Εάν η κρίση στην Ελλάδα είναι η πιο σοβαρή που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτό σημαίνει πως είναι και ένα τεστ για το τι σημαίνει η Γερμανία για την Ευρώπη, σύμφωνα με την πολωνική εφημερίδα Gazeta Wyborcza.
«Η μις Ευρώπη έχει γίνει φράου Γερμανία», έγραφε στις αρχές Απριλίου ο πρώην Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ, υπονοώντας ότι η Μέρκελ έχει καταληφθεί από εθνικιστικό εγωκεντρισμό. Η αλήθεια είναι ότι η Μέρκελ είχε σοβαρούς λόγους να μην ενδώσει στις πιέσεις που ασκούσαν οι αγορές και το κοινό της Ευρώπης. Η αντιστάθμιση του πακέτου διάσωσης της Ελλάδας με πολλές και σκληρές προϋποθέσεις και η διασφάλιση της εμπλοκής του ΔΝΤ πήραν χρόνο αλλά ήταν αναγκαίο να γίνουν.
Η οικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα δεν τέθηκε ποτέ υπό αμφισβήτηση από το Βερολίνο –όχι μόνο λόγω της σταθερότητας του ευρώ, αλλά και λόγω εθνικού συμφέροντος, επισημαίνει η εφημερίδα. Σε περίπτωση πτώχευσης της Ελλάδας, αυτές που θα πλήττονταν πρώτες θα ήταν οι γερμανικές τράπεζες, στις οποίες η Αθήνα χρωστάει περί τα 40 δισ. ευρώ. Οι Γερμανοί φορολογούμενοι ήταν αυτοί που θα «πλήρωναν τη νύφη». Εάν η Γερμανία έχει προβλήματα σήμερα με την Ευρώπη δεν είναι λόγω της τσιγγουνιάς της. Η αδυναμία της Γερμανίας να εγείρει κλίμα αισιοδοξίας στην Ευρώπη έχει να κάνει περισσότερο με τις αλλαγές που συντελούνται στο ευρωπαϊκό της περιβάλλον.
Το Βερολίνο πρέπει να επαναπροσδιορίσει το ρόλο του στην ΕΕ, υποστηρίζει η Gazeta Wyborcza. Το πρόβλημα είναι ότι οι προϋποθέσεις πάνω στις οποίες είχε στηριχθεί δεν ισχύουν πλέον. «Η δυναμική της εμπλοκής των Γερμανών στην Ευρώπη οριζόταν πάντοτε με βάση μεγάλα έργα: ενιαία αγορά, διευρύνσεις, ενιαίο νόμισμα, ευρωπαϊκό σύνταγμα». Σήμερα, δεν ισχύει κάποιος τέτοιος συναισθηματικός και αυστηρός στόχος», εξηγεί ο Ράιντερ Στίνμπλοκ, πρώην ειδικός επί ευρωπαϊκών θεμάτων των Πρασίνων.
Από την οπτική των Γερμανών, όλα αυτά τα έργα είχαν κάτι κοινό: καταρχάς, οδηγούσαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ουσία της οποίας αντιλαμβανόταν το Βερολίνο. Τα στοιχεία του φεντεραλισμού, η αρχή της διοικητικής αποκέντρωσης, η διαρθρωμένη βοήθεια, το ενιαίο νόμισμα που συστάθηκε με βάση το μάρκο, οι κανονισμοί που προσμοιάζουν εκείνους του γερμανικού πολιτικού συστήματος –όλα αυτά έπαιξαν θεμελιώδη ρόλο στη λειτουργία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Παρότι για πολλές δεκαετίες το γερμανικό μοντέλο θεωρούνταν επιτυχημένο, η κρίση στην Ελλάδα απέδειξε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει Γερμανία. Εξάλλου, εάν όλοι ήταν παγκόσμιοι πρωταθλητές των εξαγωγών, ποιοι θα αγόραζαν τα προϊόντα τους; Σήμερα, η ΕΕ οδεύει προς μια κατεύθυνση που υπαγορεύει η Ευρώπη να μην διοικείται μόνο από το Βερολίνο. Χρειάζεται ριζική αναθεώρηση του τρόπου κατανόησης και χειρισμού της οικονομικής πολιτικής.
