«Είναι πρόωρο και ανακριβές να μιλάμε για αδιέξοδο» στο πεδίο των μαχών μεταξύ των δυνάμεων που είναι πιστές στο Μουάμαρ Καντάφι και των αντικαθεστωτικών, εκτίμησε, μιλώντας στo naftemporiki.gr, ο Πρέσβης της Βρετανίας στην Αθήνα, Δρ Ντέιβιντ Λάντσμαν.
Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο παροχής «υλικής υποστήριξης» στους εξεγερμένους, τονίζοντας ωστόσο ότι ό,τι γίνει πρέπει να γίνει σε απόλυτη συμμόρφωση με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
O Πρέσβης της Βρετανίας στην Αθήνα, Δρ Ντέιβιντ Λάντσμαν.
Ο Δρ Λάντσμαν απέφυγε να προβεί σε κάποια εκτίμηση για το χρονοδιάγραμμα της επιχείρησης στη Λιβύη. Είπε ότι στόχος δεν είναι η αλλαγή καθεστώτος στη χώρα αλλά η προστασία των αμάχων, όμως «είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία(ο Καντάφι) και ταυτόχρονα να είναι ασφαλείς οι πολίτες». Παράλληλα απέκλεισε εμμέσως το ενδεχόμενο αναγνώρισης του Μεταβατικού Εθνικού Συμβουλίου των εξεγερμένων, επισημαίνοντας ότι η αναγνώριση αρμόζει μόνο σε κράτη «και όχι σε κυβερνήσεις ή άλλες ομάδες».
Έκανε επίσης λόγο για ένα «πεφωτισμένο εθνικό συμφέρον» της Βρετανίας βάσει του οποίου συμμετέχει στη στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη, η οποία είνι «ηθικά σωστή». «Δεν κοιτάμε απλώς κάποιο συγκεκριμένο βρετανικό συμφέρον αλλά την ευρύτερη εικόνα σχετικά με το τι είναι το σωστό», χαρακτηρίζοντας «παράλογο» τον ισχυρισμό ότι πίσω από όλο αυτό βρίσκονται τα συμφέροντα πετρελαϊκών επιχειρήσεων.
Στο πεδίο της μάχης οι εξεγερμένοι φαίνεται ότι χάνουν τη δυναμική που είχαν κερδίσει με τη βοήθεια των συμμαχικών αεροπορικών επιδρομών. Από την άλλη πλευρά η Διάσκεψη του Λονδίνου αυτή την εβδομάδα επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητα των συμμάχων να συνεχίσουν την αποστολή τους μέχρι να εφαρμοστεί πλήρως το ψήφισμα του ΟΗΕ. Τι συμβαίνει όμως αν φτάσουμε σε αδιέξοδο, μια τάση που βλέπουμε να δημιουργείται αυτή τη στιγμή;
«Νομίζω ότι έχετε δίκιο που αναφέρετε το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 1973 που υιοθετήθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα στη Νέα Υόρκη και η Διάσκεψη του Λονδίνου αυτή την εβδομάδα επαναβεβαίωσε την αποφασιστικότητα μια ευρείας ομάδας χωρών και περιφερειακών οργανισμών να προστατευθούν οι άμαχοι στη Λιβύη από τις επιθέσεις των δυνάμεων του Καντάφι. Νομίζω ότι κανείς δεν μπορεί να δώσει έναν λεπτομερή απολογισμό της σύγκρουσης, αυτά τα πράγματα ποτέ δεν είναι ξεκάθαρα, αλλά η αποφασιστικότητα είναι ξεκάθαρη. Είναι τόσο ευρεία η ομάδα των κρατών που τη μοιράζονται που νομίζω ότι η πορεία είναι ξεκάθαρη».
Πώς βλέπετε να τελειώνει όλο αυτό; Μία κατάληξη με τον Καντάφι να εξακολουθεί να είναι στην εξουσία θα ήταν αποδεκτή; Για τι είδους χρονοδιάγραμμα μιλάμε;
«Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να κάνουμε συγκεκριμένες προβλέψεις για το χρόνο. Το ψήφισμα είναι σαφές, έχει να κάνει με την προστασία των αμάχων, δεν έχει να κάνει με την αλλαγή καθεστώτος, ο στόχος δεν είναι η αλλαγή καθεστώτος. Αλλά πρέπει να πούμε ότι, τη στιγμή που είναι οι δυνάμεις του Καντάφι που επιτίθενται σε ανυπεράσπιστους πολίτες, είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε να παραμείνει στην εξουσία και ταυτόχρονα να είναι ασφαλείς οι πολίτες. Οπότε πρέπει να εφαρμόσουμε αυτό που αποφασίσαμε ώστε ο λαός της Λιβύης να είναι ασφαλής και είναι ελεύθερος να επιλέξει τη μορφή της κυβέρνησής του, χωρίς την ασφυκτική πίεση που του ασκείται αυτή τη στιγμή».
