Σφοδρές αντιδράσεις τόσο στους Αλβανούς της ΠΓΔΜ, όσο και στην ίδια την Αλβανία, προκαλεί η έκδοση στα Σκόπια της λεγόμενης «Μακεδονικής Εγκυκλοπαίδειας» από την Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών της ΠΓΔΜ (MANU).
Όπως καταγγέλλουν, η εγκυκλοπαίδεια περιλαμβάνει «ιστορικές ανακρίβειες» και «μειωτικούς χαρακτηρισμούς» για τους Aλβανούς της ΠΓΔΜ.
Χθες, η αλβανική μη κυβερνητική οργάνωση «Ξύπνα» πραγματοποίησε συγκέντρωση διαμαρτυρίας, μπροστά στο κτίριο όπου στεγάζεται η MANU. Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν και αρκετοί Αλβανοί βουλευτές της ΠΓΔΜ.
Οι συγκεντρωμένοι ζήτησαν την απόσυρση της επίμαχης εγκυκλοπαίδειας, ενώ σημείωσαν ότι οι αλβανικοί επιστημονικοί κύκλοι ίσως πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο σύστασης αλβανικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών στην ΠΓΔΜ, παράλληλα με τη MANU.
Το συγκυβερνών αλβανικό κόμμα «Ένωση για τη Δημοκρατική Ένταξη» (DUI) του Αλί Αχμέτι, ανήγγειλε ότι θα υποβάλει μήνυση κατά της MANU για το έργο αυτό. Την ίδια ώρα εκπρόσωπος του αντιπολιτευόμενου «Δημοκρατικού Κόμματος των Αλβανών» του Μέντουχ Θάτσι ζήτησε δημόσια να ξεκαθαριστεί ο ρόλος των Αλβανών που είναι μέλη της Ακαδημίας, ζητώντας επίσης την παραίτησή τους από την Ακαδημία και χαρακτηρίζοντας την εγκυκλοπαίδεια «φασιστική».
«Μην παίζετε με τη φωτιά, γιατί σας εγγυούμαστε ότι θα καείτε», διεμήνυσε με νόημα στους εμπνευστές της εγκυκλοπαίδειας ο εκπρόσωπος του κόμματος.
Το επίσης αντιπολιτευόμενο αλβανικό κόμμα στην ΠΓΔΜ, «Νέα Δημοκρατία» του Ιμέρ Σελμάνι, παρομοίασε την εγκυκλοπαίδεια με ακραία σερβικά σχέδια της δεκαετίας του ’80.
Τα επίμαχα σημεία, που προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις Αλβανών της ΠΓΔΜ, εντοπίζονται σε κεφάλαιο της εγκυκλοπαίδειας που αφορά κυρίως τους Αλβανούς της ΠΓΔΜ.
Στην εγκυκλοπαίδεια αναφέρεται ότι οι Αλβανοί εγκαταστάθηκαν βιαίως, τον 16ο αιώνα, σε εδάφη της σημερινής ΠΓΔΜ, εκτοπίζοντας τους ντόπιους κάτοικους, κάτι που αμφισβητείται έντονα από τους Αλβανούς, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι είναι αυτόχθων λαός στην ΠΓΔΜ. Οι Αλβανοί, στην εγκυκλοπαίδεια, αναφέρονται και ως «Σίπταρι», χαρακτηρισμός που θεωρείται προσβλητικός γι΄αυτούς.
Ακόμη, αναφέρεται ότι οι Αλβανοί αντάρτες του UCK στην ΠΓΔΜ, οι οποίοι το 2001 ενεπλάκησαν σε πολύμηνες ένοπλες συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας της ΠΓΔΜ, διεκδικώντας περισσότερα δικαιώματα για τους Αλβανούς της χώρας, εκπαιδεύτηκαν από Αμερικανούς και Βρετανούς ειδικούς.
Για την τελευταία αναφορά αντέδρασε έντονα και η πρεσβεία των ΗΠΑ στην ΠΓΔΜ, κάνοντας λόγο για «ψευδεπίγραφες, αβάσιμες και απαράδεκτες αξιώσεις της MANU».
