσιάζοντας τις αλλαγές ο υπουργός Δικαιοσύνης Χάρης Καστανίδης επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι με το νέο νομοσχέδιο καταργούνται οι σύντομες παραγραφές, δηλ. η παραγραφή για τυχόν αδικήματα βουλευτών και πολιτικών θα είναι ίση με τη γενική παραγραφή που προβλέπεται για όλους τους Έλληνες πολίτες.
Ο κ. Καστανίδης τόνισε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει δεσμευτεί να προτείνει την τροποποίηση του άρθρου 86 του Συντάγματος, αμέσως μόλις αυτό είναι εφικτό, προκειμένου να διευκολυνθεί η άσκηση ποινικών διώξεων σε βάρος επίορκων υπουργών και υφυπουργών, οι οποίοι ζημιώνουν το κράτος καταχρώμενοι της εμπιστοσύνης των πολιτών.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι «διαχρονικά, το πρόβλημα είναι όχι αν μια κυβέρνηση φτιάξει ένα νομοθετικό πλαίσιο, αλλά εάν μια κυβέρνηση το εφαρμόσει» και επέκρινε την κυβέρνηση Καραμανλή: «Το θέμα με την κυβέρνηση Καραμανλή ήταν όχι το νομοθετικό πλαίσιο, αλλά η απόλυτη απόφασή της να μην εφαρμόσει το νόμο περί ευθύνης υπουργών. Κι ένας μέτριος νόμος στα χέρια μιας κυβέρνησης που έχει αποφασίσει να επιβάλει την κάθαρση σημαίνει πολλά».
Aναλυτικά, οι αλλαγές που επέρχονται στο νόμο περί ευθύνης υπουργών, όπως τις ανακοίνωσε το υπουργείο, είναι οι ακόλουθες:
1. Κατάργηση όλων των εξαιρετικά σύντομων παραγραφών. Ειδικότερα, ο ισχύων νόμος προβλέπει πενταετή παραγραφή ακόμα και για τα κακουργήματα. Η θέσπιση της ειδικής αυτής παραγραφής, προς όφελος των Υπουργών, δε δικαιολογείται και ούτε άλλωστε επιβάλλεται από το Σύνταγμα. Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου η παραγραφή για αδικήματα Υπουργών είναι ίδια με την παραγραφή που ισχύει για όλους. Βεβαίως δεν μπορεί να αλλάξει η προβλεπόμενη από το άρθρο 86 παρ. 2 Συντ. αποσβεστική προθεσμία.
2. Επιβολή περιοριστικών όρων. Με τον ισχύοντα νόμο απαγορεύεται η βίαιη προσαγωγή, σύλληψη, προσωρινή κράτηση και επιβολή περιοριστικών όρων σε βάρος Υπουργών. Οι πρώτες τρεις απαγορεύσεις φαίνονται πράγματι δικαιολογημένες, ώστε να αποφεύγεται πιθανή δυσανάλογη βλάβη στην πολιτική ζωή σε σχέση με το δικονομικό όφελος στο οποίο στοχεύουν. Ωστόσο η απαγόρευση επιβολής περιοριστικών όρων, όπως είναι λ.χ. η απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, δε φαίνεται δικαιολογημένη, κυρίως αν λάβει κανείς υπόψη του ότι σε άλλες χώρες πολιτικά πρόσωπα διέφυγαν στο εξωτερικό.
3. Υποχρεωτική κατάσχεση οικονομικού οφέλους. Προστίθεται νέα διάταξη στο σχέδιο νόμου, σύμφωνα με την οποία, η Επιτροπή της Βουλής που διενεργεί προκαταρκτική εξέταση διατάσσει υποχρεωτικά την κατάσχεση του οικονομικού οφέλους που συνεπάγεται η διερευνώμενη αξιόποινη πράξη.
