Στη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών της περασμένης Κυριακής, οι μεγάλες διασταυρώσεις της Βαγδάτης αποτελούσαν ένα πλούσιο πολιτικό μωσαϊκό. Από τη γειτονιά Καράντα στο Νότο μέχρι την περιοχή Ανταμίγια στο Βορρά, κι από τη φτωχή Σαντρ Σίτι μέχρι την πλούσια Μανσούρ, παντού υπήρχαν αφίσες των 1.300 υποψηφίων για την πόλη. Κι όλοι υπόσχονταν αλλαγή, δικαιοσύνη, ενότητα, δουλειές και πολλά άλλα.
Ανάμεσα στους υποψηφίους υπήρχαν αστέρια του ποδοσφαίρου, τηλεπαρουσιαστές, δικαστές και πόρνες. Αυτοί που κυριαρχούσαν βέβαια ήταν ο πρωθυπουργός Νούρι Καμάλ αλ-Μαλίκι και οι δύο προκάτοχοί του Αγιάντ Αλάουι και Ιμπραήμ αλ-Τζαφάρι. Ο καθένας απ' αυτούς αντλεί υποστήριξη από περίπλοκες, και συχνά αντιφατικές πηγές. Και κανείς δεν αναμένεται να κερδίσει καθαρά αυτές τις εκλογές.
Οι Κούρδοι, που αναμένεται να αποσπάσουν κάπου 15%, έχουν δηλώσει διατεθειμένοι να συγκροτήσουν συμμαχία σχεδόν με οποιονδήποτε. Υποψήφιοι μικρότερης εμβέλειας, όπως ο άλλοτε ευνοούμενος των Αμερικανών Αχμεντ Τσάλαμπι και ο υπουργός Οικονομικών Μπαγιάν Τζαμπρ, επιτείνουν τη σύγχυση.
Τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά τις προσεχείς ημέρες. Κι όταν κατανεμηθούν οι έδρες στα κόμματα, θα αρχίσει ξανά το γνωστό παιχνίδι: ορισμένες συμμαχίες θα διαλυθούν, άλλες θα δημιουργηθούν, και καθεμιά από τις 325 έδρες του κοινοβουλίου θα έχει τη δική της τιμή.
Στις πρώτες εκλογές που έγιναν στο ελεύθερο Ιράκ το 2005, τα πράγματα δεν ήταν έτσι, γράφει στους New York Times ο Μπαρτλ Μπριζ Μπουλ, που άσκησε τη δημοσιογραφία στο Ιράκ από το 2004 ως το 2008 και σήμερα έχει ιδρύσει μια εταιρεία επενδύσεων. Η πολιτική τότε ήταν απλούστερη. Οι Σουνίτες έμειναν στα σπίτια τους. Και οι αφίσες αφορούσαν κυρίως τα μεγάλα κόμματα.
Διαφορετική ήταν και η εικόνα στους δρόμους. Φωτεινοί σηματοδότες δεν υπήρχαν και οι οδηγοί δεν έσπευδαν να φορέσουν τη ζώνη τους όταν τους σταματούσαν για έλεγχο. Σε στιγμές κρίσης, οι πολίτες δεν ζητούσαν βοήθεια από τους αστυνομικούς, προτιμούσαν να φεύγουν μακριά τους. Οι Αμερικανοί τότε ήταν πανταχού παρόντες.
Η ολοένα και μεγαλύτερη τάξη στους δρόμους του Ιράκ και η ολοένα και μεγαλύτερη σύγχυση στην πολιτική ζωή της χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Στη Σαντρ Σίτι, για παράδειγμα, ο Φάταχ αλ-Σεϊχ που το 2005 είχε εκλεγεί στη Βουλή με τον συνδυασμό του εξτρεμιστή σιίτη Μοκτάντα αλ-Σάντρ σήμερα ανήκει στο σουνιτικό, μπααθικό κόμμα του Αγιάντα Αλάουι. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς μια πιο ακραία μετακίνηση από εκείνη που οδηγεί από τον σαντρισμό στον μπααθισμό.
«Πάνω απ'όλα είμαι πατριώτης», λέει. «Και καθώς οι Ιρανοί έχουν ουσιαστικά απαγάγει τον Μοκτάντα αλ-Σάντρ, εγώ βρέθηκα στο αντίπαλο στρατόπεδο».
Η 55χρονη Σαλαάμ Σμεασίμ είναι υποψήφια με το μεγαλύτερο σιιτικό κόμμα της αντιπολίτευσης, την Ιρακινή Εθνική Συμμαχία. Φορά μαντήλα και η συμμαχία της, στην οποία περιλαμβάνονται πολλοί σαντριστές, έχει σχέσεις με το Ιράν. Θα συμφωνούσε με την εφαρμογή ενός συστήματος ιρανικού τύπου στο Ιράκ; «Όχι βέβαια. Ως σιίτισσα, νιώθω συγγένεια με το Ιράν. Μεταξύ του Ιράν και της Αμερικής, όμως, μόνο η Αμερική ενδιαφέρεται για την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ιράκ».
Περπατώντας στο πάρκο Αμπού Νουουάς κατά μήκος του Τίγρη, ο ιρακινός αρθρογράφος συνάντησε έναν άνδρα γύρω στα 65. Δεν είπε αν είναι σουνίτης ή σιίτης. «Η υπόλοιπη Μέση Ανατολή περνά την πολιτική παιδική της ηλικία, το πολύ εφηβεία», τόνισε όταν ρωτήθηκε πώς βλέπει τις εξελίξεις. «Η Σαουδική Αραβία, η Συρία, το Ιράν, ακόμη κι ο Λίβανος, είναι πολιτικά ανήλικες χώρες. Οσο για εμάς, έχουμε περάσει από το στάδιο του "ποιοι είμαστε" σ'εκείνο του "τι θέλουμε". Κι αυτό που θέλουμε είναι το τέλος του πολιτικού κατακερματισμού».
Η αλήθεια είναι πάντως ότι οι περισσότεροι ιρακινοί πολιτικοί έχουν συνειδητοποιήσει την ανάγκη να δοθεί τέλος στον κατακερματισμό. Αυτός είναι ο λόγος που ο σιίτης πρωθυπουργός Μάλικι συνεργάζεται με αρκετούς σουνίτες.
Πρώην φανατικοί σιίτες όπως ο Φάταχ θεωρούν τώρα ότι το κόμμα του Αλάουι είναι μια καλή ιδέα. Η Ιρακινή Εθνική Συμμαχία δεν περιλαμβάνει μόνο τη Σαλαάμ Σμεασίμ, μια φιλοαμερικανίδα σιίτισσα με μαντήλα, αλλά και τον Σαρίφ Αλι μπιν αλ-Χουσέιν, ένα σουνίτη εξάδελφο του τελευταίου βασιλιά του Ιράκ.
Πηγή: The New York Times, ΑΠΕ-ΜΠΕ
