Την υποκατάσταση του ρόλου της Ρωσίας από το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία για την προμήθεια φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ζήτησε ουσιαστικά ο απερχόμενος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζορτζ Μπους με επιστολή προς τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Στην επιστολή Μπους, την οποία δημοσιεύει η κυπριακή εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» σε ανταπόκριση του ανταποκριτή της στις Βρυξέλλες, ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος «παροτρύνει» τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόσο να ανοίξει το κεφάλαιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας για την «Ενέργεια», το οποίο ως γνωστό έχει «παγώσει» άτυπα η Λευκωσία, λόγω των προκλήσεων και απειλών της Τουρκίας κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, με αφορμή την εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή Κύπρου.
Η επιστολή Μπους στάλθηκε προς τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόσο στις 17 Οκτωβρίου 2008 με πρόφαση την ενίσχυση της ευρω-ατλαντικής ασφάλειας στον τομέα της ενέργειας.
Ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ ζητεί τη στήριξη του Προέδρου της Κομισιόν σε ένα τρίπτυχο θέσεων:
1. «Διασφάλιση της προμήθειας αερίου από την Κασπία σε ευρωπαϊκές αγορές μέσω διαδρομών που δεν ελέγχονται από τη Ρωσία, με αφετηρία μια συμφωνία διαμετακόμισης (σ.σ φυσικού αερίου) μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν».
Με την αναφορά αυτή ειναι φανερό ότι ο Τζ. Μπους επιδιώκει παράκαμψη και υποβάθμιση του ενεργειακού ρόλου της Ρωσίας, προσβλέποντας σε υποκατάστασή της από την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν.
2. «Ενίσχυση και εδραίωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί ανταγωνισμού που αφορά τους προμηθευτές και διαχειριστές ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά».
3. «Σύνδεση κρατών-μελών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με τα ευρύτερα ευρωπαϊκά δίκτυα φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού».
Ο απερχόμενος πλανητάρχης ζητεί μάλιστα από τον κ. Μπαρόσο «προσωπική δέσμευση» για την προώθηση της σύνδεσης της Κασπίας και της Ευρώπης, μέσω ενός «southern corridor», με στόχο την υποκατάσταση της Μόσχας, παραπέμποντας ευθέως στον αγωγό Ναμπούκο.
Σύμφωνα με τον κ. Μπους, το έργο Ναμπούκο θα ενισχύσει την ανεξαρτησία των προμηθευτών ενέργειας και θα παράσχει στην Ε.Ε επιπρόσθετες και εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου. Όπως μάλιστα επισημαίνει, «η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν αποτελούν κλειδί για το ξεκλείδωμα αυτής της προοπτικής».
Στην απαντητική του επιστολή, ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόσο εμφανίζεται διαίτερα προσεκτικός. Συμφωνεί μεν με τη «στρατηγική προτεραιότητα» για διασύνδεση της Ε.Ε και της Κασπίας θάλασσας μέσω του «southern corridor», αλλά την ίδια ώρα διατηρεί ανοικτή την πόρτα και με τη Ρωσία, ενώ διαπιστώνει προβλήματα στο καθεστώς διαμετακόμισης φυσικού αερίου που προσφέρει η Τουρκία.
Ο κ. Μπαρόσο επιλέγει να μην κάνει καμιά αναφορά στην «παρότρυνση» Μπους για άνοιγμα του κεφαλαίου «Ενέργεια» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, απόφαση η οποία άλλωστε ανήκει στα 27 κράτη-μέλη και θα πρέπει να ληφθεί με ομοφωνία.
Στην απαντητική επιστολή του, ημερομηνίας 27 Νοεμβρίου 2008, ο πρόεδρος της Κομισιόν αναφέρει ότι ο αρμόδιος Επίτροπος Αντρίς Πίεμπαλγκς επισκέφθηκε πρόσφατα το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία και είχε επαφές με τους προέδρους των δύο χωρών Αλίεβ και Γκιουλ καθώς και με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόσο, από τις επαφές «είναι ξεκάθαρο ότι το καθεστώς διαμετακόμισης (σ.σ φυσικού αερίου) που επί του παρόντος προσφέρεται από την Τουρκία δεν γίνεται αποδεκτό από το Αζερμπαϊτζάν και για αυτό το λόγο δεν μπορεί να χρησιμεύσει ως βάση για τη σύνδεση κρατών της Κασπίας θάλασσας με την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ο πρόεδρος της Κομισιόν υπογραμμίζει ακόμη ένα πρόβλημα, σημειώνοντας ότι «το καθεστώς διαμετακόμισης (σ.σ φυσικού αερίου) δεν φαίνεται να είναι συμβατό με το σύστημα εντός της Ε.Ε, το οποίο η Τουρκία σκοπεύει να υιοθετήσει».
Ο πρόεδρος της Κομισιόν διευκρινίζει στην επιστολή προς Μπους ότι η Ε.Ε θα συνεχίσει να προμηθεύεται πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ουράνιο από τη Ρωσία. «Ως εκ τούτου», χαρακτηρίζει «απαραίτητη» τη συνεργασία με τη Μόσχα.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ, «Φιλελεύθερος»
