Η Επιτροπή ανανέωσε σήμερα τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση του HIV/AIDS στην ΕΕ και στις γειτονικές χώρες με την υιοθέτηση μιας στρατηγικής για την περίοδο 2009-2013.

Υπάρχει αποτελεσματική αγωγή για τον ιό HIV, αλλά δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία ή εμβόλιο για το AIDS. Ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από HIV/AIDS στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες αυξήθηκε από 1,5 εκατομμύριο το 2001 σε 2,2 εκατομμύρια το 2007. Από τους ανθρώπους αυτούς περίπου 730.000 ζουν στην ΕΕ. Με 50.000 νέα κρούσματα HIV στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες μόνο το 2007, δεν είναι καιρός για εφησυχασμό. Στην Ευρώπη υπάρχουν διαφορές μεταξύ του αριθμού των κρουσμάτων HIV και των διαφόρων τρόπων μετάδοσης του ιού. Η στρατηγική αντιμετωπίζει αυτές τις διαφορές εστιαζόμενη σε 3 βασικούς τομείς: πρόληψη του HIV και πραγματοποίηση διαγνωστικών εξετάσεων για HIV, ομάδες προτεραιότητας που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τον ιό HIV και περιφέρειες προτεραιότητας. Η στρατηγική συνοδεύεται από ένα πρόγραμμα δράσης που επεξηγεί τα συγκεκριμένα βήματα, τις ομάδες-στόχους και τα εργαλεία αξιολόγησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μέτρηση της προόδου.

Στόχοι

Οι γενικοί στόχοι της στρατηγικής είναι: (i) να μειωθούν οι νέες μολύνσεις από HIV σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες μέχρι το 2013· (ii) να βελτιωθεί η πρόσβαση στην πρόληψη, τη θεραπεία, τη φροντίδα και την υποστήριξη· και (iii) να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από HIV/AIDS, είναι φορείς του ιού ή είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στον ιό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις γειτονικές χώρες.

Η στρατηγική καλεί όλους τους βασικούς παράγοντες του τομέα, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών αρχών και των ΜΚΟ, να εργαστούν για την επίτευξη των ακόλουθων στόχων:

βελτίωση τ ης ενημέρωσης για όλους, και ιδίως για τους νέους που δεν επωφελήθηκαν από τις επιτυχημένες επικοινωνιακές εκστρατείες που έγιναν στο παρελθόν για τον ιό HIV·

ενημέρωση των μεταναστών από χώρες με υψηλό επιπολασμό του HIV, έτσι ώστε να πληροφορηθούν τις δυνατότητες που υπάρχουν για την πρόληψη της μετάδοσης του ιού, την πραγματοποίηση σχετικών διαγνωστικών εξετάσεων και τη θεραπευτική αγωγή κατά του HIV ·

βελτίωση των πολιτικών που απευθύνονται, ειδικότερα, στις ομάδες πληθυσμού που κινδυνεύουν περισσότερο, έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα και καταπολέμηση των διακρίσεων και του «στίγματος» που συνδέονται με το HIV/AIDS.

Περιοχές προτεραιότητας

Οι μολύνσεις από τον ιό HIV είναι ιδιαίτερα συχνές στις γειτονικές χώρες της Ένωσης. Η ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των επιμέρους χωρών όσον αφορά την πρόληψη, τη δοκιμή, τη θεραπεία και την περίθαλψη είναι σημαντική, πράγμα ιδιαίτερα επωφελές σε περιόδους δημοσιονομικών περιορισμών. Η συνεργασία και η μεταφορά τεχνογνωσίας από γιατρούς, νοσηλευτές και ειδικούς του τομέα της δημόσιας υγείας, καθώς και η ανταλλαγή ποιοτικών στοιχείων θα βοηθήσουν τους συναδέλφους των γειτονικών χωρών να βελτιώσουν τις δραστηριότητες πρόληψης βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων, να εκσυγχρονίσουν τις μεθόδους διαγνωστικών εξετάσεων και τις υπηρεσίες θεραπείας και να βελτιώσουν την εποπτεία. Η ανάληψη κοινών προσπαθειών αυτού του είδους θα μειώσει τις νέες μολύνσεις και θα βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων που πάσχουν από HIV/AIDS. Παράλληλα, οι προσπάθειες αυτές υπογραμμίζουν την αξία της καλής συνεργασίας μεταξύ των γειτόνων.

