Από φέτος καταργείται η βάση του 10 για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η σχετική ρύθμιση περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, το οποίο παρουσίασε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου.
Ερωτηθείσα σχετικά μετά την ολοκλήρωση του Υπουργικού Συμβουλίου η κ. Διαμαντοπούλου δήλωσε ότι η κατάργηση της βάσης του 10 «θα γίνει από φέτος», σημειώνοντας ότι «είναι μία προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης, η οποία είχε τεκμηριωθεί, επί τέσσερα συνεχή χρόνια, σε συνέδρια και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ και από τον Πρόεδρό του. Είναι μια επιλογή που έχει παιδαγωγικούς και κοινωνικούς λόγους».
Σε ό,τι αφορά το νομοσχέδιο η υπουργός επεσήμανε: «Σήμερα εισηγηθήκαμε στο Υπουργικό Συμβούλιο την πρώτη νομοθετική ρύθμιση, που αφορά το νέο σχολείο και ξεκινάμε από τον πρωταγωνιστή του Νέου Σχολείου, τον εκπαιδευτικό».
«Η πρότασή μας», συνέχισε, «δημιουργεί ένα νέο προφίλ εκπαιδευτικού με πιστοποιητικό παιδαγωγικής κατάρτισης, με ενιαίο τρόπο εισόδου στην εκπαίδευση μόνο με ΑΣΕΠ και μεταβατική περίοδο για το δόκιμο εκπαιδευτικό, ο οποίος και θα αξιολογείται».
«Σημαντική, επίσης, επιλογή», όπως εξήγησε, «είναι η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, η οποία ξεκινά από το Σεπτέμβριο, και σημαίνει προγραμματισμό για το κάθε σχολείο και δημόσια λογοδοσία στη σχολική κοινότητα και στους γονείς».
Όπως διευκρινίζεται, πρόκειται για το πρώτο νομοσχέδιο που αφορά στην υλοποίηση προγράμματος για το Νέο Σχολείο - σύμφωνα με το σχέδιο δράσης που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο στις 04.03.2010 – και αναφέρεται στην αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού.
Παράλληλα, με το νομοσχέδιο και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του προγράμματος για το «Νέο Σχολείο», έχουν προκηρυχθεί μια σειρά δράσεων που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, όπως οι ΖΕΠ (Ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας), το ψηφιακό περιεχόμενο μαθημάτων Γυμνασίου-Λυκείου, η αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου, η μείωση της εκπαιδευτικής ύλης και αναδιοργάνωση του ολοήμερου σχολείου, τα νέα προγράμματα σπουδών.
Καταργείται η βάση του 10
Με το νομοσχέδιο καταργείται ο περιορισμός της βάσης του 10, όπως αυτός θεσμοθετήθηκε, καθώς όπως επισημαίνεται, τέσσερα χρόνια μετά την υιοθέτηση της ρύθμισης, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ή μελέτη που να αποδεικνύει ότι η θέσπιση της βάσης του 10 πέτυχε στο ελάχιστο την άνοδο της ποιότητας σπουδών στο λύκειο ή τα τριτοβάθμια ιδρύματα. Αντίθετα σημειώνεται, το αποτέλεσμα ήταν τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με καθηγητές και διοικητικό προσωπικό χωρίς αντικείμενο εργασίας και υποδομές που υπολειτουργούν.
Η ανταπόκριση των υποψηφίων στις σχολές και στα τμήματα των Α.Ε.Ι. μετά τη φετινή διαδικασία, και σε συνδυασμό με στοιχεία των προηγούμενων ετών, θα αποτελέσουν και ενδεικτικά στοιχεία για τη συνολική χωροταξική και θεματική αναδιάρθρωση την οποία μελετά το υπουργείο.
Eκπαιδευτικοί
Για τους εκπαιδευτικούς καθιερώνεται Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής Κατάρτισης ως αναγκαία προϋπόθεση για την είσοδο στην εκπαίδευση, ενώ από το σχολικό έτος 2012-13 όλοι οι διορισμοί θα γίνονται μόνον μέσω ΑΣΕΠ (σήμερα μόνο το 38% προσλαμβάνονται με ΑΣΕΠ και το 62% από πίνακες προϋπηρεσίας, ο οποίοι στις 30 Ιουνίου 2010 παύουν να τροφοδοτούνται). Οι εξετάσεις θα γίνονται ανά διετία και οι διαγωνισμοί θα είναι ανοικτοί (δηλ. δεν θα προκηρύσσεται συγκεκριμένος αριθμός θέσεων).
Η διαδικασία διενέργειας και το περιεχόμενο των διαγωνισμών του ΑΣΕΠ θα αναμορφωθεί προκειμένου να εξασφαλισθούν η διαγνωστική και η εξεταστική συνιστώσα αλλά και να δοθεί έμφαση στη παιδαγωγική και γενική παιδεία, και την διδακτική ικανότητα, πέρα από το ιδιαίτερο αντικείμενο των σπουδών.