4. Δημιουργία Γνωμοδοτικού Συμβουλίου. Προτείνεται η δημιουργία τριμελούς Γνωμοδοτικού Συμβουλίου πριν από τη σύσταση της προανακριτικής Επιτροπής της Βουλής. Αποτελείται από έναν αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς εφετών και έχει ως έργο να προβεί στο νομικό έλεγχο των στοιχείων και την αξιολόγηση της ουσιαστικής βασιμότητάς τους και μετά να γνωμοδοτήσει εάν συντρέχει περίπτωση διερεύνησης πιθανής ποινικής ευθύνης Υπουργού. Ουσιαστικά πρόκειται για μια διαδικασία νομικής και ουσιαστικής επεξεργασίας των κατηγοριών, ώστε να παρέχονται περισσότερες εγγυήσεις για ορθή απόφαση σχετικά με την αναγκαιότητα σύστασης προανακριτικής επιτροπής.
5. Δέσμευση κάθε είδους λογαριασμών, τίτλων και χρηματοπιστωτικών προϊόντων μετά την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος Υπουργού ή Υφυπουργού με απόφαση του ανακριτή, εφόσον η δίωξη αφορά κακουργηματική πράξη.
Μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alter, ο κ. Καστανίδης, αναφερόμενος ειδικά στην εξίσωση της παραγραφής για πολίτες και πολιτικούς (που σήμερα ορίζεται στο νόμο περί ευθύνης υπουργών στα πέντε χρόνια από την ημέρα που τελέστηκε η πράξη), τόνισε πως αυτή η ρύθμιση μπορεί να τεθεί σε ισχύ χωρίς να απαιτείται αναθεώρηση του Συντάγματος. Πρόσθεσε πάντως πως θα χρειαστεί και η αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να αλλάξει και η ρύθμιση που αφορά την αποσβεστική προθεσμία εξάλειψης του αξιόποινων πράξεων υπουργών, η οποία σήμερα επέρχεται με το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση της αξιόποινης πράξης (εάν ως τότε η Βουλή δεν έχει ασκήσει ποινική δίωξη κατά υπουργού).
Την πρωτοβουλία της κυβέρνησης για αλλαγές στο νόμο περί ευθύνης υπουργών χαιρέτισε ο πρόεδρος Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, Χαράλαμπος Αθανασίου, σε δηλώσεις του στον τηλεοπτικό σταθμό Alter.
ΝΔ: Το ΠΑΣΟΚ ρίχνει πυροτεχνήματα
«Αμήχανη και φοβισμένη η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σύρεται πίσω από τις εξελίξεις», σχολιάζει σε ανακοίνωσή της η ΝΔ.
Η ΝΔ κάνει λόγο για «σκοπιμότητες», σημειώνοντας πως η κυβέρνηση έφερε στο υπουργικό συμβούλιο προσχέδιο για ένα νέο νόμο περί ευθύνης υπουργών μια μέρα πριν την έκδοση του πορίσματος για τη Siemens.
Κατηγορεί ακόμη την κυβέρνηση ότι «προσπαθεί να στρέψει την προσοχή του κόσμου μακριά από ένα κατ’ εξοχήν πράσινο σκάνδαλο. Προσπαθεί να ρίξει στάχτη στα μάτια του κόσμου».
«Δεν τα καταφέρνει, όμως! Γιατί ουσιώδεις αλλαγές στο νόμο προϋποθέτουν Συνταγματική Αναθεώρηση και έτσι οι όποιες εξαγγελίες του Κ. Καστανίδη δεν έχουν καμία πρακτική αξία», τονίζει η ΝΔ και προσθέτει ότι «σε κάθε περίπτωση, τα ζητήματα αυτά απαιτούν διακομματική συνεννόηση. Αυτό είχε δεσμευτεί και ο Πρωθυπουργός, μετά από πρόταση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, κ. Αντώνη Σαμαρά, στη σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το Δεκέμβριο του 2009».
Σύμφωνα με τη ΝΔ, «παρά τη δέσμευσή του, για ένα και πλέον χρόνο, ο Πρωθυπουργός δεν έκανε απολύτως τίποτα, παρόλο ότι του το είχε ζητήσει ξανά ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας από το βήμα της Βουλής. Κατόπιν αυτών, η Νέα Δημοκρατία ανακοίνωσε χθες ότι θα καταθέσει συγκροτημένη πρόταση στις αμέσως επόμενες μέρες».
