Μοχλός πίεσης για να ενισχυθεί η διαπραγματευτική ισχύς της κυβέρνησης στην ΕΕ είναι το «χαρτί» της προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, εκτιμά ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευκλείδης Τσακαλωτός.
Μιλώντας στο naftemporiki.gr, ο κ. Τσακαλωτός ανέφερε ότι οι όροι που θα επέβαλε το ΔΝΤ για να παράσχει βοήθεια στη χώρα μας δεν θα διέφεραν σημαντικά από τους όρους της ΕΕ, ενώ προβλέπει ότι η κατεύθυνση που έχει πάρει η χώρα θα οδηγήσει σε δεκαετή ύφεση.
Τι θα σήμαινε μία προσφυγή της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο;
«Θα σήμαινε πολλά και για την Ελλάδα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτον θα ήταν ένα μεγάλο πλήγμα στο κύρος της ΕΕ το γεγονός ότι μια χώρα εντός της ευρωζώνης αναγκάζεται να προσφύγει σε ένα άλλο σώμα για βοήθεια, ότι η οικογένεια της Ευρώπης δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο πρόβλημα. Η άλλη επίπτωση θα είναι η επιβολή ενός πακέτου μέτρων με αντάλλαγμα κάποια βοήθεια, κάποιο δάνειο ή κάποιες εγγυήσεις. Η αλήθεια πάντως είναι ότι δεν ξέρουμε ακόμα αν είναι σοβαρή η πρόταση ή είναι μοχλός πίεσης της κυβέρνησης για να πάρει μέτρα το Συμβούλιο Υπουργών».
Ποια είναι η εκτίμησή σας – πρόκειται για μοχλό πίεσης ή για μία ρεαλιστική πιθανότητα;
«Δεν έχω πληροφορίες από μέσα, αλλά φαντάζομαι ότι είναι μοχλός πίεσης αυτή τη στιγμή. Η κυβέρνηση λέει ότι δεν μπορούμε να έχουμε μόνο το conditionality, να μας λένε δηλαδή τι πρέπει να κάνουμε για να πάρουμε τη βοήθεια χωρίς να λαμβάνουμε τη βοήθεια, αυτό δεν γίνεται πουθενά».
Εάν υποθέσουμε ότι γίνεται πραγματικότητα το σενάριο προσφυγής στο ΔΝΤ, τι διαφορά θα υπήρχε σε αυτά που θα μας ζητούσαν να κάνουμε προκειμένου να λάβουμε οικονομική βοήθεια σε σχέση με αυτά που μας ζητά η Ευρώπη;
«Δεν νομίζω ότι θα είναι πολύ μεγάλη η διαφορά. Αλλά ούτε η Ευρώπη έχει τελειώσει ακόμα, γιατί τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση είναι στη λάθος κατεύθυνση οπότε σύντομα θα χρειαστεί και νέα πακέτο. Μιλάμε λοιπόν για μια διαδρομή πάρα πολλών ετών για να αντιστραφούν τα πράγματα, όχι μόνο για να μειωθεί το χρέος αλλά να επανακτήσουμε την ανταγωνιστικότητα μας. Βλέπω λοιπόν ότι θα είμαστε σε μία υφεσιακή κατάσταση για ίσως και μία δεκαετία, όπου συνεχώς θα λαμβάνονται μέτρα, θα βαθαίνει η ύφεση με μέτρα, ενώ δεν θα καλυτερεύουν οι δείκτες, γιατί μπορεί να μειώνεται το ονομαστικό χρέος, αλλά αν συγχρόνως μειώνεται και το εισόδημα, ο λόγος χρέος προς εισόδημα δεν μειώνεται. Νομίζω επίσης ότι πρόκειται για ένα ερώτημα που δεν μας επιτρέπει να πάμε στον πυρήνα των προβλημάτων, που είναι ότι έχουμε μία ΕΕ που δεν έχει τους θεσμούς για να αντιμετωπίσει υφεσιακές καταστάσεις και καταστάσεις όπου όλες οι οικονομίες δεν βαδίζουν στον ίδιο ρυθμό. Δηλαδή η ευρωζώνη φτιάχτηκε με την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε άλλες κρίσεις, ότι όλες οι χώρες μπορούν να ζήσουν καλά με μία νομισματική πολιτική, χωρίς μεγάλο προϋπολογισμό, χωρίς συντονισμένη δημοσιονομική πολιτική, χωρίς δηλαδή όλα αυτά τα εργαλεία που έχουν οι άλλες νομισματικές ενώσεις. Για παράδειγμα οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία έχουν και μεγάλο προϋπολογισμό και συντονισμένη νομισματική πολιτική πάνω στα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα όλης της ένωσης, όχι μόνο μίας χώρας, όπως συμβαίνει στην ΕΕ με τη Γερμανία».
Μία προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι κάτι που θα έπρεπε να φοβόμαστε στην Ελλάδα;
«Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει κάποια ριζική αλλαγή. Αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι η ιδεολογία και του ΔΝΤ, και της ΕΕ και της κυβέρνησης που πιστεύουν στην οικονομική θεωρία που έχει δοκιμαστεί πάρα πολύ από αυτήν την κρίση – αυτό φοβόμαστε. Μετά από μία μεγάλη κρίση όπως αυτή του 2008, όπως και του 1929, πρέπει οι οικονομολόγοι, οι υπεύθυνοι για την οικονομική πολιτική να αλλάξουν το πώς αντιλαμβάνονται την οικονομία, τον τρόπο που καταλαβαίνουν πώς λειτουργεί. Αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι ότι τα ίδια άτομα συνεχίζουν σαν να μην υπήρχε κρίση το 2008, οπότε συνεχίζουμε και με τα ίδια μέτρα που υπήρχαν πριν από το 2008, τα οποία είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αποτύχουν – είναι και άδικα και αναποτελεσματικά».
Γιατί πιστεύετε ότι τα μέτρα της κυβέρνησης είναι σε λάθος κατεύθυνση – ποια είναι η σωστή κατεύθυνση;
«Η σωστή κατεύθυνση είναι να γίνει πρώτα μία διαπραγμάτευση με τις άλλες χώρες του νότου που έχουν παρόμοιο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, να γίνει κατανοητό ότι δεν μπορούμε δηλαδή να συνεχίσουμε χωρίς μηχανισμούς αλληλεγγύης και βοήθειας. Όταν για παράδειγμα έχει προβλήματα η Λουιζιάνα, έρχονται χρήματα από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, και το δανεισμός που χρηματοδοτεί αυτή τη βοήθεια τον πληρώνουν όλοι οι Αμερικάνοι. Θα πρέπει λοιπόν να είναι ριζικά διαφορετική η αρχιτεκτονική της ΕΕ και να γίνει μία σοβαρή συζήτηση σχετικά με το ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν πρώτα και ποια αργότερα. Το να αρχίσεις με τα εισοδήματα, τους μισθούς, όπως θα κάνει αυτή η κυβέρνηση, απλώς εμβαθύνει την ύφεση».
ΑΛΙΝΑ ΣΑΡΑΝΤΗ
