«Δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης στην Ελλάδα και η λειτουργία του κρατικού μηχανισμού έχει φθάσει στο ναδίρ της αδράνειας. Σε αυτό το βασικό πόρισμα κατέληξαν οι ειδικοί επιστήμονες του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) σε συνεργασία με 200μελές επιτελείο του ελληνικού Υπουργείου Εσωτερικών.
Οι ειδικοί εξέτασαν και τα 14 υπουργεία και διαπίστωσαν σε όλα ελλείμματα στην καταγραφή στοιχείων, σε γνώσεις για την επεξεργασία τους, σε οργάνωση για την πρακτική τους αξιολόγηση, αλλά και στην απαραίτητη συνεργασία (τμημάτων και υπουργείων) μεταξύ τους. «Ο κεντρικός μηχανισμός δεν έχει μέχρι τώρα ούτε τις δομές, ούτε τις ικανότητες για μεγάλες μεταρρυθμίσεις», δήλωσε η Καρολάιν Βάρλεϊ, διευθύντρια του τμήματος αξιολόγησης των κυβερνήσεων στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, και συμπλήρωσε ότι «πρόκειται για μια σκληρή διαπίστωση που για πρώτη φορά καταδεικνύει τι δεν λειτουργεί στη διοίκηση και τι είναι αυτό που εμποδίζει την Ελλάδα να προχωρήσει σε δομικές μεταρρυθμίσεις".
Μόνον δύο φορές το χρόνο για μερικές ώρες ελέγχονται από την κυβέρνηση τα υψηλόβαθμα στελέχη των υπουργείων. "Η κυβέρνηση δεν έχει ούτε την εξουσία, αλλά ούτε τις κατάλληλες μεθόδους για να αναγκάσει τα νευραλγικά υπουργεία να ακολουθήσουν ενιαία πολιτική", λένε οι ειδικοί του ΟΟΣΑ. Οι κρατικοί υπάλληλοι έχουν ελάχιστη επαφή με τους συναδέλφους τους σε άλλα υπουργεία ή ακόμη και με εκείνους του ίδιου υπουργείου. Σε όλα τα υπουργεία υπάρχει έλλειψη συστημάτων καταγραφής και επεξεργασίας δεδομένων και συστημάτων αρχειοθέτησης.
Η εξουσία των υπουργείων είναι κατακερματισμένη όχι μόνον επειδή και τα 14 είναι διασπαρμένα σε εκατοντάδες κτήρια στην ελληνική πρωτεύουσα, αλλά και γιατί απουσιάζει σχεδόν παντελώς οποιαδήποτε επαφή. (…) Ετσι ερμηνεύεται ίσως το γιατί τα 4/5 των κτηρίων, όπου στεγάζονται τα υπουργεία, δεν διαθέτουν αίθουσα συνεδριάσεων.
Οι ειδικοί επιστήμονες του ΟΟΣΑ διαπίστωσαν ότι τα τελευταία 15 χρόνια εκδόθηκαν σχεδόν 17.000 νόμοι, προεδρικά και υπουργικά διατάγματα αλλαγής αρμοδιοτήτων. Ένας υπουργός με μεγάλη εμπειρία σε διαφορετικά υπουργεία δήλωσε μάλιστα ότι χρειαζόταν κάθε φορά πάνω από ένα χρόνο για να βρει άκρη στα νέα του καθήκοντα.
Καθόλου απίθανο, εφ' όσον κάθε υπουργείο διαθέτει κατά μέσον όρο 439 διαφορετικά τμήματα. Πρόκειται για συνέπεια της πελατειακής πολιτικής. Δηλαδή τόσο οι σοσιαλιστές, όσο και οι συντηρητικοί αντάμειβαν με υψηλά πόστα τους οπαδούς τους και γι’ αυτό δημιουργούσαν νέα τμήματα, νέα ινστιτούτα ή και νέες σχολές.
Στα υπουργεία υπάρχουν πολλοί διευθυντές και υψηλόβαθμα στελέχη. Υπάρχει όμως έλλειψη απλών υπαλλήλων. Τα περισσότερα τμήματα διαθέτουν το πολύ τρεις απλούς υπαλλήλους. Το 1/5 των υπουργείων αποτελείται μόνον από διευθυντές τμημάτων. Επιπλέον ο κρατικός μηχανισμός πάσχει από γήρανση και από απροθυμία για απόδοση.
"Συνολικά η ελληνική δημόσια διοίκηση δεν διαθέτει τα πρακτικά εργαλεία, την κουλτούρα και την ικανότητα να σχεδιάσει, να εκτελέσει και να ελέγξει την εφαρμογή μιας παραγωγικής πολιτικής", υποστηρίζει η κ. Βάρλεϊ και επισημαίνει: "Ετσι οι μεμονωμένες μεταρρυθμίσεις δεν επαρκούν για να ανατρέψουν τη δυσλειτουργία δεκαετιών του ελληνικού κρατικού μηχανισμού (….). Μέχρι τώρα το κέντρο της διακυβέρνησης ήταν ιδιαίτερα αδύναμο. Παράλληλα όμως η Ελλάδα έχει πια ελάχιστο χρόνο για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, ο χρόνος πιέζει".»
DEUTSCHE WELLE