Στην ίδια εγκυκλοπαίδεια, o Αλί Αχμέτι, ηγέτης των Αλβανών ανταρτών του UCK το 2001 και νυν αρχηγός του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος, χαρακτηρίζεται ως προσωπικότητα που «διαδραμάτισε αμφιλεγόμενο ρόλο το 2001 τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς».
Περαιτέρω διαφωνίες υπάρχουν και για θέματα, όπως το όνομα του εθνικού ήρωα των Aλβανών Σκεντέρμπεη, η καταγωγή της Μητέρας Τερέζας, ο ρόλος των Κοσοβάρων οπλαρχηγών το 1912, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων κ.ά.
Αλβανοί αναλυτές στην ΠΓΔΜ παρατηρούν ότι για πρώτη φορά έπειτα από αρκετό διάστημα, όλα τα αλβανικά πολιτικά κόμματα και διάφοροι αλβανικοί πολιτικοί και κοινωνικοί φορείς στην ΠΓΔΜ, εμφανίζονται με «ενιαία γραμμή και θέση», λόγω της συγκεκριμένης έκδοσης.
Το θέμα προβάλλεται ιδιαίτερα από τα αλβανικά μέσα τόσο στα Τίρανα, όσο και στην Πρίστινα.
Στην ίδια την Αλβανία, η έκδοση της εγκυκλοπαίδειας προκάλεσε κατ’ αρχήν την αντίδραση ακαδημαϊκών και ιστορικών, οι οποίοι -μεταξύ άλλων- δήλωσαν ότι «η εγκυκλοπαίδεια είναι μια παραμόρφωση της αλήθειας σχετικά με την ιστορία της Αλβανίας» και ότι «η εγκυκλοπαίδεια αυτή είναι μια προσβολή για τους Αλβανούς και αυτό προέρχεται από την κρίση ταυτότητας και προέλευσης, στην οποία βρίσκονται σήμερα τα Σκόπια».
Σύμφωνα με τον ιστορικό και επίτιμο πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, Σαμπρί Γκόντο, «η εγκυκλοπαίδεια είναι ένα δυνατό χτύπημα για τους Αλβανούς» και «με αυτό βομβαρδίζεται η δυνατότητα συμβίωσης μεταξύ των Αλβανών και των Μακεδόνων».
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Κοριέρι» των Τιράνων, ο Γκόντο, εκτός από την απόσυρση της εγκυκλοπαίδειας από την κυκλοφορία, ζήτησε να υπάρξει και επίσημη αντίδραση από την πλευρά της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ σχετικά με το θέμα αυτό.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ακαδημίας Επιστημών της Αλβανίας, Μισαφέρ Κερκούτι, κανένας ακαδημαϊκός που γνωρίζει έστω και λίγο τον κλάδο της ιστορίας και της αρχαιολογίας, δεν θα έπαιρνε το θάρρος της υπογραφής για τους ισχυρισμούς της εγκυκλοπαίδειας ότι οι Αλβανοί εγκαταστάθηκαν στα Σκόπια το 16ο αιώνα.
Η πρώτη πολιτική αντίδραση στην Αλβανία για το θέμα της εγκυκλοπαίδειας της ΠΓΔΜ ήρθε χθες από το «Σοσιαλιστικό Κίνημα Ολοκλήρωσης» του Ιλίρ Μέτα, μέσω του εκπροσώπου του κόμματος αυτού, Εντμόντ Χατζινάστο, ο οποίος τόνισε ότι η συγκεκριμένη εγκυκλοπαίδεια παρουσιάζει ιστορικές ανακρίβειες, ενώ χαρακτήρισε «μη επιστημονικούς» και «απαρχαιωμένους» τους ορισμούς της για τον αλβανικό λαό.
«Θα ήταν αχρείαστη αυτή η αντίδραση, αν αυτή η εγκυκλοπαίδεια, δεν εκδιδόταν από την Ακαδημία Επιστημών, έναν κρατικό δηλαδή θεσμό», πρόσθεσε ο κ. Χατζινάστο, επισημαίνοντας ότι αυτές οι στάσεις είναι χειραγωγημένες από την πολιτική και δεν συνάδουν με το αρμονικό πνεύμα της συνύπαρξης μεταξύ των λαών και την τάση για ολοκλήρωση των λαών της περιοχής.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
