Eν αναμονή των ανακοινώσεων του Πρωθυπουργού για το νέο κυβερνητικό σχήμα είναι πλέον ο πολιτικός κόσμος της χώρας, την ώρα που βαρύ είναι το κλίμα στο κυβερνών κόμμα για τις χθεσινές εξελίξεις.
Όπως γράφει και η «Ναυτεμπορική», πολλοί ήταν οι υπουργοί της κυβέρνησης που δήλωναν χθες «πλήρη άγνοια» και «απολύτως αιφνιδιασμένοι» από τις κινήσεις του Πρωθυπουργού, ενώ αντιδράσεις υπήρξαν και στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Τον αρχικό αιφνιδιασμό διαδέχθηκε η οργή και η απορία τόσο για αυτές καθ' εαυτές τις κινήσεις του Πρωθυπουργού, όσο και για το στενό πυρήνα των συνεργατών του, με τους οποίους ο κ. Παπανδρέου διαβουλεύθηκε προχθές αργά το βράδυ στην οικία του, στο Καστρί.
Σύμφωνα με τη «Ν», σε κατ' ιδίαν συνομιλίες υπουργών με δημοσιογράφους ακούστηκαν με δηλώσεις του τύπου:
* Ποιος τον εξουσιοδότησε να προσφέρει την πρωθυπουργία και την παραίτηση της κυβέρνησης;
* Από πού αντλεί νομιμοποίηση να καταστρέφει τη Δημοκρατική Παράταξη;
* Ποιοι είναι αυτοί οι τυχάρπαστοι που τον συμβούλευσαν να προβεί σε αυτές τις κινήσεις;
* Ποιος είναι ο ρόλος του Υπουργικού Συμβουλίου;
* Πώς παραδίδει τη χώρα σε έναν ανεύθυνο, λαϊκιστή πολιτικό, όπως είναι ο πρόεδρος της Ν.Δ.;
Στο στόχαστρο αυτής της έντονης κριτικής ήταν οι κ. Γερουλάνος, Δρούτσας, Ραγκούσης, καθώς και η κυρία Βάρτζελη, που φαίνεται να συμμετείχαν στη σύσκεψη στο Καστρί, προχθές αργά το βράδυ, μαζί με τους κ. Καστανίδη, Ρέππα, Καρχιμάκη και Ν. Αθανασάκη.
Υπήρξαν όμως και υπουργοί, οι οποίοι έτειναν να αναγνωρίσουν «πολιτική γενναιοδωρία» στον πρωθυπουργό, ο οποίος σε μια κρίσιμη, οριακή στιγμή για τον τόπο «θυσιάζει» την πρωθυπουργική καρέκλα, προκειμένου να επιτύχει την εθνική συνεννόηση, η οποία εμφανίζεται ως όρος εκ των ών ουκ άνευ για να συμφωνήσουν οι εταίροι μας σε ένα νέο σχέδιο για τη σωτηρία της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος, υπήρχαν κι εκείνοι που εξέφραζαν την πλήρη αντίθεσή τους με κάθε σενάριο αποχώρησης του κ. Παπανδρέου από την πρωθυπουργία, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτο να γίνει μία τέτοια υποχώρηση σε έναν τόσο «ανεύθυνο» και «λαϊκιστή» ηγέτη όπως ο κ. Σαμαράς.
Όσο για το νέο κυβερνητικό σχήμα, στελέχη του ΠΑΣΟΚ υπογράμμιζαν την ανάγκη αυτή τη φορά να υπάρξει μία κυβέρνηση αποφασισμένη και πάνω από όλα ικανή να περάσει και να εφαρμόσει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, προωθώντας παράλληλα με αποτελεσματικό τρόπο όλες τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η χώρα.
Ολιγόωρη παρένθεση συναίνεσης
Η παρένθεση συναίνεσης μεταξύ των αρχηγών των δύο μεγάλων κομμάτων διήρκεσε λίγες μόλις ώρες και τελικά οι διαβουλεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Πρωθυπουργός φερόταν ακόμα και να παραιτείται υπέρ ενός κυβερνητικού σχήματος «εθνικής σωτηρίας» με επικεφαλής πρόσωπο κοινής αποδοχής, κατέληξαν σε ναυάγιο, με τους κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαρά να ανταλλάσσουν κατηγορίες για επικοινωνιακή διαχείριση του όλου θέματος. Ετσι, αντί για κυβέρνηση συνεργασίας το αποτέλεσμα ήταν η ανακοίνωση του Γ. Παπανδρέου ότι προχωρά σε ανασχηματισμό στηριζόμενος στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος, ζητώντας παράλληλα ψήφο εμπιστοσύνης.