Όμως δεδομένου ότι φαίνεται να πλησιάζουμε σε αδιέξοδο, πώς σχολιάζετε το ενδεχόμενο εξοπλισμού των εξεγερμένων;
«Νομίζω ότι είναι πρόωρο και ανακριβές να μιλάμε για αδιέξοδο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα ακολουθήσουμε μία απλή και ξεκάθαρη πορεία. Πρόκειται για μία πραγματική σύγκρουση στην οποία συμμετέχουν πολύ βάναυσες και πολύ αποφασισμένες δυνάμεις από την πλευρά του Καντάφι. Δεν πρόκειται καθόλου για αδιέξοδο ή στόχο που δεν επιτεύχθηκε. Όσο για το ενδεχόμενο εξοπλισμού των εξεγερμένων, είμαστε ξεκάθαροι ότι ό,τι γίνει πρέπει να γίνει σε απόλυτη συμμόρφωση με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αυτή είναι η βάση του διεθνούς δικαίου πάνω στην οποία προχωράει αυτή η επιχείρηση. Πιστεύουμε ότι κάτω από ορισμένες συνθήκες, δεδομένου του τρόπου που έχει συνταχθεί το ψήφισμα, θα μπορούσε να καταστεί δυνατό να παρέχουμε υλική υποστήριξη στις δυνάμεις των εξεγερμένων. Αλλά, όπως είπε ο πρωθυπουργός μας Ντέιβιντ Κάμερον, ούτε το έχουμε αποκλείσει αλλά ούτε είναι μια απόφαση που έχουμε λάβει».
Η Βρετανία θα αναγνωρίσει το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο των εξεγερμένων ως το νόμιμο εκπρόσωπο του λιβυκού λαού; Αν το έκανε, θα σήμαινε ότι παίρνετε το μέρος των εξεγερμένων; Μια τέτοια απόφαση θα παραβίαζε το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας;
«Δεν θα παραβίαζε το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ η ανάληψη δράσης για την προστασία των πολιτών έναντι των δυνάμεων του Καντάφι. Είναι οι δυνάμεις του Καντάφι που επιτίθενται σε αμάχους, όχι άλλοι, οπότε δεν υποστηρίζουμε μια πλευρά έναντι μιας άλλης επειδή είναι φίλοι μας, αλλά αναλαμβάνουμε δράση σε ανθρωπιστική βάση, σύμφωνα με το ψήφισμα του ΟΗΕ. Τώρα όσο για την αναγνώριση, σαν τεχνικός όρος στη διπλωματία και τις διεθνείς σχέσεις αρμόζει σε κράτη, όχι σε κυβερνήσεις ή άλλες ομάδες ή αρχές. Θεωρούμε το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο ως έναν αξιόπιστο και νόμιμο πολιτικό συνομιλητή, έχουμε πολύ στενές επαφές, συνεργαζόμαστε μαζί τους, αλλά ο όρος «αναγνώριση» δεν είναι σωστός.
Η Βρετανία και η Γαλλία έχουν ηγετικό ρόλο σε αυτή την επέμβαση. Τι σημαίνει αυτό για τη συνεργασία μεταξύ τους, αλλά και για την ισορροπία δυνάμεων με το ΝΑΤΟ, τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ;
«Φαντάζομαι ότι έχετε κατά του την πρόσφατη αμυντική συμφωνία Βρετανίας και Γαλλίας. Η Βρετανία και η Γαλλία είναι οι δύο χώρες με τις μεγαλύτερες ένοπλες δυνάμεις στην Ευρώπη, οπότε είναι λογικό για να συνεργάζονται στενά, έχουμε πολλά κοινά συμφέροντα. Ωστόσο επανέρχομαι στη Διάσκεψη του Λονδίνου, αυτό δεν αφορά μόνο τη Βρετανία και τη Γαλλία, αφορά μία ευρεία ομάδα χωρών, τα μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, βεβαίως τις ΗΠΑ, μέλη του Αραβικού Συνδέσμου. Πρόκειται για μία διεθνή επιχείρηση, δεν είναι απλώς η Βρετανία και η Γαλλία».
Ο Ντέιβιντ Κάμερον έχει υποστηρίξει ότι αυτός ο πόλεμος είναι «σωστός». Η Βρετανία συμμετέχει σε αυτόν μόνο σε αλτρουϊστική βάση ή υπερασπίζεται επίσης τα συμφέροντά της; Ποια είναι αυτά; Είναι η ενεργειακή εκμετάλλευση ένα από αυτά;
«Νομίζω ότι είναι σωστός γιατί είναι σωστό να προστατεύουμε αμάχους όταν βρίσκονται κάτω από αυτή τη βάναυση και ανυπόφορη πίεση λόγω των δυνάμεων του Καντάφι. Οπότε είναι ηθικά σωστό. Μιλάτε για εθνικό συμφέρον και αυτό είναι ένας σωστός ισχυρισμός. Εγώ θα το αποκαλούσα «πεφωτισμένο εθνικό συμφέρον», με την έννοια ότι δεν κοιτάμε απλώς κάποιο συγκεκριμένο βρετανικό συμφέρον αλλά την ευρύτερη εικόνα σχετικά με το τι είναι το σωστό. Θυμηθείτε ότι αν μιλάμε για εθνικό συμφέρον, ήταν ένας από τους τρομοκράτες του Καντάφι που έριξε το αεροπλάνο της Pan Am πάνω από τη Σκοτία, σκοτώνοντας πολλούς ανθρώπους. Έχουμε εθνικό συμφέρον. Γνωρίζω ότι κάποιοι έχουν πει ότι πίσω από αυτό βρίσκεται το πετρέλαιο - αυτό είναι πολύ εύκολο να το πει κανείς. Αλλά αν το σκεφτείτε είναι παράλογο, η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε τώρα δεν έχει προκληθεί από κάποια βρετανική πετρελαϊκή εταιρεία αλλά από τον Καντάφι και τις δυνάμεις του. Νομίζω ότι το γεγονός ότι υπάρχει μία τέτοια ευρεία διεθνής συμφωνία σχετικά με την επιχείρηση και το ότι έχουμε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ καταδεικνύει ακριβώς αυτό, δεν θα είχαμε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για μία πρόταση που έβαλε στο τραπέζι η μία ή η άλλη πετρελαϊκή εταιρεία».
ΑΛΙΝΑ ΣΑΡΑΝΤΗ