Οι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν τη βαθμολογική βάση, όπως ισχύει σήμερα, στους εκάστοτε διαγωνισμούς, ή σε δύο προηγούμενους, θα εντάσσονται σε ενιαίο πίνακα υποψηφίων για διορισμό ή πρόσληψη. Από τον επόμενο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ οι διορισμοί και οι προσλήψεις εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα πραγματοποιούνται αποκλειστικά από τον παραπάνω πίνακα επιτυχόντων τη βαθμολογική βάση σε διαγωνισμό ΑΣΕΠ.
Όπως διευκρινίζεται, για το πέρασμα στο νέο σύστημα προβλέπεται:
• Η οριστική παύση της τροφοδοσίας των πινάκων προϋπηρεσίας την 30/6/2010.
• Ο διορισμός εκπαιδευτικών με αναλογία 60%-40% (σχολικά έτη 2010-11, 2011-12).
• Στη συνέχεια, εφόσον οι συμμετέχοντες στους κλειδωμένους πίνακες δεν έχουν διοριστεί και διαθέτουν εμπειρία άνω των 24 μηνών εντάσσονται στους πίνακες επιτυχόντων ΑΣΕΠ με μέσο όρο βαθμολογίας 50-54 δηλ. πριμοδοτούνται με χαμηλότερη βάση στους δύο προσεχείς διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
Θεσπίζεται επίσης για πρώτη φορά ελάχιστος χρόνος παραμονής των εκπαιδευτικών στον τόπο πρώτου διορισμού (3 έτη) και εισάγεται ο θεσμός του «δόκιμου εκπαιδευτικού» (ο νεοδιόριστος μόνιμος εκπαιδευτικός παραμένει επί δυο έτη ως «δόκιμος εκπαιδευτικός»).
Τέλος, μειώνεται δραστικά ο αριθμός των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών με στόχο την κατάργηση της ωρομισθίας.
Όπως αναφέρεται, παιδαγωγική κατάρτιση, η γνώση της επιστήμης και η δυνατότητα να αντιμετωπίσει κανείς τις προκλήσεις της τάξης, είναι οι τρεις βασικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται το σύστημα επιλογής και πρόσληψης των νέων εκπαιδευτικών.
Οι υπηρεσιακές μεταβολές προσδιορίζονται από τον κανόνα «κανένας εκπαιδευτικός δεν μετακινείται εάν δεν υπάρχει ο αντικαταστάτης του – δεν νοείται τάξη χωρίς εκπαιδευτικό». Καθιερώνεται ένα αξιοκρατικό και διαφανές σύστημα επιλογής στελεχών και ο κύκλος ολοκληρώνεται με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και τη θέσπιση της αξιολόγησης της σχολικής, διοικητικής μονάδας.
Ρύθμιση και για τα Κολέγια
Τέλος, στο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνεται η δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου για τα κολλέγια, στο πλαίσιο της Κοινοτικής νομιμότητας και με ενίσχυση του εθνικού ελέγχου μέσα από την ανάδειξη του αναβαθμισμένου Ε.ΚΕ.ΠΙΣ, για την πιστοποίηση και παρακολούθηση της λειτουργίας δομών μεταλυκειακής εκπαίδευσης.
Όπως υπογραμμίζεται, στόχος είναι η αποκατάσταση των αρχών της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και ελεύθερης εγκατάστασης που ζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και η οποία θα συνδυασθεί, κατά την θέσπιση του νέου νόμου, με την ενίσχυση του εθνικού ελέγχου στην πιστοποίηση των μεταλυκειακών αυτών ιδρυμάτων, ώστε η λειτουργία τους, τελικώς, να ισορροπεί μεταξύ των κοινοτικών και εθνικό-συνταγματικών επιταγών.
Το Ε.ΚΕ.ΠΙΣ θα αναλάβει το έργο της αξιολόγησης και ελέγχου των ιδρυμάτων αυτών, τόσο κατά την χορήγηση της άδειας λειτουργίας τους, όσο και, συνεχώς κατά το στάδιο της λειτουργίας τους, καθΆ εαυτής. Όπως επισημαίνεται, το Ε.ΚΕ.ΠΙΣ, προβλέπεται να αντικαταστήσει την αμφιβόλου αξιοπιστίας Επιτροπή Αξιολόγησης και Ελέγχου των Κολλεγίων, η οποία, κατά την παρθενική της εμφάνιση, συνέπραξε στην παρατυπία της χορηγήσεως των αδειών λειτουργίας, δυο μέρες προ των εκλογών.
Aναλυτικά τα 20 σημεία – «κλειδιά» των αλλαγών στην εκπαίδευση έχουν ως εξής:
Α. Αναβάθμιση του εργασιακού βίου των εκπαιδευτικών και της αξίας του εκπαιδευτικού έργου.