«Ποτέ δεν εξάρτησα την ευθύνη μου από αξιώματα. Παρά τη δική μου στάση, η αξιωματική αντιπολίτευση διαχειρίστηκε την όλη αυτή προσπάθεια με επικοινωνιακούς όρους και όχι με όρους πολιτικής και εθνικής ευθύνης», υποστήριξε ο κ. Παπανδρέου επιρρίπτοντας την ευθύνη του ναυαγίου στον Αντώνη Σαμαρά.
«Πριν καν συζητηθεί και η ουσία, τέθηκαν δημοσίως όροι που δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί, διότι κρατούν τη χώρα σε παρατεταμένη αστάθεια και εσωστρέφεια, ενώ το μείζον εθνικό θέμα είναι η αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους», συμπλήρωσε ο Πρωθυπουργός πριν ανακοινώσει την απόφαση του να προχωρήσει σε ανασχηματισμό.
Σύμφωνα με συνεργάτες του κ. Παπανδρέου, βασική αιτία για τη μη επίτευξη συμφωνίας στην πρότασή του για τον σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης ήταν η επικοινωνιακή διαχείριση της ΝΔ μιας τόσο σοβαρής πρότασης σε μια τόσο κρίσιμη φάση, όπως χαρακτηριστικά σημείωναν. Οι συνεργάτες του κ. Παπανδρέου επέρριψαν την ευθύνη στην ΝΔ για τρεις κυρίως λόγους:
Πρώτον, τη διαρροή των όρων της πρότασης και την προσπάθεια, όπως λένε, να διαπραγματευθεί μέσω των ΜΜΕ.
Δεύτερον, καταλογίζουν στην ηγεσία της ΝΔ ότι διέρρευσε και τις προϋποθέσεις και τους όρους που έθετε για να αποδεχθεί την πρόταση Παπανδρέου, στον Τύπο, επιμένοντας ότι έπρεπε να έχει σύντομη θητεία κι όχι μέχρι το τέλος της λήξης της θητείας της παρούσης Βουλής (2013), όπως πρότεινε ο Πρωθυπουργός.
Τρίτον, επέμενε ότι μοναδικός σκοπός μιας τέτοιας κυβέρνησης θα έπρεπε να είναι μόνο η επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου, ενώ η κυβέρνηση τόνιζε ότι είναι αναγκαίες ευρύτερες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο κράτος. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση εκτιμά ότι η επαναδιαπραγμάτευση μόνο του Μνημονίου θα είναι από δύσκολη έως αδύνατη ενώ η πλέον πιθανή εξέλιξη ενός τέτοιου σεναρίου θα είναι η μείωση της αξιοπιστίας της χώρας.
Όπως έκαναν γνωστό οι ίδιες πηγές, κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας υπήρξαν τρεις τηλεφωνικές επικοινωνίες μεταξύ των κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαρά. Στο δεύτερο τηλεφώνημα διαπιστώθηκε η διάσταση απόψεων και στο τρίτο οριστικοποιήθηκε το ναυάγιο. Σύμφωνα πάντα με το Μέγαρο Μαξίμου, κύριο σημείο διαφωνίας ήταν ο όρος που έθετε ο κ. Σαμαράς ότι βασική αποστολή της κυβέρνησης συνεργασίας θα έπρεπε να είναι η επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου και του μεσοπρόθεσμου. Ενα ακόμα βασικό σημείο διαφωνίας ήταν η διάρκεια ζωής της νέας κυβέρνησης, με τον αρχηγό της ΝΔ να επιμένει να είναι βραχύβια (για μερικούς μήνες μέχρι τη διενέργεια εκλογών) και τον κ. Παπανδρέου να ζητεί κυβέρνηση με μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα, ικανή να βγάλει τη χώρα από το τέλμα.
Την Τρίτη η ψήφος εμπιστοσύνης
Έτσι ο σαρωτικός -όπως όλα δείχνουν- ανασχηματισμός της κυβέρνησης Παπανδρέου θα ανακοινωθεί εντός της ημέρας και αύριο Παρασκευή θα γίνει η ορκωμοσία των μελών της νέας κυβέρνησης. Θα ακολουθήσει το αίτημα για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης.
Σύμφωνα με πηγή του κοινοβουλίου, η διαδικασία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση Παπανδρέου αναμένεται να ολοκληρωθεί την Τρίτη το βράδυ.
