Τον συνάντησα πρόσφατα, σε ένα ταξίδι του στην Αθήνα - εδώ και λίγους μήνες κατοικεί στα Χανιά. Συζητήσαμε για τον κόσμο του internet, αλλά και για τον πραγματικό κόσμο - μα, τελικά, διαφέρει ο εικονικός κόσμος από τον φυσικό;
Ο Στέφανος Κωφόπουλος οραματίστηκε, υλοποίησε και «τρέχει» το www.pestaola.gr , ένα από τα πιο γνωστά blog τεχνολογίας στην Ελλάδα. Μιλώντας μαζί του επιβεβαιώθηκε η (από χρόνια, τώρα) πεποίθησή μου: διαφορά δεν υπάρχει - η ζωή είναι μία: στους τέσσερις τοίχους, στο ύπαιθρο, στην απεραντοσύνη του κυβερνοχώρου! Απολαύστε τις σκέψεις και τα πιστεύω ενός τριαντάχρονου «επιχειρηματία», ο οποίος απλά κάνει αυτό που του αρέσει - και αυτό αρέσει και σε άλλους, πολλούς άλλους!
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Στ. Ανδριανέση
[email protected]
Στέφανε, ήσουν από μικρός «μέσα» στην τεχνολογία;
Ναι, μου άρεσαν οι... μπαταρίες, τα φωτάκια, τα κατσαβίδια, να σπάω, να ανοίγω και να βλέπω τι έχει μέσα κάθε τι... Στα μέσα του ’90 είχα αγοράσει με 5.000 δραχμές 50 ώρες σύνδεσης στην AcropolisNet. Και ήθελα πολύ έναν υπολογιστή. «Χτυπιόμουν» συνεχώς στους δικούς μου, ώσπου μου πήραν το 1998 ένα PC στα 133 ΜΗz! Στο Λύκειο (πρώτη δέσμη), πάλι ήθελα να κάνω κάτι σχετικό με υπολογιστές. Ξενυχτούσα στον υπολογιστή μου, μάλωνα με τους γονείς μου γι΄αυτό, αλλά έδωσα την πρώτη χρονιά Πανελλήνιες. Κρατάω την Έκθεση, αλλά του χρόνου τσακώνομαι με τους δικούς μου, οπότε δεν ξαναδίνω. Μπαίνω σε ένα δημόσιο ΙΕΚ για πληροφορική. Μαθαίναμε Cobol, ε, τρία εξάμηνα κάθισα... Μετά πήγα στο New York College, έκανα Μanagement of Information Systems. Παράλληλα έγινα Microsoft Certified Engineer - αυτό αποδείχτηκε καλό και για το μέλλον.
Και πώς ξεκίνησες την ιστορία με το Pestaola.gr;
Το Pestaola.gr ξεκίνησε το 2005 - την ιδέα την είχα χρόνια. Ήμουν 24 χρονών τότε. Δανείστηκα 80 ευρώ από ένα φίλο μου για να κλείσω το domain. Η αρχική σκέψη ήταν να φτιάξω κάτι σαν φόρουμ, όπου καθένας θα γράφει ό,τι θέλει - γι' αυτό και το όνομα pestaola. Γρήγορα, όμως, κατάλαβα πως η βλακεία που επικρατεί στην ελληνική πραγματικότητα είναι τόσο μεγάλη, που κάτι τέτοιο θα κατέρρεε από το ίδιο του βάρος. Έτσι, αφού έπαιξα κανένα δίμηνο με το Wordpress, ανακάλυψα το μαγικό κόσμο των blogs.
Έκανες και κάτι άλλο ταυτόχρονα;
Την εποχή εκείνη ήμουν sysadmin σε ένα ελληνοϊνδοαμερικανικό start-up, το AthenaSemi. Σχεδιάζαμε τσιπάκια για κινητά τηλέφωνα. Το 2007 τελείωσαν τα λεφτά, και μας αγόρασε - για μόλις 21 εκατομμύρια - η αμερικανική Broadcom, από την οποία και μου πρότειναν να πάω στην Αγγλία, στο Κέιμπριτς – απίθανα! Μετά, όμως, μου είπαν να πάω στο Μπρίστολ. Μια εβδομάδα άντεξα εκεί. Τους είπα «σόρρυ, δεν μπορώ», μου είπαν «ok, πρέπει να σε απολύσουμε». Ήταν καλά ως εκεί, όμως - πήρα μετοχές, έζησα το «αμερικανικό όνειρο»! Επέστρεψα στην Ελλάδα και επειδή μου άρεσε να γράφω, είπα θα συνεχίσω πια το pestaola.gr σαν δουλειά, όχι μόνο για ευχαρίστηση όπως μέχρι τότε.
