Εκστρατεία σε όλη την ΕΕ ξεκίνησε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της διαφοράς στις αμοιβές ανδρών και γυναικών.
Στην οικονομία της ΕΕ οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσο όρο 17,4% λιγότερο από τους άνδρες. Η απλή έννοια της «ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας» βρίσκεται στο επίκεντρο της εκστρατείας που εντάσσεται στο πλαίσιο της παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας στις 8 Μαρτίου με σκοπό την ευαισθητοποίηση για θέματα μισθολογικής διαφοράς, τις αιτίες της και τους τρόπους αντιμετώπισής της.
«Η διαφορά στις αμοιβές ανδρών και γυναικών έχει πολλαπλές αιτίες και χρειάζεται πολλαπλές λύσεις. Η αντιμετώπισή της απαιτεί δράση σε όλα τα επίπεδα και δέσμευση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, από τους εργοδότες και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις έως τις εθνικές αρχές και κάθε πολίτη. Η εκστρατεία μας θα κάνει γνωστό γιατί οι αμοιβές των γυναικών στην Ευρώπη εξακολουθούν να είναι τόσο χαμηλότερες σε σχέση με τις αμοιβές των ανδρών και τι μπορούμε να κάνουμε γι’αυτό» δήλωσε ο Επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για τις ίσες ευκαιρίες κ.Vladimír Špidla, οποίος πρόσθεσε ότι «στο σημερινό οικονομικό κλίμα, η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών είναι πιο σημαντική από ποτέ. Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης αυτής της κρίσης είναι η αξιοποίηση όλων των ταλέντων μας».
Η ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία διακηρύσσεται στη συνθήκη της Ρώμης του 1957 και αποτέλεσε ήδη από το 1975 αντικείμενο οδηγίας σύμφωνα με την οποία απαγορεύονται όλες οι διακρίσεις σε όλες τις πτυχές των αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών για την ίδια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας. Κατά συνέπεια, οι «απλές και εμφανείς» περιπτώσεις άμεσης διάκρισης – μισθολογικές διαφορές όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά με την ίδια εμπειρία και τις ίδιες δεξιότητες και επιδόσεις– έχουν εξαλειφθεί σε μεγάλο βαθμό χάρη στην αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας για τις ίσες αμοιβές. Παρ΄όλα αυτά, γιατί εξακολουθεί να υπάρχει μισθολογική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων σε ποσοστό 17,4% στην ΕΕ;
Η μισθολογική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων αντιστοιχεί στη διαφορά μεταξύ της μέσης ωριαίας αμοιβής για γυναίκες και άνδρες προ φόρων στο σύνολο της οικονομίας. Δείχνει τις συνεχιζόμενες διακρίσεις και την ανισότητα στην αγορά εργασίας που, στην πράξη, αφορούν κυρίως τις γυναίκες. Για παράδειγμα, η εργασία των γυναικών συχνά θεωρείται ότι αξίζει λιγότερο από την εργασία των ανδρών και οι γυναίκες συχνά εργάζονται σε τομείς στους οποίους οι αμοιβές είναι, κατά μέσο όρο, χαμηλότερες από τους τομείς στους οποίους κυριαρχούν οι άνδρες, για παράδειγμα σε ένα σούπερ μάρκετ οι γυναίκες ταμίες κερδίζουν συνήθως λιγότερα από τους αποθηκάριους άνδρες.
Η μισθολογική διαφορά συρρικνώνει επίσης τις αποδοχές των γυναικών σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους και τις συντάξεις τους οδηγώντας τες στη φτώχεια στη συνέχεια της ζωής τους. Το 21% των γυναικών ηλικίας 65 ετών και πάνω αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτώχειας σε σύγκριση με το 16% των ανδρών.
Η εκστρατεία αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση για θέματα μισθολογικής διαφοράς και για τον τρόπο αντιμετώπισής τους. Προκειμένου να «αγγίξει» τους πολίτες, τους εργοδότες και τους εργαζομένους, η εκστρατεία θα προωθήσει τις καλές πρακτικές όσον αφορά τη μισθολογική διαφορά από όλη την Ευρώπη και θα διανεμηθεί μια δέσμη εργαλείων για εργοδότες και συνδικαλιστικές οργανώσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. ¶λλες ενέργειες περιλαμβάνουν τον ιστοχώρο της εκστρατείας, τη διαφήμιση στον ευρωπαϊκό τύπο και μια αφίσα της εκστρατείας.
Η εκστρατεία αυτή αποτελεί συνέχεια στην ανακοίνωση της Επιτροπής του 2007 σχετικά με την πολιτική για τη διαφορά στις αμοιβές, στην οποία αναλύθηκαν οι αιτίες της διαφοράς και προσδιορίστηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές δράσης σε επίπεδο ΕΕ. Στην ανακοίνωση υπογραμμίστηκε η ανάγκη να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για τη διαφορά των αμοιβών και για τον τρόπο αντιμετώπισής της, με δράση σε όλα τα επίπεδα καθώς και με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών και επίκεντρο όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό το φαινόμενο.
Ετήσια έκθεση για την ισότητα
Η έκθεση του 2009 για την ισότητα γυναικών και ανδρών – η οποία παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επίσης σήμερα – επιβεβαιώνει ότι παρά την κάποια πρόοδο όσον αφορά την ισότητα των δύο φύλων, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε πολλούς τομείς. Αν και το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια (σήμερα το 58,3% των γυναικών απασχολούνται σε σχέση με το 72,5% των ανδρών), οι γυναίκες εξακολουθούν να εργάζονται με μειωμένο ωράριο πιο συχνά από τους άνδρες (31,2% για τις γυναίκες και 7,7% για τους άνδρες) και κυριαρχούν σε τομείς με χαμηλότερες αμοιβές (πάνω από το 40% των γυναικών εργάζονται στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της δημόσιας διοίκησης – διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με τους άνδρες). Ωστόσο, οι γυναίκες αντιστοιχούν στο 59% όλων των νέων αποφοίτων πανεπιστημίων.
Γυναίκες και άνδρες στη λήψη αποφάσεων
Στο μεταξύ, μια νέα έκθεση εμπειρογνωμόνων για λογαριασμό της Επιτροπής επιβεβαιώνει ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται και μάλιστα με μεγάλη διαφορά στη λήψη αποφάσεων στον οικονομικό τομέα και στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Οι κεντρικές τράπεζες και των 27 κρατών μελών της ΕΕ έχουν επικεφαλής άνδρα. Η υποεκπροσώπηση των γυναικών σε ανώτατες θέσεις γίνεται περισσότερο αισθητή στις μεγάλες επιχειρήσεις, στις οποίες οι άνδρες αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% των μελών των διοικητικών συμβουλίων των μεγαλύτερων επιχειρήσεων (που συνθέτουν το δείκτη μετοχών υψηλής κεφαλαιοποίησης κάθε χώρας), ποσοστό που παρουσίασε ελάχιστη βελτίωση το τελευταία χρόνια.
Το ποσοστό των γυναικών που είναι μέλη των εθνικών Κοινοβουλίων (και στην κάτω Βουλή) αυξήθηκε κατά 50% περίπου, από 16% το 1997 σε 24% το 2008. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει λίγο μεγαλύτερο ποσοστό (31% γυναίκες). Κατά μέσο όρο, οι άνδρες υπουργοί είναι αριθμητικά περισσότεροι στις εθνικές κυβερνήσεις με αναλογία τρεις προς μία περίπου (25% γυναίκες, 75% άνδρες).
