Στη δυτική κοινωνία έχει επικρατήσει το κυνήγι του χρόνου, της ταχύτητας. Αλλά στις παρυφές της υπάρχουν ακόμα θύλακες αργόσυρτου χρόνου.
Στη Νίσυρο, ο δημοσιογράφος της Süddeutsche Zeitung παρατηρεί ένα καφενεδάκι και γράφει: «Στο καφενείο απέναντι από την εκκλησία ο καφετζής φτιάχνει φυσικό χυμό πορτοκάλι. Και οι κινήσεις του καθώς στύβει τα φρούτα είναι τόσο αργές σαν να κινείται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το στρες και το άγχος, έννοιες άγνωστες. Το να τον παρακολουθείς καθώς στύβει πορτοκάλια είναι σαν να επιδίδεσαι στην περισυλλογή των βουδιστών».
Η κεντροευρωπαϊκή ματιά συναντήθηκε με τον άλλο χρόνο, το φυσικό που δεν υπόκειται στους νόμους της παραγωγικότητας και της χρησιμοθηρίας, τους νόμους της οικονομίας που στα χέρια τους ο χρόνος κηρύσσεται σπατάλη όταν δεν αποφέρει συγκεκριμένο αποτέλεσμα και σαφώς ευδιάκριτο κέρδος.
Είναι ο χρόνος των παλιότερων κοινωνιών, των παλιότερων πολιτισμών της Μεσογείου, είναι ο χρόνος του σεργιανίσματος και του κυριακάτικου περίπατου, ο χρόνος του αβίαστου παρατηρητή των φυσικών και των ανθρώπινων πραγμάτων, ο χρόνος-κόκκος της χαράς που δεν αποφέρει άμεσο μετρήσιμο όφελος, αλλά κάνει τον άνθρωπο να αφουγκράζεται τον ρυθμό του κόσμου, να κοιμάται στην αγκαλιά του εν πλήρει εγρηγόρσει.
Αυτόν τον χρόνο όμως δεν τον έχει ζήσει ο δημοσιογράφος, δεν είναι προετοιμασμένος για μια τέτοια απρόσμενη συνάντηση. Και γι' αυτό τον περιγράφει μέσω των γνωστών και οικείων. Τον περιγράφει σαν να είναι μια επιβράδυνση του κανονικού υποτίθεται, γοργού και αποτελεσματικού χρόνου της προηγμένης σημερινής κοινωνίας. Σαν τον αδηφάγο χρόνο της Αθήνας, του Παρισιού ή του Βερολίνου, αλλά στο ρελαντί, σαν ο καφετζής που στύβει πορτοκάλια στη Νίσυρο να είναι κάποιο απόκοσμο χρυσόψαρο στο ενυδρείο.
Να λοιπόν που αυτός ο παλιός χρόνος, όσο κι αν συνταίριαζε την ανθρώπινη ψυχή με τη φύση, δεν υπάρχει πια, παρά στις εσχατιές της Ευρώπης, σε κόγχες, σε χαλάσματα, σε μουσεία, και ενυδρεία. Ο λαγαρός χρόνος, ο επιφανειακά μη προσοδοφόρος, ο χωρίς προσμίξεις, ο μη χρηστικός, αλλά όχι άχρηστος, ο ανεπίκαιρος.
DEUTSCHE WELLE * Η φωτογραφία είναι ο «Κυριακάτικος Περίπατος» του Fernando Botero
