Δέσμευση - να συνεχίσουν να αμφισβητούν το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του Ιράν, που καταγγέλλουν ως προϊόν νοθείας - ανέλαβαν οι ηγέτες της λεγόμενης ρεφορμιστικής αντιπολίτευσης στη χώρα, παρά το ότι η κυβέρνηση εμφανιζόταν σήμερα Πέμπτη να έχει καταστείλει σχεδόν πλήρως τις μαζικές διαδηλώσεις των υποστηρικτών της.
Οι ταραχές αποκάλυψαν ρήγματα στο καθεστώς των κληρικών και ώθησαν τον ανώτατο πνευματικό ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, που επιδιώκει να μην αναμιγνύεται εμφανώς στις πολιτικές συγκρούσεις, να ταχθεί ανοικτά υπέρ του προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ.
Η κρίση στο Ιράν μοιάζει παράλληλα να εκμηδένισε τα περιθώρια να υπάρξουν άμεσες συνομιλίες και διαπραγματεύσεις, όπως φερόταν να επιδίωκε η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, με στόχο σταδιακή προσέγγιση με την Τεχεράνη - καθώς η κυβέρνηση Αχμαντινετζάντ κατηγόρησε ευθέως την Ουάσινγκτον αλλά και το Λονδίνο ότι υποκίνησαν τα επεισόδια.
Η σκληρή καταστολή από μέρους των υπηρεσιών ασφαλείας του Ιράν ώθησε τον Ομπάμα να ανεβάσει πολύ τους τόνους της μέχρι πρότινος μετριασμένης ρητορικής του έναντι της Τεχεράνης - ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι αισθάνθηκε «φρίκη και οργή» για τα αιματηρά επεισόδια.
Ο Χαμενεΐ δήλωσε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών της 12ης Ιουνίου, η νίκη του Αχμαντινετζάντ, δε θα ακυρωθεί και κατέστησε υπεύθυνους για την αιματοχυσία τους ηγέτες της αντιπολίτευσης.
Στα επεισόδια εκτιμάται ότι έχουν βρει το θάνατο περίπου 20 άνθρωποι, πάντως η αστυνομία και οι παραστρατιωτικές μονάδες του καθεστώτος έχουν ανακτήσει τον έλεγχο των δρόμων στην Τεχεράνη και στις άλλες μεγάλες πόλεις μετά από μια εβδομάδα που σημαδεύτηκε από τις χειρότερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις μετά την Ισλαμική επανάσταση του 1979.
Χθες Τετάρτη μονάδες αντιμετώπισης ταραχών διέλυσαν περίπου 200 διαδηλωτές κάνοντας χρήση δακρυγόνων. Η συγκέντρωση ήταν πολύ μικρότερη από αυτές των προηγούμενων ημερών, στις οποίες έλαβαν μέρος χιλιάδες. Η φράση "Αλλάχου ¶κμπαρ" ("Ο Θεός είναι μεγάλος"), που χρησιμοποιήθηκε ως κραυγή διαμαρτυρίας τις τελευταίες ημέρες, ακουγόταν και πάλι στα στενά της Τεχεράνης τη νύκτα, αλλά όχι τόσο μαζικά.
Πάντως η αντιπολίτευση, παρά το ότι οι μαζικές διαδηλώσεις χάνουν την αρχική τους ορμή, δεν μοιάζει έτοιμη να συμβιβαστεί. Ο ρεφορμιστής Μεχντί Καρουμπί, που κατέλαβε την τελευταία θέση μεταξύ των υποψηφίων κατά τα επίσημα αποτελέσματα, αποκάλεσε την κυβέρνηση "έκνομη". Η σύζυγος του Μιρχοσεΐν Μουσαβί, ο οποίος υποστηρίζει ότι κέρδισε τις εκλογές, είπε ότι η αντιπολίτευση έχει "καθήκον να συνεχίσει τις νομικές διαμαρτυρίες για να προασπιστεί τα [πολιτικά και ανθρώπινα] δικαιώματα στο Ιράν". Ο Μουσαβί έχει την υποστήριξη του πρώην προέδρου ¶κμπαρ Χασεμί Ραφσαντζανί.
Οι Μουσαβί και Ραφσαντζανί συναντήθηκαν με μέλη του κοινοβουλίου χθες Τετάρτη. Το ημιεπίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο Fars μετέδωσε ότι συζητήθηκαν "οι εκλογές και οι τελευταίες εξελίξεις" και ότι δεν είναι σαφές εάν οι δύο πολιτικοί επιχείρησαν να συγκεντρώσουν πολιτική υποστήριξη.
Υποστηρικτές του Μουσαβί είπαν πως σχεδιάζουν να γεμίσουν τον ουρανό με μπαλόνια την Παρασκευή--τα μπαλόνια θα γράφουν "Νέντα, θα μείνεις για πάντα στις καρδιές μας", σύνθημα που αναφέρεται στη νεαρή που σκοτώθηκε την περασμένη εβδομάδα από πυρά παραστρατιωτικών και, χάρη στην καταγραφή του γεγονότος σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο, μετατράπηκε σε σύμβολο των κινητοποιήσεων παρότι δεν είναι σαφές εάν η 26χρονη συμμετείχε σε αυτές.
Ο Μουσαβί έχει υποστηρίξει ότι οι εκλογές πρέπει να ακυρωθούν, αλλά το Συμβούλιο των Φρουρών, κορυφαίο όργανο του καθεστώτος, απέκλεισε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο.
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου δήλωσε ότι εξέτασε όλες τις καταγγελίες αλλά δεν διαπίστωσε σοβαρές ατασθαλίες, μετέδωσε ο κρατικός τηλεοπτικός σταθμός Press TV σήμερα Πέμπτη.
Ο εκπρόσωπος είπε πως η ψηφοφορία ήταν από τις "πιο αδιάβλητες που έχουν γίνει ποτέ στη χώρα" μετά την επανάσταση του 1979, κατά την ίδια πηγή.
Το Press TV ανέφερε ακόμη ότι οκτώ από τους νεκρούς στις μετεκλογικές ταραχές ήταν μέλη παραστρατιωτικών μονάδων που πρόσκεινται στην κυβέρνηση.
Στο μεταξύ η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι ακύρωσε τις προσκλήσεις που είχε αποστείλει σε Ιρανούς διπλωμάτες για να παραστούν στους εορτασμούς για την 4η Ιουλίου. Ήταν η πρώτη φορά, αφότου η Ουάσινγκτον διέκοψε τις διπλωματικές της σχέσεις με την Τεχεράνη το 1980, που εστάλησαν τέτοιες προσκλήσεις. Πάντως η ανακοίνωση είχε συμβολικό χαρακτήρα, καθώς ουδείς Ιρανός αξιωματούχος είχε ανταποκριθεί.
Σύμφωνα με τον Τζων Κέρυ, πρόεδρο της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, μοχλός της πίεσης που μπορούν να ασκήσουν οι ΗΠΑ στο Ιράν θα είναι η μείωση της τιμής του πετρελαίου και η ελάττωση της εξάρτησής τους από ξένες ενεργειακές πηγές.
Πιο ουδέτερη στάση εμφανίστηκε να τηρεί η Ρωσία, με τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ να δηλώνει πως τα προβλήματα που ανέκυψαν μετά τις εκλογές "αντιλαμβανόμαστε... ότι αντιμετωπίζονται σύμφωνα με το νόμο στο Ιράν", όπως μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Interfax.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων
