Υπέρ των απολύσεων στο δημόσιο τομέα και κατά των περικοπών στη φορολογία τάχθηκε, μιλώντας στo naftemporiki.gr, o εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Αθήνα, Μπομπ Τράα, προσθέτοντας ωστόσο ότι έχουμε φτάσει σε «σημείο κορεσμού» ως προς την επιβολή νέων φόρων.
«Θεωρούμε απαραίτητο να ξεπεραστούν κάποια ταμπού» στην Ελλάδα, τόνισε ο κ. Τράα, αναφερόμενος συγκεκριμένα στις απολύσεις στο δημόσιο και στο κλείσιμο οργανισμών. Αναφερόμενος στις πληροφορίες ότι η τρόικα απαιτεί περικοπές 100.000 θέσεων εργασίας, ο κ. Τράα διευκρίνισε ότι αυτό προβλέπεται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της κυβέρνησης.
Όσο για το «τελεσίγραφο» της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, την περασμένη εβδομάδα, με το οποίο απείλησε ότι το ταμείο μπορεί να μην πληρώσει το μερίδιο που του αναλογεί στην επόμενη δόση του δανείου προς την Ελλάδα, ο κ. Τράα επιχείρησε να υποβαθμίσει το γεγονός, λέγοντας ότι το σχόλιο ερμηνεύτηκε με λάθος τρόπο.
Ως προς την καταβολή της επόμενης δόσης του δανείου, απάντησε ότι «εργαζόμαστε πάνω σε αυτό, υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν», ενώ τάχθηκε κατηγορηματικά κατά της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών.
Δήλωσε ότι δεν θεωρεί ρεαλιστικές τις προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου και περικοπών στους φόρους, ωστόσο αναγνώρισε ότι το κέντρο βάρους της κυβερνητικής πολιτικής πρέπει να μετατοπιστεί στο σκέλος της περικοπής των δαπανών, καθώς εκτιμά ότι έχουμε φτάσει σε ένα «σημείο κορεσμού» ως προς την επιβολή φόρων. «Δεν μπορείς να βγάλεις νερό από την πέτρα», είπε χαρακτηριστικά.
O κ. Τράα μας μίλησε στη διάρκεια του συνεδρίου του Economist, με χορηγό επικοινωνίας τη «Ναυτεμπορική» και το «naftemporiki.gr».
Tην περασμένη εβδομάδα παρατηρήθηκε μία σκλήρυνση της στάσης του ΔΝΤ - είχαμε ένα σχόλιο από την κ. Λαγκάρντ με το οποίο ουσιαστικά απείλησε με μη εκταμίευση του μεριδίου του ΔΝΤ από την επόμενη δόση του δανείου της Ελλάδας. Γιατί υπήρξε αυτή η σκλήρυνση;
Δεν νομίζω ότι είναι σκλήρυνση. Είναι αντανάκλαση του γεγονότος ότι όλοι προσπαθούμε να εφαρμόσουμε αυτό το πρόγραμμα. Προφανώς δεν είναι λογικό να ζητούμε από τους φορολογουμένους παγκοσμίως να χρηματοδοτούν χώρες εάν δυσκολεύονται να εφαρμόσουν τις δεσμεύσεις τους, γιατί οι δεσμεύσεις έχουν ήδη γίνει και νομίζω ότι σε αυτό πρέπει να εστιάσουμε. Εργαζόμαστε ως ομάδα για να το κάνουμε. Δεν είμαι σίγουρος ότι υπήρχε η πρόθεση να σταλεί το μήνυμα με τον τρόπο που παρουσιάστηκε στις εφημερίδες, οπότε δεν νομίζω ότι πρέπει να δίνουμε υπερβολική σημασία σε αυτή την είδηση.
Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να πάρει την επόμενη δόση;
Εργαζόμαστε πάνω σε αυτό, έχουμε ένα τεχνικό κλιμάκιο στην πόλη, υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν, καθώς η κατάσταση είναι πολύ περίπλοκη. Σήμερα το απόγευμα υπάρχει μία τηλεδιάσκεψη μεταξύ του υπουργού και των επικεφαλής της τρόικας οπότε αυτό είναι το επόμενο βήμα. Αλλά εμείς είμαστε εδώ μόνιμα στην Αθήνα για να βοηθήσουμε και, όσο εργαζόμαστε επιμελώς για την εφαρμογή αυτού του προγράμματος, είμαι πεπεισμένος ότι θα βγουν καλά αποτελέσματα.
Είναι προφανές ότι ο φόρος ακίνητης περιουσίας που ανακοίνωσε πριν από μερικές ημέρες η κυβέρνηση κρίθηκε ανεπαρκής. Γιατί συνέβη αυτό;
Δεν θα έλεγα ότι κρίθηκε ανεπαρκής αλλά οποιοσδήποτε φόρος μπαίνει τώρα στην οικονομία, όταν η ρευστότητα είναι περιορισμένη, είναι προβληματικός, επιβάλεις ένα ακόμα κόστος στην οικονομία. Πιστεύουμε πως για τεχνικούς και πολιτικούς λόγους είναι σημαντικό να αλλάξουμε την ισορροπία και να μετατοπίσουμε το κέντρο βάρους στο σκέλος των δαπανών γιατί κάποτε φτάνεις σε ένα σημείο κορεσμού. Σε μία οικονομία που συρρικνώνεται πολλοί χάνουν τις δουλειές τους, δεν μπορείς να βγάλεις νερό από την πέτρα. Υπάρχουν όρια στο τι μπορεί κανείς να κάνει με τη φορολόγηση, γι’αυτό προτιμούμε να μετατοπιστεί το κέντρο βάρους στο σκέλος των δαπανών γιατί τότε δίνεις πόρους στον ιδιωτικό τομέα αντί να τους αφαιρείς. Ο φόρος στα ακίνητα δεν είναι κακή ιδέα, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί σωστά και λαμβάνοντας υπόψιν και άλλους φόρους που ήδη πληρώνονται.
Υπήρχαν πληροφορίες αυτό το Σαββατοκύριακο στον ελληνικό Τύπο ότι μία από τις απαιτήσεις της τρόικας είναι οι απολύσεις περίπου 100.000 δημοσίων υπαλλήλων. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι αυτό αποτελεί απαίτηση;
Στη μεσοπρόθεσμη στρατηγική που πρότεινε η κυβέρνηση και που ενέκρινε το κοινοβούλιο τον Ιούλιο, αυτό που προβλέπεται είναι η σταδιακή μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα κατά 150.000 άτομα μέχρι το 2015. Οπότε πρόκειται για μία από τις μεσοπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές και με αυτήν αποκλειστικά έχουμε εργαστεί μέχρι στιγμής. Κάποιες χώρες εφαρμόζουν νωρίς αυτές τις αλλαγές. Το αν μπορείς να το κάνεις εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν η κυβέρνηση πιστεύει ότι ο κόσμος μπορεί να το αποδεχθεί. Όταν κυκλοφορώ ακούω δύο απόψεις. Ακούω κάποιος που λένε ότι πρέπει να περιορίσετε τους μισθούς αλλά να κρατήσετε όλους στη δουλειά τους και άλλους που λένε ότι θέλουμε ικανούς ανθρώπους στην κυβέρνηση, οπότε δεν μπορείτε να τους μειώνετε συνέχεια τους μισθούς, πρέπει να προσαρμόσετε τον όγκο. Και οι δύο προσεγγίσεις έχουν απόλυτα λογικές τεχνικές πλευρές, αλλά το αν θα μπορέσεις να το κάνεις σύντομα ή σταδιακά εξαρτάται από την ανάγνωση της πολιτικής αποδοχής αυτού που μπορείς να κάνεις στην κοινωνία. Αυτή τη στιγμή, στη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική, είναι ο κανόνας του 1 πρόσληψη για κάθε 10 αποχωρήσεις και στη συνέχεια του 1 προς 5, καθώς και οι συνταξιοδοτήσεις που προκύπτουν, που οδηγούν σε αυτή τη μείωση.
