Ο νέος αρχηγός του γενικού επιτελείου των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, ένας ήσυχος, σκληροπυρηνικός κεμαλιστής, όπως γράφει το Reuters, αναλαμβάνει την Παρασκευή καθήκοντα στην κορυφή ενός σώματος που βλέπει τον εαυτό του να παραγκωνίζεται εν μέσω μεταρρυθμίσεων υπό την πίεση της ΕΕ και μίας ενδυναμωμένης κυβέρνησης με ρίζες στο πολιτικό Ισλάμ.

Η αλλαγή φρουράς στο δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ έρχεται τη στιγμή που το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ΑΚΡ βρίσκεται σε σύγκρουση με το δικαστικό σώμα, άλλο ένα προπύργιο του κεμαλισμού, σε μία αναμέτρηση η οποία, σύμφωνα με αναλυτές, θα ορίσει το μέλλον της μουσουλμανικής δημοκρατίας.

Ο στρατηγός Ισίκ Κοσανέρ, που έχει εκπαίδευση κομάντο και εργαζόταν στις υπηρεσίες πληροφοριών, θα δοκιμαστεί, μεταξύ άλλων, από τις δίκες υψηλόβαθμων στρατιωτικών αξιωματούχων που κατηγορούνται για το σχεδιασμό ανατροπής της κυβέρνησης και την αναζωπύρωση των ένοπλων συγκρούσεων στα νοτιοανατολικά.

Ο διορισμός του ως επιτελάρχη αυτό το μήνα ακολούθησε πολλές ημέρες εντάσεων στο Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο, ένα σώμα που κυριαρχείται από στρατηγούς αλλά στην προεδρία του οποίου βρίσκεται ο πρωθυπουργός, όπου η κυβέρνηση μπλόκαρε την προαγωγή κάποιων κορυφαίων αξιωματούχων.

«Η δουλειά του είναι δύσκολη», όπως είπε ο αναλυτής Βολφάνγκο Πίκολι από την εταιρεία συμβούλων Eurasia.

«Υπάρχει δυσαρέσκεια στις τάξεις των σχέσεων κυβέρνησης-στρατού και η βία στη διαμάχη με το PKK αυξάνεται», όπως είπε.

Ο στρατός, αυτοδιορισθείς προστάτης του κοσμικού χαρακτήρα του τουρκικού κράτους, έχει ανατρέψει τέσσερις κυβερνήσεις. Ωστόσο μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν στο πλαίσιο της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην ΕΕ έχουν μειώσει τη δύναμή του. Ο στρατός έχει επίσης αποδυναμωθεί από το ΑΚΡ, που ανέβηκε για πρώτη φορά στην εξουσία το 2002 και έχει τη στήριξη της ανερχόμενης συντηρητικής μεσαίας τάξης που αμφισβητεί την παλιά κεμαλική ελίτ.

Παρά τις άνευ προηγουμένου εξελίξεις που έχει αμαυρώσει την εικόνα των στρατιωτών, οι ειδικοί περιμένουν ότι οι σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν και του στρατού να είναι ομαλές, αν και δεν θα λείψουν οι στιγμές εντάσεων.

Ο προκάτοχος του Κοσανέρ, στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγ, έχει πει επανειλημμένως ότι οι μέρες των πραξικοπημάτων έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.

«Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει σύγκρουση με την κυβέρνηση. Είναι δημοκράτης και θα προσπαθήσει να προστατεύσει τις ένοπλες δυνάμεις με δημοκρατικό τρόπο», ανέφερε για τον Κοσανέρ ο απόστρατος στρατηγός Νεκατί Οζγκέν.

Αναλαμβάνει την κορυφαία θέση αφού προήχθη από την αρχηγεία του στρατού ξηράς. Γνωστός ως κεμαλιστής της παλιάς σχολής, στο παρελθόν απέφευγε τις δημόσιες δηλώσεις, προτιμώντας μια πιο διακριτική προσέγγιση.

Ο Κοσανέρ αναμένεται να αναλάβει και επισήμως καθήκοντα σε μία τελετή στο αρχηγείο του γενικού επιτελείου στην ¶γκυρα στις 17.30 τοπική ώρα (και Ελλάδας), στην οποία θα παραβρεθούν ο πρωθυπουργός Ερντογάν και ο πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ.

ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

Εν τω μεταξύ, στις 12 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι θα προσέλθουν στις κάλπες προκειμένου να αποφασίσουν σχετικά με τις προωθούμενες από την κυβέρνηση συνταγματικές μεταρρυθμίσεις.

Αν εγκριθούν, οι αλλαγές θα ενισχύσουν τον πολιτικό έλεγχο του στρατού, θα αποδυναμωθεί η εξουσία των στρατοδικείων και οι στρατιωτικοί που κατηγορούνται για σχεδιασμό πραξικοπημάτων θα παραπέμπονται αποκλειστικά σε πολιτικά δικαστήρια. ¶λλα αμφιλεγόμενα άρθρα προβλέπουν αλλαγές που σχετίζονται με το διορισμό υψηλόβαθμων δικαστών και εισαγγελέων.

Το ΑΚΡ, που εξελίχθηκε από ένα ισλαμιστικό κόμμα παρόλο που αποφεύγει αυτή την «ταμπέλα», ισχυρίζεται ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες ώστε να μπει τέλος στην κηδεμονία της Τουρκίας από το στρατό.

«Όλες οι χώρες έχουν ανάγκη από ένα στρατό», είπε Ευρωπαίος διπλωμάτης.

«Η κυβέρνηση και ο στρατός πρέπει να αναπτύξουν μία κανονική, δημοκρατική σχέση όπως στην υπόλοιπη Ευρώπη».

Πηγή: Reuters