Και πώς τα βρήκες εδώ τα πράγματα;
Ήταν σούπερ, από την αρχή! Απλά, έκανα το λάθος να νομίσω ότι η Ελλάδα θα ήταν μια Αμερική, πιο δύσκολη... Είχα σαν πρότυπα κάποιους ανθρώπους από τις ΗΠΑ, εκεί τα πράγματα είναι πολύ πιο ξεκάθαρα, το μόνο που ενδιαφέρει είναι να κάνεις τη δουλειά σωστά. Εδώ, όταν απαιτούσα να πληρώνομαι για τις διαφημίσεις στο site σε δύο μήνες, στην αρχή με χτυπούσαν στην πλάτη και μου έλεγαν «Είσαι μικρός ακόμα!» Ήταν ένα πολύ δύσκολο «reality check». Αντιλήφθηκα ότι αυτό που είχα στο μυαλό μου από την Αμερική, να κάνω αυτό που ήθελα, να δουλεύει, να αρέσει και να βγάζω και λεφτά, απλά... στην Ελλάδα δεν έπαιζε! Βέβαια, γνώρισα ανθρώπους online, έκανα τρέλες – επαγγελματικές ή μη...
Με τον καιρό, βλέπεις βελτίωση;
Δεν πιστεύω ότι θα φτιάξει αυτό - μέχρι να αποσυρθούν οι σημερινοί πενηντάρηδες - εξηντάρηδες που έχουν τα λεφτά και νομίζουν ότι το να κυκλοφορείς με πούρο και Πόρσε είναι ο σκοπός της ζωής σου. Χτες βρέθηκα στην Πλατεία Καρύτση και τα είδα ξανά όλ΄αυτά. «Έχουμε κρίση;» σκέφτηκα... Έξω είναι αλλιώς. Πέρσι πήγα για δύο εβδομάδες στο Σαν Φρανσίσκο - είναι απλά διαφορετικός κόσμος! Εδώ κάνεις τους συμβιβασμούς σου, ξεσπάς πού και πού και προσπαθείς να επιβιώσεις...
Πώς ακριβώς δουλεύεις στο Pestaola.gr, πώς λειτουργεί όλη η κατάσταση;
Με τρεις τρόπους γράφω. Κυρίως, διαβάζοντας διάφορα sites και επιλέγοντας ό,τι με ενδιαφέρει, το οποίο το γράφω με το δικό μου τρόπο, αναφέροντας στο τέλος την πηγή της είδησης. Μετά, παίρνω tips από τους αναγνώστες. Και τέλος, από δελτία και συνεντεύξεις Τύπου -τα οποία, όμως, προσπαθώ να αποφεύγω όπως ο διάολος το λιβάνι!- ή δοκιμάζοντας ο ίδιος προϊόντα. Τώρα τελευταία έχουμε αρχίσει να παράγουμε και αποκλειστικά δικό μας περιεχόμενο – κείμενα ή video. Λέω «έχουμε» επειδή πλέον δεν είμαι μόνος μου στο pestaola.gr. Είναι και η Αθανασία, από τη Θεσσαλονίκη (που δεν την έχω συναντήσει ποτέ από κοντά!), η οποία έχει αναλάβει το επόμενο project μας, το pestaola.tv, με tutorials, how-to κλπ., ο Δημήτρης, φοιτητής στα Γιάννενα, που γράφει για αυτοκίνητα με ένα δικό του τρόπο, πιο lifestyle, ο Γιώργος, ένας δεκαοχτάχρονος, που γράφει για Nokia Ν900 και Ν8 κλπ. κι ένας πιτσιρικάς, δεκαπέντε χρόνων, που βοηθά στην εύρεση περιεχομένου. Όλοι τους είναι πάρα πολύ νέοι, έξυπνοι, έχουν όρεξη, γουστάρουν αυτό που κάνουν και ανταμείβονται γι΄αυτό! Με διάβαζαν, γνωριστήκαμε και συνεργαζόμαστε. Ακολουθώ το πρότυπο του Ματ Μούλενγουεγκ, του δημιουργού του WordPress: «Αν κάνεις κάτι καλά online, χωρίς να σε ξέρω και να με ξέρεις, σε παρακολουθώ και σου λέω ‘θέλεις να δουλέψεις για μένα;’».