Ακούμε ότι η κυβέρνηση θέλει να μειώσει το κράτος, ωστόσο δεν έχει προς το παρόν ανακοινώσει ξεκάθαρες απολύσεις. Πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει κάτι τέτοιο;
Θεωρούμε απαραίτητο να ξεπεραστούν κάποια ταμπού. Ένα από αυτά τα ταμπού εδώ είναι το κλείσιμο οργανισμών, ένα άλλο ταμπού είναι ότι ποτέ κανένας δημόσιος υπάλληλος ή κάποιος που εργάζεται στη γενική κυβέρνηση δεν μπορεί να απολυθεί. Το θέμα είναι ότι σε πολλές χώρες αυτό συμβαίνει και νομίζω ότι και στην Ελλάδα θα πρέπει να υπάρχει αυτή η ελαστικότητα, αλλά δεν μπορείτε απλώς να βγάλετε τον κόσμο στο δρόμο και να τους πείτε «αντίο, δεν υπάρχει τίποτα πια για εσάς». Πρέπει να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, πώς να μεταφέρετε αυτούς τους πόρους από το δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, γιατί είναι χρήσιμοι συμμετέχοντες στην οικονομία. Αλλά πρέπει να τους βοηθήσετε να μεταφερθούν από τον ένα τομέα στον επόμενο, αλλιώς θα μείνουν στο κενό και δημιουργείται όλη αυτή η αβεβαιότητα. Οπότε οι μειώσεις στην απασχόληση στο δημόσιο τομέα πρέπει να βρίσκονται στο τραπέζι, το πώς μπορεί να εφαρμοστεί αυτό είναι ακόμα θέμα που πρέπει να συζητηθεί.
Κάνατε λόγο για την ανάγκη ευρύτερης πολιτικής στήριξης στην ομιλία σας. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτό το Σαββατοκύριακο στην ομιλία του έκανε λόγο για μειώσεις στους φόρους, επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου και απέρριψε το πρόγραμμα της κυβέρνησης. Πόσο ρεαλιστική θεωρείτε αυτή την τοποθέτηση;
Δεν τη βρίσκω ρεαλιστική. Πρέπει να διαπραγματευόμαστε και να έχουμε ένα διάλογο για το μνημόνιο, αλλά για τεχνικούς και μόνο λόγους δεν βλέπουμε χώρο αυτή τη στιγμή για σημαντικές περικοπές στη φορολογία στην Ελλάδα. Πιστεύουμε ότι ο κίνδυνος του να κάνεις κάτι τέτοιο, με την πιθανότητα το δημοσιονομικό έλλειμμα να αυξηθεί, είναι μεγαλύτερος από το να ακολουθήσεις το δύσκολο δρόμο ώστε να μειωθεί το έλλειμμα, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναβάλεις τη μείωση κάποιων επίλεκτων φορολογικών συντελεστών. Σε κάποιες περιπτώσεις θα πρέπει να υπάρχει κάποιος χώρος για χαμηλότερους συντελεστές, αλλά αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να κάνεις ευρέως. Για παράδειγμα οι φόροι μισθοδοσίας: η εργασία στην Ελλάδα είναι ακριβή και οι φόροι μισθοδοσίας, η κοινωνική ασφάλιση και η παρακράτηση φόρων είναι υψηλότερες από κάποιες άλλες χώρες - αυτό εμποδίζει τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς σας, την άνοδο της απασχόλησης. Αυτοί είναι τομείς στους οποίους για τεχνικούς λόγους εμείς βλέπουμε ότι υπάρχει χώρος για τη μείωση των συντελεστών, αλλά μία μείωση πρέπει να χρηματοδοτηθεί. Δεν μπορείς απλώς να μειώσεις τους φόρους και να ελπίζεις ότι το εισόδημα θα αρχίσει να κυκλοφορεί και ότι εσύ θα αποζημιωθείς. Δεν λέει κάτι τέτοιο η εμπειρία μας και έχουμε κάποιες δυσκολίες με την ιδέα των γενικευμένων, διευρυμένων περικοπών στους φόρους σε αυτό το στάδιο.
Υπάρχει επίσης ευρεία συζήτηση στην Ελλάδα για την πιθανότητα πρόωρων εκλογών. Θεωρείτε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ωφέλιμο, πώς φαντάζεστε την επόμενη ημέρα;
Αυτό είναι ένας γρίφος για εμένα. Αν έχετε εκλογές, σκεπτόμενος με τελείως πρακτικό τρόπο, χρειάζονται έξι με επτά εβδομάδες προτού να μπορέσει η κυβέρνηση να αναλάβει. Και αυτό αν έχετε κυβέρνηση πλειοψηφίας, γιατί αν έχετε κυβέρνηση μειοψηφίας χρειάζεται ακόμα περισσότερος χρόνος. Η χώρα δεν μπορεί να χαραμίσει επτά εβδομάδες όπου δεν θα γίνεται τίποτα, δεν νομίζω ότι κάτι τέτοιο θα βοηθούσε να λυθεί το πρόβλημα.
ΑΛΙΝΑ ΣΑΡΑΝΤΗ