1. Καθιερώνεται Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής Κατάρτισης ως αναγκαία προϋπόθεση για την είσοδο στην εκπαίδευση.
2. Όλοι οι διορισμοί μόνον μέσω ΑΣΕΠ. Οι εκπαιδευτικοί που θα προσλαμβάνονται από το σχολικό έτος 2012 - 2013 σε όλα τα σχολεία και τις δομές εκπαίδευσης θα είναι αποκλειστικά και μόνον επιτυχόντες σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ.
3. Οι πίνακες προϋπηρεσίας κλείνουν οριστικά στις 30.6.2010. Ακολουθεί μεταβατική διετής περίοδος η οποία κατοχυρώνει τα ώριμα δικαιώματα.
4. Ειδικό βάρος στην παιδαγωγική και τη γενική παιδεία. Αναμορφώνεται πλήρως το περιεχόμενο και η διαδικασία των εξετάσεων ΑΣΕΠ, οι οποίες θα διεξάγονται ανά διετία.
5. Θεσπίζεται για πρώτη φορά ελάχιστος χρόνος παραμονής των εκπαιδευτικών στον τόπο πρώτου διορισμού και είναι τα 3 έτη.
6. Εισάγεται ο θεσμός του «δόκιμου εκπαιδευτικού». Ο νεοδιόριστος μόνιμος εκπαιδευτικός παραμένει επί δυο έτη ως «δόκιμος εκπαιδευτικός».
7. Καθιερώνεται ο θεσμός του Μέντορα του νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού.
8. Τριμελής επιτροπή εισηγείται την παραμονή στην εκπαίδευση ή την μετάταξή του στη διοίκηση του δόκιμου εκπαιδευτικού. Θα γίνεται αξιολόγηση από τον Δ/ντη της σχολικής μονάδας, τον Μέντορα και τον Σχολικό Σύμβουλο.
9. Eνιαία ηλεκτρονική διαδικασία προσδιορισμού κενών οργανικών θέσεων και λειτουργικών αναγκών σε επίπεδο σχολικής μονάδας.
10. Από τους πίνακες επιτυχόντων του ΑΣΕΠ κάθε πρόσληψη για αναπλήρωση ή αντιμετώπιση των κενών, με βάση τη σειρά των ενδιαφερομένων.
11. Μειώνεται δραστικά ο αριθμός των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών με στόχο την κατάργηση της ωρομισθίας.
12. Καμία μετάθεση ή απόσπαση δεν θα γίνεται, αν αφήνει κενό που δεν αναπληρώνεται. Η ηλεκτρονική καταγραφή τους θα επιτρέπει την πλήρη διαφάνεια και προσβασιμότητα στο διαδίκτυο.
13. Για πρώτη φορά ο ορισμός των μελών των Συμβουλίων επιλογής στελεχών γίνεται υπερκομματικός μέσω της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων.
14. Καθιερώνεται πιστοποιητικό διοικητικής ή καθοδηγητικής επάρκειας, ύστερα από επιμόρφωση και εξετάσεις για την επιλογή στελεχών διοίκησης της εκπαίδευσης.
15. Θεσπίζεται για πρώτη φορά συγκροτημένη διαδικασία διοικητικής και παιδαγωγικής – διδακτικής αξιολόγησης της σχολικής μονάδας. Ετήσια έκθεση δημοσιεύεται στο διαδίκτυο. Ετήσια λογοδοσία στη σχολική κοινότητα και τους γονείς.
Β. Βελτίωση λειτουργίας των ΑΕΙ
16. Εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος από την ανάπτυξη ηλεκτρονικού συστήματος διανομής συγγραμμάτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
17. Μικρότερα και ευέλικτα εκλεκτορικά σώματα για εκλογή μελών ΔΕΠ. Νομοθετείται συνεδρίαση τηλεδιάσκεψης με συμμετοχή Ελλήνων επιστημόνων του εξωτερικού.
18. Αίρονται οι περιορισμοί στην εισαγωγή υποψηφίων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από τη βάση του 10.
Γ. Ρύθμιση θεμάτων Εκκλησιαστικής εκπαίδευσης.
19. Συγχωνεύσεις - καταργήσεις εκκλησιαστικών σχολείων με στόχο την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου και εξοικονόμηση πόρων.
Δ. Πλαίσιο νομιμότητας και ελέγχου για τις μεταλυκειακές σπουδές.
20. Δημιουργείται νέο θεσμικό πλαίσιο, στο πλαίσιο της Κοινοτικής νομιμότητας και με ενίσχυση του εθνικού ελέγχου μέσα από την ανάδειξη του αναβαθμισμένου Ε.ΚΕ.ΠΙΣ, για την πιστοποίηση και παρακολούθηση της λειτουργίας δομών μεταλυκειακής εκπαίδευσης.