Πώς συμπεριφέρεται το κοινό σου, συμμετέχει, αντιδρά;
Αντιδράσεις έχουμε, πολλές φορές – από θετικές μέχρι αρνητικές. Δεν κράζουμε, γράφουμε τη γνώμη μας και προκαλούμε συζήτηση. Τώρα, όταν κάποιες εταιρείες δημοσίων σχέσεων μας τηλεφωνούν κατά καιρούς, λέγοντας «Ανεβάστε το τάδε δελτίο Τύπου», τους απαντώ «Δεν πάτε καλά, γεια!». Δεν κάνουμε ποτέ copy-paste. Γράφουμε ό,τι θέλουμε και αυτό το εκτιμούν και οι αναγνώστες και οι εταιρείες – στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η Nokia, π.χ., με έχει καλέσει και έχω πάρει μέρος σε επίσημα διαφημιστικά για διάφορα κινητά τους σε όλο τον κόσμο. Βέβαια, εδώ κανείς δε με έχει καλέσει να μιλήσω κάπου, να μεταφέρω την εμπειρία μου, πάντα και παντού είναι οι γνωστοί 2-3 ίδιοι! Είναι αυτό που λέει ο Στέλιος Ράμφος, πως είμαστε πολύ... Ανατολίτες για την Ευρώπη! Αλλά κάποια στιγμή θα χαλάσει όλο αυτό το σύστημα, θα καταρρεύσει. Και η κατάληξη θα είναι άσχημη.
Αρα πάτε καλά...
Ναι, πάμε καλά και ελπίζουμε να πάμε πολύ καλύτερα. Στόχος είναι να τα βρω με την ελληνική διαφημιστική κοινότητα - όχι να σου λένε «θα πληρωθείς σε ένα χρόνο!». Η κίνηση ανεβαίνει, αλλά, είπαμε, και η βλακεία είναι μεγάλη στην ελληνική πραγματικότητα. Στόχος μας είναι το pestaola.gr να γίνει γνωστό σε είκοσι εκατομμύρια Έλληνες - εντός και εκτός Ελλάδας. Σήμερα, η κίνησή μας είναι κατά 95% από Ελλάδα, αλλά το υπόλοιπο 5% προέρχεται από... παντού. Θέλουμε να γίνει spin-off το pestaola.tv και μετά θα αναπτύξουμε κατηγορίες και προϊόντα, πάντοτε με γνώμονα τη δημιουργία περιεχομένου και τη βοήθεια της κοινότητας του pestaola.gr, που έχει δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια.
Πώς βλέπεις, γενικά, το ελληνικό κομμάτι του διαδικτύου;
Επιχειρηματικά, στο ελληνικό internet υπάρχει ακόμη η νοοτροπία του παλιού: οι περισσότεροι προσπαθούν να κάνουν online ό,τι (θα) έκαναν στο χαρτί - ε, απλά αποτυχαίνουν! Από την πλευρά του καταναλωτή, οι χρήστες αυξάνονται - υπάρχει έλλειμμα παιδείας, αλλά θεωρώ ότι είναι καλύτερα ακόμη και να χρησιμοποιείς το κινητό σου για στοίχημα και τσόντες, παρά να μην το χρησιμοποιείς καθόλου - για να είσαι προετοιμασμένος για το μέλλον! Βέβαια, το παρεχόμενο περιεχόμενο και οι υπηρεσίες online είναι λίγα, το κράτος συμπεριφέρεται απαράδεκτα προς τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας με τη γνωστή, παγκόσμια πρωτοτυπία της φορολογίας κλπ. Θα καθυστερήσει, αλλά θα γίνει κι εδώ, πιστεύω, αυτό που έχει γίνει έξω, η επανάσταση, π.χ. των αγορών online. Αν και γενικά είμαι απαισιόδοξος, νομίζω πως είμαστε σε ένα καλό σταυροδρόμι για το ελληνικό internet.