«Την επομένη και μια μέρα πριν το πόρισμα για τη Siemens, η κυβέρνηση έφερε στο Υπουργικό Συμβούλιο, εκτός Ημερησίας Διάταξης, θέμα νόμου ''περί ευθύνης υπουργών''. Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: Το ΠΑΣΟΚ ρίχνει πυροτεχνήματα. Αποδεικνύει έτσι τις πραγματικές του σκοπιμότητες», καταλήγει η ανακοίνωση της ΝΔ.
Γ. Πεταλωτής: Μόνο ως πυροτέχνημα αντιλαμβάνεται τη διαφάνεια η ΝΔ
«Είναι η δεύτερη συνεχόμενη μέρα που η ΝΔ επαναλαμβάνει ο επιχείρημα των ''πυροτεχνημάτων''. Προφανώς γιατί με πυροτεχνήματα πολιτεύεται τόσα χρόνια», απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιώργος Πεταλωτής.
Σύμφωνα με τον κ. Πεταλωτή, η ΝΔ «έχει αποδείξει, ως κυβέρνηση, ότι μόνο ως πυροτέχνημα αντιλαμβάνεται τη διαφάνεια, γι’ αυτό και σήμερα αντιδρά».
«Ας κατανοήσουν επιτέλους οι πάντες, ότι είναι άμεση ανάγκη πλέον να εξαντληθούν όλες οι θεσμικές δυνατότητες μας, στα πλαίσια του Συντάγματος, ώστε η διαφάνεια, η ίση αντιμετώπιση του νόμου και η δικαιοσύνη να αφορούν όλους το ίδιο. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης την οποία εμείς διαθέτουμε, ενώ η Ν.Δ. το θεωρεί ''πυροτέχνημα''», κατέληξε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Σκληρή ανακοίνωση από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων
Νωρίτερα, την έντονη αντίδραση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ) προκάλεσαν δηλώσεις βουλευτή αναφορικά με το ποιος φέρει τις ευθύνες για την ατιμωρησία τυχόν ένοχων πολιτικών προσώπων.
Σε ανακοίνωσή της η Ένωση σημειώνει ότι «έχει παγιωθεί τον τελευταίο καιρό ως επικοινωνιακή τακτική ορισμένων η απονομή ευθυνών στη Δικαιοσύνη σχετικά με την ατιμωρησία πολιτικών προσώπων εμπλεκομένων σε σκάνδαλα».
Παράλληλα, πληροφορεί «ακόμη μια φορά τον ελληνικό λαό» ότι «οι ευθύνες για τα αποτελέσματα αυτά ανήκουν αποκλειστικά και μόνο σε αυτούς που έχουν διαμορφώσει το θεσμικό πλαίσιο με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνουν την ατιμωρησία τους».
«Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι ο ισχύων νόμος για την ευθύνη υπουργών διαμορφώθηκε από τη Βουλή και όχι από το δικαστικό σώμα. Οι δικαστές, συνεπώς, δεν μπορούν να παρανομήσουν κατά την εφαρμογή του, σε διάψευση των προσδοκιών αλλά και των συνηθειών ορισμένων», τονίζει η Ένωση.
Καλεί τέλος τους πολιτικούς που, όπως επισημαίνει, «μέχρι τώρα επιφύλαξαν στους εαυτούς τους το προνόμιο να έχουν και την πίτα και το μαχαίρι», να «κάνουν επιτέλους την αυτοκριτική τους και ας σταματήσουν να στοχοποιούν τους δικαστές και μάλιστα στις ύποπτες ημέρες που ζούμε. Ίσως έτσι επιτύχουν την ύστατη ώρα της απαξίωσης στα μάτια του λαού, να περισώσουν κάτι από την αξιοπιστία τους. Για να φτάσει επιτέλους το μαχαίρι στο κόκαλο».