Η συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης θα αρχίσει την Κυριακή το βράδυ και θα ολοκληρωθεί τα μεσάνυχτα της Τρίτης, διευκρίνισε στο πρακτορείο Reuters η ίδια πηγή που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της.
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία για την ανανέωση της ψήφου εμπιστοσύνης, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρο 141), η κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης με γραπτή ή προφορική δήλωση του Πρωθυπουργού.
Η πρόταση εγγράφεται σε ειδική ημερήσια διάταξη και η συζήτηση αρχίζει δύο ημέρες μετά την υποβολή της, εκτός αν ζητηθεί να αρχίσει άμεσα, όπως είναι και το αναμενόμενο στην προκειμένη περίπτωση. Διαρκεί τρεις ημέρες και τα μεσάνυχτα της τελευταίας διεξάγεται ονομαστική ψηφοφορία.
Η κυβέρνηση απολαμβάνει της εμπιστοσύνης της Βουλής εάν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, η οποία όμως δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να είναι μικρότερη από τα δύο πέμπτα του όλου αριθμού των βουλευτών (120).
Η πρώτη αντίδραση από τη ΝΔ στη δήλωση του Πρωθυπουργού ήρθε χθες από τον αντιπρόεδρο του κόμματος Δημήτρη Αβραμόπουλο, ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο κ. Παπανδρέου κιότεψε, σήμερα η Ελλάδα έχασε μία ιστορική ευκαιρία».
Αστειότητες χαρακτήρισε από την πλευρά του ο Αντώνης Σαμαράς το επιχείρημα του κ. Παπανδρέου περί επικοινωνιακής διαχείρισης του θέματος από τη ΝΔ και ζήτησε προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία:
«Ο κ. Παπανδρέου, ενώ δέχθηκε αρχικά την πρότασή μου - δηλαδή μου δήλωσε ότι αποδέχεται το στόχο της επαναδιαπραγμάτευσης και δέχεται να φύγει ο ίδιος από την Πρωθυπουργία - τελικά την απέρριψε!
Τα προσχήματα που επικαλείται για δήθεν επικοινωνιακή διαχείριση από την πλευρά μας είναι τουλάχιστον αστειότητες. Που επιστρατεύθηκαν για να καλύψει στο εσωτερικό του κόμματός του, την αδυναμία του να κυβερνήσει», παρατήρησε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόσθεσε:
«Αυτό που μας έλεγε ως χθες: "δεν με ενδιαφέρει η καρέκλα", μετατράπηκε στο ακριβώς αντίθετο: "γάντζωμα" στην εξουσία! Κι έτσι χάθηκε μια μεγάλη Ιστορική ευκαιρία. Που ασφαλώς θα το καταλάβει και η ίδια η Ευρώπη. Ότι οι ηγέτες και η υπέρβαση, κρίνονται στην πράξη κι όχι στα λόγια».
«Το ερώτημα τώρα», σημείωσε, «είναι αν ο κ. Παπανδρέου μπορεί να κυβερνήσει. Αν μπορεί, τότε κακώς ζήτησε στήριξη από μας. Αν δεν μπορεί, τότε πρέπει να πάει σε εκλογές. Δεν πρέπει η χώρα να μείνει σε αβεβαιότητα. Η κοινωνία βράζει! Δεν απαιτεί συναίνεση στο λάθος, αλλά ήρεμη επιμονή στο σωστό».
«Ο κ. Σαμαράς και η ΝΔ απέδειξαν σήμερα ότι η αντίληψη της εθνικής ευθύνης, σε αυτή την κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, περνάει μόνο μέσα από το κομματικό τους συμφέρον», υποστήριξε απαντώντας στον κ. Σαμαρά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και χαρακτήρισε αντιφατικό ο πρόεδρος της ΝΔ «να επικαλείται την Ευρώπη, να μας υποδεικνύει τρόπο κυβέρνησης, να αρνείται την προσυπογραφή σε δήθεν λάθη, την ίδια στιγμή που υπονόμευσε μια μεγάλη ευκαιρία κοινής ανάληψης εθνικής και ιστορικής ευθύνης». Τέτοιες συμπεριφορές, εκτίμησε ο κ. Πεταλωτής, αποβαίνουν σίγουρα σε βάρος της ίδιας της χώρας.
Εκλογές ζήτησε η ελάσσων αντιπολίτευση, κατηγορώντας τους κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαρά για ανευθυνότητα.