Ομάδες προτεραιότητας: οι ομάδες πληθυσμού που κινδυνεύουν περισσότερο

Η στρατηγική επαναλαμβάνει το γεγονός ότι τα καλύτερα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της επιδημίας μπορούν να επιτευχθούν αν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κατάσταση των ομάδων πληθυσμού που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Οι σημαντικότερες ομάδες κινδύνου στην Ευρώπη είναι οι άντρες που έρχονται σε σεξουαλική επαφή με άντρες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του συνόλου των νέων μολύνσεων στην ΕΕ, οι μετανάστες από περιοχές υψηλού επιπολασμού της νόσου και οι ναρκομανείς που χρησιμοποιούν ενέσιμα ναρκωτικά, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν ποσοστό που φτάνει έως το 70% του συνόλου των νέων μολύνσεων στις γειτονικές χώρες της ΕΕ. Για να ανακοπεί η επιδημία στην Ευρώπη, είναι εξαιρετικά σημαντικό να εφαρμοστούν κατάλληλες εξειδικευμένες προσεγγίσεις για τις εν λόγω πληθυσμιακές ομάδες.

Η έγκαιρη εξέταση και η έγκαιρη πρόσβαση στη θεραπεία σώζουν ζωές

Ι διαίτερη ανησυχία προκαλεί ο μεγάλος αριθμός προσώπων που δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί. Περίπου το 30% των κατοίκων της ΕΕ και έως το 70% των κατοίκων διαφόρων γειτονικών χωρών δεν γνωρίζουν αν είναι ή δεν είναι φορείς του ιού HIV, πράγμα που προκαλεί σοβαρή ανησυχία στους φορείς χάραξης πολιτικής. Η καθυστέρηση της διάγνωσης οδηγεί συνήθως σε καθυστέρηση της θεραπείας και, ως εκ τούτου, σε μείωση της προσδοκώμενης διάρκειας ζωής, σε χειρότερη ποιότητα ζωής και σε αύξηση του κινδύνου μετάδοσης του ιού στους συντρόφους των ατόμων τα οποία έχουν προσβληθεί από τον ιό.

Ιστορικό

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμετέχει στον αγώνα κατά του AIDS τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πρώτη στρατηγική για την καταπολέμηση του HIV/AIDS στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες, που υιοθετήθηκε το 2005, έθεσε τα θεμέλια για τη σημερινή επικαιροποιημένη στρατηγική. Ανάμεσα στα σημαντικότερα επιτεύγματα συγκαταλέγονται η ισχυρότερη πολιτική δέσμευση, η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η —σε κεντρικό επίπεδο— ανάληψη των δραστηριοτήτων εποπτείας του HIV/AIDS από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ΕΚΠΕΝ-ECDC), οι προσπάθειες διευκόλυνσης της πρόσβασης σε οικονομικώς προσιτά αντιιικά φάρμακα, η χρηματοδότηση σχεδίων και προγραμμάτων πρόληψης, η πραγματοποίηση επενδύσεων στην έρευνα και η στενή συνεργασία μεταξύ των διαφόρων παραγόντων του τομέα.

Η κυρία Ανδρούλλα Βασιλείου, επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για θέματα υγείας, δήλωσε τα εξής: «Πρέπει να συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα, σε πολιτικό επίπεδο, τη μάχη κατά του HIV/AIDS. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να αναλάβουν τις ευθύνες τους απέναντι στον εαυτό τους και τους συντρόφους τους μιλώντας για το θέμα αυτό, έχοντας ασφαλείς σεξουαλικές επαφές και κάνοντας διαγνωστικές εξετάσεις για τον ιό HIV. Ωστόσο, όλα αυτά πρέπει να συμβαδίζουν με το σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων και με την αποφυγή των διακρίσεων σε βάρος των ανθρώπων που ζουν με το HIV/AIDS. Σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας θεραπευτικές επιλογές που μπορούν να καθυστερήσουν για πολλά χρόνια την εκδήλωση του AIDS».