Τα κομμάτια του αφγανικού «παζλ»

Τετάρτη, 14 Νοεμβρίου 2001 18:30

A- A A+

Οι δυνάμεις της Βόρειας Συμμαχίας ελέγχουν πλέον το 80% του εδάφους του Αφγανιστάν, και το μεγάλο πρόβλημα τώρα είναι να αποτραπεί η αναρχία που είχε επικρατήσει στη χώρα μετά την αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων, το 1989. Για να μην επαναληφθούν εκείνες οι σκηνές, γράφει ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ στην «Ουάσιγκτον Ποστ», πρέπει να ληφθούν υπόψιν τέσσερα κομμάτια του «παζλ».

Κατ' αρχήν, σημειώνει ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη, απαιτείται η εξουδετέρωση του Μπιν Λάντεν και η καταστροφή των στρατιωτικών δυνάμεων των Ταλιμπάν. Αυτή η προϋπόθεση είναι πολύ πιθανό να εκπληρωθεί, σημειώνει ο Χόλμπρουκ, και μάλιστα χωρίς τη χρησιμοποίηση Αμερικανικών τακτικών δυνάμεων.

Η νέα κυβέρνηση που θα εγκατασταθεί στην Καμπούλ, είναι ο δεύτερος «πονοκέφαλος». Ο ειδικός αντιπρόσωπος του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν, Λαχντάρ Μπραϊμι θα πρέπει να έχει την καθαρή εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας, και στη συνέχεια να συγκροτήσει μια «μεταβατική» ή «προσωρινή» κυβερνητική αρχή.

Τρίτη προϋπόθεση είναι η αποστολή στο Αφγανιστάν μιας ομάδας ικανών αξιωματούχων που θα δημιουργήσουν μια βιώσιμη διοικητική δομή. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Χόλμπρουκ, για τον σκοπό αυτό θα χρειαστούν 3.000 άνδρες του ΟΗΕ, που θα παραμείνουν στη χώρα δύο με τέσσερα χρόνια προτού παραδώσουν τον έλεγχο στην τοπική κυβέρνηση.

Το τελευταίο μέρος της εξίσωσης για την μετα-Ταλιμπάν εποχή είναι και το πιο δυσεπίλυτο. Πρόκειται για τη συγκρότηση μιας δύναμης ασφαλείας που θα εγγυάται την επιτυχία της νέας πολιτικής αρχής και της διεθνούς διοικητικής δομής. Ορισμένοι στα Ηνωμένα Εθνη και στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι αυτή η δύναμη θα μπορούσε να συγκροτηθεί από στοιχεία του ίδιου του Αφγανιστάν. Για τον Χόλμπρουκ, όμως, αυτό δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ουτοπία. Οι μόνες πραγματικές επιλογές είναι μια ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών ή μια πολυμερής δύναμη που θα οριστεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά η διοίκησή της θα είναι ανεξάρτητη από τον ΟΗΕ.

Μια ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών χρειάζεται πολύ καιρό για να συγκροτηθεί και είναι αδύναμη, όπως φάνηκε στη Ρουάντα, στη Σομαλία και στη Βοσνία κατά τις αρχές της δεκαετίας του '90.

Μια πολυμερής δύναμη, αντίθετα, νομιμοποιείται από το Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά στη συνέχεια ακολουθεί τον δικό της δρόμο. Αυτό συνέβη στο Ανατολικό Τιμόρ, όπου η Αυστραλία έστειλε στρατεύματα μόλις 96 ώρες μετά το ψήφισμα που υιοθέτησε το Συμβούλιο Ασφαλείας, το 1999.

Ποιος θα αναλάμβανε όμως τον ρόλο που έπαιξε η Αυστραλία στο Ανατολικό Τιμόρ; Η καλύτερη λύση θα ήταν η Τουρκία, υποστηρίζει ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, αφού είναι η μόνη μουσουλμανική χώρα του ΝΑΤΟ με έναν οργανωμένο στρατό. Πίσω από την Τουρκία θα μπορούσαν να υπάρξουν και πολλές ακόμη χώρες, όχι κατ’ ανάγκην μουσουλμανικές. Το Μπανγκλαντές έχει εκφράσει την επιθυμία του να συμμετάσχει σε μια τέτοια δύναμη, όπως και το Μαρόκο και η Ιορδανία. Οσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ρόλος τους θα πρέπει να είναι περιορισμένος. Η παρουσία Αμερικανών στο Αφγανιστάν θα ήταν ο προφανής στόχος της επόμενης γενιάς των «καμικάζι».

Προτεινόμενα για εσάς



Δημοφιλή